Những câu chuyện nhỏ của một người thầy lớn

Sắp tròn 85 tuổi nhưng Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Tiến Chấn, người thầy đáng kính của nhiều thế hệ học sinh Bắc Ninh vẫn dẻo dai và minh mẫn lạ thường. Được “hầu chuyện” ông một sáng đầu đông tại nhà riêng (thôn Lạc Thổ, thị trấn Hồ, Thuận Thành) đã khiến tôi “vỡ” ra nhiều điều, nhất là những kinh nghiệm độc đáo của ông trong quản lý giáo dục từ mấy chục năm trước. Xin được dẫn ra mấy câu chuyện nhỏ về một người thầy lớn...

bệnh hình thức thì việc đi cơ sở, kiểm tra các cơ sở giáo dục nên tiến hành… ngược những gì sở đang làm khi ấy. Cụ thể, muốn kiểm tra một cơ sở giáo dục thì sát ngày sở mới thông báo cho trường biết. Khi về trường, cán bộ sở không chè nước dông dài mà nên thăm quan trường, lớp rồi dự giờ luôn. Mà nên dự giờ ít nhất 3 đối tượng giáo viên mà trường đánh là tốt, trung bình và kém. Còn thời gian thì tiếp xúc với phụ huynh, học sinh lắng nghe tâm tư nguyện vọng của họ. Làm như vậy chắc chắn cơ sở không thể có thời gian để báo cáo, để “diễn” theo kiểu chuẩn bị sẵn. Từ thực tế đó đoàn kiểm tra sẽ rút ra được kinh nghiệm, hạn chế. Tốt thì biểu dương, hạn chế thì yêu cầu khắc phục. Hiệu trưởng Nguyễn Tiến Chấn cho biết ông học điều này từ Bác, bởi đây cũng chính là cách đi cơ sở Bác Hồ vẫn thường làm…

Không lâu sau cuộc gặp, Giám đốc Sở GD-ĐT Ngô Văn Luật lại chủ động điện thoại cho Hiệu trưởng Nguyễn Tiến Chấn: “Em đã thực hiện đúng quy trình của bác tại nhiều cơ sở giáo dục của tỉnh và thấy đạt hiệu quả rõ rệt. Bệnh hình thức giảm, toàn ngành tập trung thực hiện mục tiêu dạy thật - học thật - thi thật để có chất lượng thật…”.

NGND Nguyễn Tiến Chấn kể, sau này khi nhận những chức vụ cao hơn, ông và cựu Giám đốc Sở GD-ĐT vẫn giữ mối thâm tình. Có 2 kỷ niệm không quên là khi về Thuận Thành công tác, ông Ngô Văn Luật mượn xe đạp của Huyện ủy đến thăm Nguyễn Tiến Chấn ở nhà riêng thì cả 2 lần đều gặp ông Hiệu trưởng mình trần vã mồ hôi băm bèo chăm lợn. Ông Luật cười: Bác đúng là “Giỏi việc trường, đảm việc nhà”.

Như tôi biết, gần trọn tháng 11-2010, ngôi nhà nhỏ ấm cúng của ông ở thôn Lạc Thổ, thị trấn Hồ (Thuận Thành) ngập tràn hoa tươi cùng những lời chúc tụng tốt đẹp nhất của đồng nghiệp, học sinh và các cấp, các ngành khi cựu Hiệu trưởng Nguyễn Tiến Chấn vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân.  Mùng 4 tết Nguyên đán Tân Mão 2011, nhiều học trò thành danh khắp trong Nam ngoài Bắc cũng đã tìm về nhà riêng thầy Nguyễn Tiến Chấn chúc thọ 80 và mừng thầy được nhận danh hiệu cao quý.