Người dân cảnh giác thủ đoạn lợi dụng công nghệ Deepfake để lừa đảo

Thời gian gần đây, xuất hiện một thủ đoạn lừa đảo mới, hết sức tinh vi khiến không ít người dùng “sập bẫy”. Đó là đối tượng lợi dụng công nghệ Deepfake (công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo) để tạo ra các đoạn video với hình ảnh, khuôn mặt nhân vật giống hệt như hình ảnh của người dùng muốn giả mạo để yêu cầu “nạn nhân” chuyển tiền. Thủ đoạn lừa đảo trên được dự báo sẽ “nở rộ” trong thời gian tới, các chuyên gia khuyến cáo người dùng cần hết sức cảnh giác để tránh bị lừa đảo mất tiền oan.

Để thực hiện được hình thức lừa đảo trên, các đối tượng sẽ tìm kiếm, thu thập thông tin cá nhân, hình ảnh, video có giọng nói được đăng tải công khai trên các tài khoản mạng xã hội… rồi sử dụng công nghệ Deepfake để tạo sẵn những video rất khó phân biệt thật-giả, có hình ảnh, giọng nói của cá nhân đó để phục vụ cho kịch bản lừa đảo.
Đặc điểm chung của những cuộc gọi video như vậy thường có âm thanh, hình ảnh không rõ nét, tín hiệu chập chờn giống như cuộc gọi video trong khu vực phủ sóng di động hoặc wifi yếu để nạn nhân khó phân biệt thật, giả. Để tránh bị “sập bẫy”, các chuyên gia khuyến cáo và đề nghị người dùng cần nâng cao cảnh giác khi nhận bất kỳ tin nhắn, cuộc gọi video với nội dung vay, mượn tiền qua các ứng dụng mạng xã hội. Sau đó phải thực hiện ngay thao tác kiểm tra bằng cách gọi điện thoại trực tiếp cho người thân để xác minh (tuyệt đối không gọi qua các ứng dụng như Zalo, Messenger, Viber).
Cũng theo dự đoán của các chuyên gia BKAV, việc sử dụng công nghệ Deepfake để lừa đảo trên không gian mạng có thể sẽ gia tăng trong thời gian tới. Do đó, người dùng cần bình tĩnh và chủ động xác thực bằng cách gọi điện thoại trực tiếp, kiểm tra kỹ số tài khoản được yêu cầu chuyển tiền. Nếu là tài khoản lạ, tốt nhất là không nên tiến hành giao dịch. Bên cạnh đó, cũng nên tìm hiểu về công nghệ Deepfake để nhận biết được các đặc điểm nhằm phân biệt giữa video, hình ảnh thật và giả mạo.
Lưu ý một dấu hiệu để nhận biết và phòng tránh cuộc gọi công nghệ Deepfake: “Video call” do đối tượng tạo sẵn thường có nội dung chung chung, không phù hợp hoàn toàn với ngữ cảnh thực tế giao tiếp với nạn nhân, có thể khiến nạn nhân nghi ngờ, phát hiện; nên để che lấp khuyết điểm trên, các đối tượng thường tạo ra video âm thanh khó nghe, hình ảnh không rõ nét giống với cuộc gọi video có tín hiệu chập chờn được thực hiện trong khu vực phủ sóng di động/wifi yếu hoặc ngắt giữa chừng cuộc gọi.
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phòng ngừa, cũng như kịp thời phát hiện, ngăn chặn, điều tra, xử lý nghiêm tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trong đó có công nghệ Deepfake, Cơ quan Công an khuyến cáo mỗi người dân cần luôn nêu cao tinh thần cảnh giác khi nhận được cuộc gọi “video call” bằng công nghệ Deepfake; khi nghi ngờ cần kiểm chứng bằng cách liên hệ qua số điện thoại của các mạng viễn thông để xác thực, hoặc liên hệ gặp trực tiếp để xác nhận hoặc giao nhận tiền, tránh bị các đối tượng lừa đảo.
Với vai trò nòng cốt, lực lượng Công an tỉnh chủ động nắm tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, tội phạm công nghệ cao, trong đó có công nghệ Deepfake; tăng cường áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, lập hồ sơ quản lý, đấu tranh, xử lý nghiêm các đối tượng phạm tội theo quy định.