Ô nhiễm môi trường song hành sự phát triển của làng nghề

Nghề làm bún, bánh ở xã Khắc Niệm (thành phố Bắc Ninh) có từ lâu, ban đầu chỉ là nghề phụ trong những ngày nông nhàn của một số hộ gia đình. Theo thời gian, nghề phát triển ngày càng mạnh, nhờ vậy, đời sống kinh tế của người dân không ngừng nâng lên, số hộ giàu, khá giả tăng cao. Tuy nhiên, song hành cùng sự phát triển của nghề tình trạng ô nhiễm môi trường: nguồn nước, không khí, tiếng ồn... cũng gia tăng gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

Chi cục Bảo vệ môi trường Bắc Ninh đã lấy mẫu phân tích, đánh giá chất lượng nước tại xã Khắc Niệm. Kết quả, các chỉ tiêu về COD, BOB, Coliform... đều vượt quá tiêu chuẩn cho phép từ 20 - 30 lần. Ngoài ra, nhiều hộ làm bún còn kết hợp chăn nuôi và sử dụng than đun đốt nên các chất thải rắn gồm xỉ than, chất thải chăn nuôi, rác thải sinh hoạt phát sinh nhiều khiến môi trường ngày càng ô nhiễm.

Năm 2009, UBND xã Khắc Niệm phối hợp với Viện Khoa học Thuỷ lợi Việt Nam xây dựng dự án xử lý nước thải làng nghề sản xuất bún trên diện tích 2000 m2 với công suất thiết kế 450 m3/ngày- đêm; khuyến khích, vận động các hộ sản xuất xây dựng bể biogas để chứa chất thải trong quá trình sản xuất… Nhưng hiện tại, cả xã mới có hơn 100 trong số gần 300 hộ chăn nuôi xây bể biogas. Còn dự án xử lý nước thải đã đưa vào sử dụng nhưng mới đáp ứng được 1/2 khối lượng nước thải của 2 thôn Tiền Trong và Tiền Ngoài nên người dân vẫn phải sống chung với môi trường ô nhiễm. 

Để làng nghề phát triển bền vững, cần phải tháo gỡ ngay những nảy sinh, những hệ lụy về vấn đề môi trường. Bởi nếu không giải quyết hài hòa giữa lợi ích kinh tế và vấn đề môi trường thì sự phát triển làng nghề khó bền vững và người dân làng nghề sẽ phải đánh đổi giữa lợi ích vật chất với sức khỏe và đời sống lâu dài.