Nâng cao trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của Người làm báo

Hoạt động báo chí nói chung và nghề nghiệp làm báo nói riêng luôn gắn chặt với đời sống xã hội. Xã hội càng phát triển thì nhu cầu về thông tin càng cao và càng đa dạng, yêu cầu về hiệu quả xã hội của báo chí là sự tác động thông tin đến dư luận xã hội.

Dư luận xã hội chính là sự tác động định hướng của báo chí đối với công chúng bạn đọc. Dư luận xã hội phụ thuộc rất nhiều vào người cầm bút đó là nhà báo. Nhà báo trước hết phải thực hiện tốt trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của mình rồi mới nói đến trách nhiệm tạo ra hiệu quả xã hội. Do vậy nhà báo phải thường xuyên rèn luyện nâng cao trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của mình.

Nghĩa vụ công dân không chỉ đòi hỏi nhà báo phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật trong hoạt động nghề nghiệp mà còn phải luôn luôn tâm niệm mục tiêu mình phục vụ ai? viết cho ai? viết để làm gì? viết như thế nào? Báo chí bao giờ cũng có tính hai mặt. Một mặt báo chí tác động tích cực, có hiệu quả đến tiến bộ xã hội, mặt khác báo chí cũng có thể phô bày những mặt trái gieo rắc hậu quả xấu cho xã hội. Vì vậy nhà báo phải xử lý thông tin như thế nào bảo đảm tính trung thực nhưng đồng thời phải bảo đảm tính định hướng chính trị, làm cho báo chí phát huy sức mạnh và hạn chế mặt tiêu cực của báo chí. Bác Hồ kính yêu đã dạy: “Nhiệm vụ của người làm báo là quan trọng và vẻ vang.

Muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ ấy thì phải cố gắng học tập chính trị, nâng cao tư tưởng, đứng vững trên lập trường của giai cấp vô sản; phải nâng cao trình độ văn hóa, đi sâu vào nhiệm vụ của mình... Để làm tròn nhiệm vụ của mình, cán bộ báo chí phải tu dưỡng đạo đức cách mạng”.

 Bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp là những phẩm chất hàng đầu của người làm báo, nhưng vẫn chưa đủ nếu như không có năng lực nghề nghiệp năng lực của nhà báo được thể hiện ở khả năng nắm bắt nhanh nhạy, phân tích, xử lý thông tin có hiệu quả (bảo đảm thông tin nhanh nhạy, chính xác đúng định hướng chính trị). Chính vì vậy người làm báo cần quan tâm tới việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Cùng với việc nâng cao trình độ nghiệp vụ, thì nâng cao tính cẩn trọng trong nghề nghiệp của người làm báo là yếu tố hết sức quan trọng trong hoạt động báo chí. Trong khi mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, nhiều thông tin nhanh nhạy, nhưng việc sử dụng thông tin phải hết sức cẩn trọng. Phải nắm rõ nguồn gốc, khai thác thông tin phải có kiểm chứng cụ thể rõ ràng, đó là yêu cầu không thể thiếu của người làm báo.

Trong giai đoạn hiện nay, trước sự bùng nổ của thông tin, không chỉ có báo viết, báo nói, báo hình mà báo điện tử mới ra đời nhưng đã phát huy hiệu quả, do vậy tính cẩn thận trong nghề nghiệp và sự nhạy bén về nghề nghiệp (nhạy bén về chính trị) đối với người làm báo là rất cần thiết. Một thông tin lệch, một thông tin không xử lý tốt, thiếu nhãn quan chính trị sẽ ảnh hưởng lớn đến tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng của tỉnh, của quốc gia. Do vậy người làm báo phải luôn luôn rèn luyện tính cẩn trọng trong nghề nghiệp và nhạy bén về chính trị, đó cũng chính là nâng cao trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của người làm báo hiện nay.