Người lướt qua đời như gió thoảng

CUỐI NĂM ĐỌC LẠI TÌNH THƯ CŨ

Thêm xuân này nữa đã bao xuân
Màu giấy xanh xưa ố ố dần
Nét chữ tím mờ như sương khói
Nỗi lòng chưa bạc sắc phù vân.

Người lướt qua đời như gió thoảng
Tình thư biết gởi đến nơi nào
Thao thức ủ nồng men thương nhớ
Cánh chim chờ vẫn bặt tăm hao.

Xác thư cũ hồn thư không cũ
Chữ tình luôn mới nghĩa yêu đương
Mưa nắng dẫu phai tàn nhan sắc
Lại tươi sau mỗi giấc mơ thường.

Không ghi địa chỉ không ngày tháng
Vắt kiệt mình ra chỉ một dòng
Không gởi dĩ nhiên người không nhận
Sao lòng ta vẫn đợi vẫn mong?

Tuổi trẻ không hai lần trở lại
Người đi hương sắc cuốn theo người
Kẻ ở - tình thư hai mặt trắng
Xuân về lại nhẩm... Tháng năm ơi!
                                    Nguyễn Ngọc Hưng

Lời bình

Chỉ mới đọc tên bài thơ CUỐI NĂM ĐỌC LẠI TÌNH THƯ CŨ tôi như đã cảm nhận được những gì xa xôi quá, xa xót quá và nghe như một trời đầy kỉ niệm tình cũ ùa về. Vẫn chưa hết hai từ “đọc lại” đã cho ta hiểu được bức tình thư ấy đã không được gửi đi mà nó có thể chỉ nằm trong ngăn nhớ của con tim hay chỉ là một tờ giấy được lấy ra từ cuốn vở học trò nằm dưới đáy ngăn tủ cũng đã cũ càng. Một bức tình thư được viết bằng nước mắt, mọng đầy nước mắt.
“Người lướt qua đời như gió thoảng”
Chỉ thế thôi mà Nguyễn Ngọc Hưng không thể quên, không thể nguôi ngoai nỗi nhớ và cứ mỗi năm tận tháng cùng lại giở bức tình thư cũ ấy ra đọc. Chỉ một dòng thư ngắn ngủi mong manh ấy mà chứa đựng thời gian của cả một đời người:
“Thêm xuân này nữa đã bao xuân
Màu giấy xanh xưa ố ố dần
Nét chữ tím mờ như sương khói
Nỗi lòng chưa bạc sắc phù vân.”
Một dòng thư thôi giờ cứ phai bạc úa nhàu dù chỉ mỗi năm một lần giở ra đọc nó. Nét chữ màu tím thuở học trò, màu tím của thủy chung bây giờ không còn là nét chữ mà chỉ còn là ảo ảnh của khói sương. Dù có thế nào thì tình yêu đơn phương da diết ấy vẫn mãi mãi:
“Nỗi lòng chưa bạc sắc phù vân.”
Vâng chỉ là phù vân thôi mà sao không thể bạc. Điều đó minh chứng rằng dù người đó chỉ lướt qua đời thôi thì tình yêu đầu đời mãi mãi thuộc về bất tử.
“Người lướt qua đời như gió thoảng
Tình thư biết gởi đến nơi nào
Thao thức ủ nồng men thương nhớ
Cánh chim chờ vẫn bặt tăm hao.”
Vì “người” chỉ lướt qua đời như gió thoảng cho nên không thể gửi được tình thư ấy. Có gì đó thuộc về sự siêu phàm kì diệu ở đây, khi người ấy chỉ lướt qua mà một tình yêu như giông bão đã bùng lên. Trong cuộc sống có những điều không thể lí giải mà chỉ cảm nhận, ta cứ mặc nhiên công nhận nó để rồi sẻ chia và thấu hiểu. Bức tình thư không thể gửi, đành cứ nằm lại trong đáy tim, trong ngăn tủ để rồi cứ thế đã mấy mươi năm cứ thao thức, cứ ủ nồng thương nhớ. Chàng trai si tình hỡi! Cánh chim đã bay đi dù đã chờ đợi mấy mươi năm và chờ hết cả cuộc đời thì vẫn bặt tâm hao. Vẫn biết vậy mà không sao không chờ đợi...mà vẫn kiên gan khẳng định:
“Xác thư cũ hồn thư không cũ
Chữ tình luôn mới nghĩa yêu đương
Mưa nắng dẫu phai tàn nhan sắc
Lại tươi sau mỗi giấc mơ thường.”
Phải chăng tình yêu đã biến tất cả chúng ta thành những kẻ dại khờ. Vẫn cứ giữ mãi cái hồn trinh trắng của tuổi đầu đời chẳng bao giờ cũ. Dù đã trải qua bao nhiêu bão lũ của cuộc đời. Dù đã trải qua sự bào mòn phôi pha của thời gian. Sao tôi thấy nhà thơ của chúng ta vừa dại khờ nhưng cũng vừa đáng yêu đến thế. Vẫn biết nắng mưa và gió bụi thời gian đã làm cho nhan sắc phai tàn thì trong những giấc mơ hình ảnh người ấy vẫn tươi đẹp và trong trắng trinh nguyên như cái thuở ban đầu.
“Không ghi địa chỉ không ngày tháng
Vắt kiệt mình ra chỉ một dòng
Không gởi dĩ nhiên người không nhận
Sao lòng ta vẫn đợi vẫn mong?”
Cái mâu thuẫn đã tận cùng của mâu thuẫn. Không hề có một thông tin gì về nhân thân, về chỗ ở của người ấy mà vẫn cứ viết thư rồi không gửi. Để rồi những bức thư ấy cứ dài mãi, cứ đọng mãi theo thời gian. Tôi tin không chỉ một dòng, không chỉ một lá thư mà rất nhiều dòng thư, rất nhiêu lá thư nhà thơ đã viết, đã và đang ố dần không chỉ vì thời gian mà còn vì nó đã thấm đầy nước mắt khi mỗi lần giở ra đọc lại.
... Hình như nhà thơ của chúng ta đã hoàn toàn vô thức hoang tưởng khi cứ liên tục đưa ra những khẳng định điều không cần phải khẳng định. Thư không gửi đi có nghĩa người đó không hề biết trên cõi thế này đã và đang có một cây si bám chặt, vẫn đợi, vẫn mong chờ hình bóng của người ấy... Lại chồng thêm một lần khẳng định cái điều đã trở thành quy luật khắc nghiệt của tạo hóa:
“Tuổi trẻ không hai lần trở lại
Người đi hương sắc cuốn theo người
Kẻ ở - tình thư hai mặt trắng
Xuân về lại nhẩm... Tháng năm ơi!”
Tuổi trẻ không thể trở lại nhưng không vì thế mà những kỉ niệm có thể tàn phai. Nhà thơ vẫn cảm nhận được hương sắc dù chỉ một lần- một lần duy nhất trong đời người như chiếc bóng lướt qua.
Bài thơ đã khép lại nhưng tôi vẫn như đang thấy một chàng trai thẫn thờ với đôi mắt đầy tiếc nuối cứ mỗi cuối năm về ngồi lẩm nhẩm thời gian, lẩm nhẩm những bức tình thư đã ố vàng đã úa nhàu:
Kẻ ở - tình thư hai mặt trắng
Xuân về lại nhẩm... Tháng năm ơi!
Ngồi nhẩm đếm thời gian. Một năm hai năm. Mười năm. Ba mươi năm. Một nửa trăm năm. Nhẩm cho hết thời gian của một đời người. Nhưng vẫn luôn khẳng định rằng:
“Xác thư cũ hồn thư không cũ”
Khúc vĩ thanh: Nhà thơ khuyết tật Nguyễn Ngọc Hưng quê ở thị trấn Chợ Chùa Nghĩa Hành Quảng Ngãi. Ngay sau khi tốt nghiệp thủ khoa trường đại học sư phạm Quy Nhơn thì bị mắc bệnh teo cơ tiến triển co rút toàn thân. Một căn bệnh mà y học hiện đại vẫn chịu bó tay. Người mẹ đơn thân đã đưa anh đi khắp nơi để chữa chạy nhưng không thể chữa được. Mẹ ông kiệt sức bỏ lại mình ông và ông phải vào nhà tế bần. Nhưng rất may ông được hai vợ chồng người bạn là ông Xuân Anh và bà Lê Thị Thu Hà đón về nhà chăm sóc. Từ đó đến nay đã gần 40 năm ông sống trong tình thương yêu của bạn bè và vịn vào thơ mà tồn tại. Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Bài thơ CUỐI NĂM ĐỌC LẠI TÌNH THƯ CŨ có thể được coi là bài thơ tự bạch của ông.