Nâng tầm hoạt động thống kê trong kỷ nguyên 4.0

Từ khi tái lập tỉnh đến nay, ngoài việc bảo đảm thông tin theo kế hoạch của Tổng cục Thống kê, ngành Thống kê Bắc Ninh đã thực hiện và hoàn thành nhiều bộ số liệu, nhiều chuyên đề về tình hình kinh tế - xã hội phục vụ cho các cấp, các ngành ở địa phương trong việc đánh giá, xây dựng và hoạch định các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của từng thời kỳ, theo đơn vị hành chính và theo từng giai đoạn cụ thể.

Từ khi Luật Thống kê có hiệu lực và đi vào cuộc sống làm cho chất lượng thông tin thống kê từng bước được nâng lên phục vụ kịp thời yêu cầu của các cơ quan Đảng, chính quyền các cấp, nhiều đề án nhằm nâng cao chất lượng số liệu thống kê đã được thực hiện từ cấp Trung ương xuống địa phương như: Đề án đổi mới quy trình biên soạn số liệu GRDP trên địa bàn tỉnh hay Đề án tăng cường quản lý nhà nước về chất lượng thống kê đến năm 2030; Đề án ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong hệ thống thống kê Nhà nước giai đoạn 2017 - 2025… Công tác đổi mới tổ chức thống kê được triển khai có hiệu quả, hoạt động thống kê ngày càng được củng cố từ cấp xã, cấp huyện, cấp tỉnh đến Trung ương, ở cả hệ thống thống kê tập trung và thống kê không tập trung, góp phần nâng tầm nhận thức về thông tin thống kê trong công tác quản lý, điều hành và các ứng dụng khoa học khác.
Việc chấp hành cung cấp thông tin cho các cuộc điều tra, tổng điều tra do ngành Thống kê Bắc Ninh tiến hành từ các tổ chức, doanh nghiệp, người dân cũng được cải thiện, với minh chứng rõ nét đó là ngành Thống kê Bắc Ninh đã tổ chức rất thành công trong thu thập thông tin các cuộc Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp và thủy sản năm 2016; Tổng điều tra kinh tế 2017 và đặc biệt vừa qua là Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, đã có 0,05% hộ dân tự đăng ký kê khai qua Wedform, điều tra viên không phải đến nhà để thu thập thông tin. Không chỉ Tổng điều tra, hàng năm ngành Thống kê Bắc Ninh thực hiện trên 40 cuộc điều tra các loại như: Mức sống dân cư; lao động việc làm; công nghiệp; xây dựng; vốn đầu tư; nông, lâm nghiệp và thủy sản; thương mại dịch vụ, giá cả… Thông qua các cuộc điều tra ngành đã có đầy đủ nguồn thông tin chính thống, có cơ sở pháp lý tin cậy được các cơ quan Đảng, Nhà nước các cấp, các ngành dùng làm cơ sở cho việc xây dựng chính sách, kế hoạch, quản lý và điều hành kinh tế-xã hội của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành trong tỉnh. Đồng thời, số liệu thống kê cũng đáp ứng ngày càng đầy đủ, rộng rãi hơn yêu cầu thông tin của các đối tượng sử dụng khác như các nhà nghiên cứu, sản xuất kinh doanh, các nhà đầu tư trong và ngoài nước, các tổ chức quốc tế... Nhiều chỉ tiêu thống kê quan trọng như tốc độ tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, chỉ số giá tiêu dùng... đã được sử dụng thường xuyên trở nên quen thuộc với công chúng.
Ngành Thống kê Bắc Ninh thường xuyên cùng với các sở, ngành thẩm định các chỉ tiêu đề án trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan xây dựng các kịch bản tăng trưởng kinh tế (GRDP) chia theo 3 khu vực kinh tế đáp ứng yêu cầu chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh. Đặc biệt, ngành Thống kê Bắc Ninh đã đẩy mạnh công tác phân tích và dự báo thống kê, nhiều chuyên đề phân tích chuyên sâu đã được thực hiện và nhận được sự đánh giá cao của các cơ quan, tổ chức sử dụng, như: Thực trạng doanh nghiệp Bắc Ninh giai đoạn 2011-2015; Kết quả Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp và thủy sản năm 2016; Kết quả Tổng điều tra kinh tế năm 2017; Mức sống dân cư tỉnh Bắc Ninh qua con số thống kê… Báo cáo tình hình phát triển kinh tế - xã hội hàng tháng, quý, năm được ngành phân tích, đánh giá và có so sánh với khu vực trong cả nước, trong đó có nhận định kết quả và dự báo tình hình, nhất là các dấu hiệu nguy cơ tụt hậu để có những khuyến cáo trong chỉ đạo điều hành cho cấp ủy và chính quyền từ tỉnh xuống cơ sở…
Công tác phổ biến thông tin thống kê cũng ngày càng được chú trọng, bên cạnh việc phổ biến thông tin tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh, niên giám thống kê hàng năm; các tờ gấp số liệu thống kê chủ yếu hàng năm, 5 năm, 10 năm, 20 năm… với hình thức là các bản in, cung cấp và đăng tải trên cổng thông tin điện tử, trên ấn phẩm Thông tin sinh hoạt chi bộ hàng tháng của tỉnh... Ngành còn tiến hành cập nhật và đưa các thông tin lên Trang thông tin điện tử của Cục Thống kê tỉnh Bắc Ninh (Website) với địa chỉ truy cập: ctk.bacninh.gov.vn. Đây là kênh quan trọng nhằm chủ động, kịp thời cập nhật thông tin, đăng tải các bài viết về công tác thống kê để người truy cập hiểu rõ và tạo đồng thuận trong quá trình sử dụng thông tin thống kê.
Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 đang lấn sâu mạnh mẽ vào mọi mặt của đời sống xã hội, ngành Thống kê nói chung, Thống kê tỉnh Bắc Ninh nói riêng không ngừng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào tất cả các công đoạn của quá trình sản xuất số liệu thống kê, cụ thể: trang bị hệ thống đường truyền tốc độ cao nối mạng (LAN) toàn ngành, hệ thống máy chủ dung lượng lớn, trang bị đủ mỗi cán bộ, công chức 01 máy tính để bàn và máy in, các thiết bị thông minh cầm tay như máy tính bảng, điện thoại thông minh, máy fax, máy scan… cũng đang dần được trang bị đầy đủ. Điểm nhấn nổi bật nhất là gần đây Ngành đã liên tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động điều tra thống kê thu thập dữ liệu ban đầu sử dụng máy tính bảng và điện thoại thông minh để điều tra (còn gọi là CAPI) và điều tra trực tuyến qua Internet (còn gọi là webform) trong một số cuộc điều tra như: Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019; Điều tra dân số kế hoạch hóa gia đình ứng dụng từ năm 2018; điều tra doanh nghiệp ứng dụng từ năm 2018; điều tra lao động việc làm ứng dụng từ năm 2019, và tới đây là điều tra giá cả thị trường… Ngành từng bước áp dụng các công nghệ phần mềm tiên tiến trong tổng hợp, xử lý dữ liệu điều tra, dữ liệu báo cáo như: Phần mềm tổng hợp điều tra chăn nuôi; điều tra thủy sản; điều tra diện tích, năng suất, sản lượng các loại cây trồng theo mùa vụ; điều tra giá cả thị trường; điều tra lưu chuyển hàng hóa và dịch vụ; điều tra công nghiệp; điều tra xây dựng; điều tra vốn đầu tư phát triển…
Có thể nói, có được kết quả như trên, ngoài sự quan tâm của ngành dọc cấp trên, của cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp từ tỉnh đến địa phương cơ sở, sự hợp tác của các ngành, các đối tượng thống kê trên địa bàn còn có sự phấn đấu không ngừng, sự đoàn kết nhất trí của tập thể công chức, người lao động ngành Thống kê Bắc Ninh qua các thế hệ, sự tiên phong mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin và các phương pháp khoa học dữ liệu bài bản, hiệu quả, đã nâng tầm hoạt động đối với ngành Thống kê Bắc Ninh nhằm hướng đến hệ thống thông tin Quốc gia tích hợp và hiện đại, là nền tảng để toàn ngành Thống kê tự tin bước vào kỷ nguyên 4.0 một cách triệt để và hiệu quả nhất.