Món đồ cũ...

Có lẽ, với hầu hết các gia đình, mẹ luôn là một “bản đồ sống”. Mẹ tôi có thể chỉ chính xác vị trí của những món đồ anh em tôi tìm cả ngày trời không thấy chỉ trong vòng “một nốt nhạc”. Bất kể đồ vật nào vào tay mẹ cũng trở nên bền bỉ, vì vậy, có những thứ đã hơn cả tuổi anh em tôi vẫn được mẹ sử dụng hằng ngày.

Tôi vẫn nhớ cái thau đồng, hay chiếc mâm được làm bằng gang, mỗi lúc dọn cơm bê lên nặng lắm. Rồi chiếc quạt con cóc sáng nào mẹ cũng lấy ra nhóm bếp than, chạy bền bỉ suốt mấy mươi năm… Mẹ tôi kể, nhà tôi khi xưa khó khăn lắm, những vật dụng đó là cả một gia tài lớn của gia đình.
Trong những món đồ cũ, cái chạn bát màu nâu, bạc phếch được mẹ tôi quý hơn cả. Chạn được đóng bằng gỗ 3 tầng rất chắc chắn. Tầng trên cùng là nơi cất thức ăn được gắn lưới sắt mắt nhỏ, kín mà thoáng gió. Mẹ tôi thường cất đồ khô và chút đồ ăn còn dư vào đây. Tầng hai là nơi cất bát, còn tầng cuối là đựng hũ dưa, cà muối…  và hàng trăm thứ lặt vặt được mẹ để trong chiếc bị cói, treo lủng lẳng bên cạnh chạn. Cái chạn này nhà tôi dùng đến tận lúc tôi học cấp 3. Mỗi khi đi học về, anh em tôi lấy cơm nguội trong nồi rồi lục chạn tìm thức ăn mẹ phần, đánh chén ngon lành. Đến tận bây giờ, tôi vẫn không thể quên hương vị của những bát cơm nguội ăn vội với muối lạc, có khi là canh suông với cà mặn.
Khi điều kiện kinh tế khấm khá hơn, nhà tôi sang sửa lại, khu bếp được mở rộng sáng sủa hơn, bố tôi bảo mẹ bỏ cái chạn gỗ để thay bằng tủ bếp treo tường đẹp hơn. Mẹ bảo cái chạn này là món quà cưới mà anh trai của mẹ tích cóp mua tặng chúc mừng hạnh phúc em gái, giờ không dùng nữa, mẹ cũng hơi chạnh lòng.
Ngày lên nhà mới, mẹ tôi cứ nâng lên đặt xuống, những món đồ cũ, với mẹ, đều là kỷ niệm, nếu vứt đi chẳng khác gì xóa sạch ký ức. Thương mẹ, bố tôi quyết định để mẹ giữ lại hết những gì mẹ muốn. Vì thế, mỗi lần bạn tôi đến chơi nhà, chúng lại cười khi nhìn thấy đủ thứ đồ đạc tuổi đời cách nhau đến mấy thập kỷ đặt cạnh nhau. Đơn cử như bên cạnh bộ bát đĩa mới tinh là chiếc mâm bằng gang, cái muôi, cái đĩa sứ được dùng từ khi bố mẹ tôi còn trẻ. Bên cạnh cái quạt điều hòa hiện đại phả hơi mát rượi là cái quạt con cóc 3 cánh nhựa cũ mèm…
Lớn lên ra ngoài học tập, làm việc, tôi được dùng nhiều đồ vật mới, hiện đại hơn nhưng thỉnh thoảng vẫn thèm cảm giác được chạm vào những món đồ cũ của mẹ. Trong dòng chảy thời gian, thường những cái cũ phải rất phi thường mới giữ vẹn hình hài. Vượt lên trên giá trị sử dụng thông thường, những món đồ ấy còn phản ánh cả một thời kỳ lịch sử, là ký ức cả thời thanh xuân, tuổi trẻ của bố mẹ tôi. Những ký ức có thể vui sướng, có thể vất vả tốn rất nhiều mồ hôi, nước mắt nhưng bố mẹ đã không ngừng cố gắng, làm việc và nuôi anh em tôi khôn lớn. Khi về già, với bố mẹ đó chính là niềm hạnh phúc, sự tự hào, với chúng tôi thêm trân trọng giá trị gia đình.