Nâng cao chất lượng dạy và học Ngoại ngữ trong giai đoạn mới

Ngành GD-ĐT Bắc Ninh vừa hoàn thành chặng đường 10 năm thực hiện Quyết định số 69/2011/QĐ-UBND của UBND tỉnh Kế hoạch dạy và học Ngoại ngữ (tiếng Anh) trong các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh (2011-2020). Dù còn không ít vấn đề phải nghiêm túc rút kinh nghiệm, nhưng những kết quả đạt được đang mở ra hướng đi mới, để ngành tiếp tục tham mưu với tỉnh nhiều giải pháp phù hợp hơn, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh, trước mắt đến năm 2025.

Nhìn lại chặng đường 10 năm có thể thấy, chất lượng dạy và học tiếng Anh trong các cơ sở giáo dục đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận; là một trong những tỉnh mạnh dạn đi đầu thực hiện thí điểm chương trình tiếng Anh 10 năm của Bộ GD-ĐT. Từ năm học 2020-2021, ngành tổ chức dạy và học tiếng Anh theo chương trình 10 năm cho học sinh từ lớp 3 đến lớp 12 một cách hiệu quả; chất lượng dạy học chuyển biến tích cực, các kỹ năng (nghe, nói, đọc, viết) của học sinh cơ bản đạt chuẩn kiến thức, kỹ năng theo quy định. Điều này thể hiện rõ qua kết quả thi hàng năm của học sinh Bắc Ninh như thi vào THPT công lập, thi tốt nghiệp THPT, thi tiếng Anh qua mạng, thi Olympic tài năng tiếng Anh, thi học sinh giỏi Quốc gia môn tiếng Anh…
Để nâng cao chất lượng dạy học, ngành coi trọng và tập trung nâng cao chất lượng nghiệp vụ đội ngũ trực tiếp giảng dạy tiếng Anh các cơ sở giáo dục theo lộ trình phù hợp, vừa làm vừa học. Năm học 2011-2012, Sở GD-ĐT tiến hành rà soát, khảo sát đánh giá năng lực giáo viên khối phổ thông như sau: Tiểu học chỉ có 21/193 giáo viên đạt chuẩn B2, chiếm 10,9%; THCS có 25/409 giáo viên đạt chuẩn B2, chiếm 6,1%; THPT có 2/200 giáo viên đạt chuẩn C1, chiếm 1%.

Phòng học tiếng Anh hiện đại tại Trường THPT Ngô Gia Tự (thị xã Từ Sơn).

Từ năm học 2012-2013, Sở GD-ĐT tiến hành khai giảng các khóa bồi dưỡng năng lực theo chuẩn mới cho đội ngũ giáo viên tiếng Anh các cấp, theo lộ trình phù hợp. Đến năm học 2020-2021, tỷ lệ đạt chuẩn và trên chuẩn theo quy định của giáo viên tiếng Anh tỉnh Bắc Ninh đều cao hơn toàn quốc, cụ thể như sau: Tiểu học có 411/420 giáo viên đạt B2 trở lên, chiếm 97,9%; THCS có 481/498 giáo viên đạt chuẩn B2 trở lên, chiếm 96,6%; THPT có 243/261 giáo viên đạt C1, chiếm 72,7%...
Ngành GD-ĐT Bắc Ninh thực thi nhiều giải pháp bồi dưỡng hiệu quả đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên tiếng Anh như: Bồi dưỡng phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá theo SGK tiếng Anh 10 năm; bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên tiếng Anh ở nước ngoài; bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh cho giáo viên Toán và các môn KHTN dạy song ngữ; bồi dưỡng tiếng Anh cho cán bộ, giáo viên ngoài tiếng Anh… Ngành xây dựng những đơn vị điển hình, mẫu mực cho từng cấp học về dạy và học tiếng Anh; triển khai rộng rãi phong trào dạy học tiếng Anh có yếu tố người nước ngoài, giúp nâng cao rõ rệt khả năng nghe, nói tiếng Anh của cả giáo viên và học sinh.
Qua chặng đường 10 năm thực hiện Kế hoạch dạy và học Ngoại ngữ (tiếng Anh) trong các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh, dù còn những hạn chế cần phải khắc phục kịp thời, nhưng về tổng thể, toàn ngành đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, là bước chuẩn bị quan trọng cần thiết có thể đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, trong đó có tiếng Anh, môn học có vai trò quan trọng trước yêu cầu hội nhập Quốc tế ngày càng sâu rộng như hiện nay.
Để đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới giáo dục theo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể năm 2018, đón đầu cho những bước phát triển toàn diện khi tỉnh Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc T.Ư, ngành GD-ĐT Bắc Ninh đặt mục tiêu đến năm 2025, có 90% trường Mầm non và 50% nhóm, lớp độc lập đủ điều kiện triển khai chương trình làm quen với tiếng Anh cho trẻ Mẫu giáo; 100% trường Tiểu học triển khai chương trình tiếng Anh tự chọn cho học sinh lớp 1 và 2; 100% giáo viên phổ thông đạt chuẩn năng lực tiếng Anh và phương pháp dạy học mới theo Quy định khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc Việt Nam hoặc tương đương; 80% trường phổ thông của tỉnh triển khai thực hiện chương trình tăng cường tiếng Anh, theo nhu cầu của học sinh và phụ huynh học sinh; mỗi huyện, thị xã, thành phố có ít nhất 1 trường Tiểu học, THCS, THPT có mô hình chuyên sâu về dạy học tiếng Anh… Và tất nhiên, mục tiêu bao trùm là có bước thay đổi vượt bậc về chất lượng dạy và học tiếng Anh thông qua kết quả các kỳ thi.
Để đạt được các mục tiêu nói trên, Sở GD-ĐT cần cụ thể hóa nhiệm vụ trong từng năm học, đối với từng cấp học, ngành học, cơ sở giáo dục, để đến năm 2025, năm cuối của lộ trình sẽ bừng lên mảng sáng về dạy và học tiếng Anh trong các cơ sở giáo dục, như một điểm nhấn trong bức tranh chung về giáo dục của Bắc Ninh so với toàn quốc.