Phát triển nông nghiệp hữu cơ an toàn

Thời gian qua, cùng với ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất hữu cơ được ngành nông nghiệp Bắc Ninh áp dụng trong cả ba lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản, bước đầu tạo ra các sản phẩm an toàn, có chất lượng cao. Nhưng để sản phẩm nông nghiệp hữu cơ có thể phát triển đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng vẫn còn nhiều khó khăn cần được tháo gỡ.

Trang trại sản xuất dưa theo hướng hữu cơ an toàn của ông Bùi Xuân Quế, xã Nhân Thắng (Gia Bình) đem lại doanh thu hàng tỷ đồng/năm.

Từng nhiều năm “lăn lộn” với mô hình kinh tế trang trại chăn nuôi, một trong những trăn trở lớn nhất của bà Vũ Thị Đông ở thôn Bùi Xá, xã Ngũ Thái (Thuận Thành) là vấn đề làm sao để vừa phát triển sản xuất vừa không gây ô nhiễm môi trường. Với sự hỗ trợ kỹ thuật của các cơ quan chuyên môn, trực tiếp là Chi cục Chăn nuôi - Thú y và Thủy sản, Trung tâm Khuyến nông và Phát triển nông nghiệp công nghệ cao và tinh thần tích cực tìm tòi, sáng tạo, bà Đông đã tìm được lời giải cho “bài toán” phát triển chăn nuôi bền vững. Theo đó, từ năm 2012 đến nay, bà mạnh dạn ứng dụng công nghệ vi sinh hữu hiệu (EM) vào nhiều công đoạn trong quy trình chăn nuôi, tự tạo nguồn thức ăn có chất lượng. Đồng thời, sử dụng chế phẩm EM trộn với mùn cưa và một số thành phần khác để tạo thành đệm lót sinh học cho khu chuồng chăn nuôi, hạn chế tối đa lượng chất thải đưa ra môi trường. Nhờ đó, khu trang trại chăn nuôi tổng hợp rộng hơn 2 ha của gia đình với ao cá; khu chuồng nuôi hơn 100 lợn thịt, lợn rừng và hàng nghìn con gà cùng khu giết mổ chế biến tập trung luôn bảo đảm tốt về vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm. Đặc biệt, năm 2014, sản phẩm thịt lợn, thịt gà của trang trại được tổ chức EMRO Nhật Bản công nhận đạt chuẩn Thực phẩm Hữu cơ an toàn. Các sản phẩm sau khi chế biến đều được đóng gói, dán nhãn mác xuất xứ rõ ràng và được thị trường ưa chuộng, dù giá thành có cao hơn. Đến nay, doanh thu từ trang trại đã mang về cho bà hàng tỷ đồng mỗi năm.
Cùng với trang trại Giang Nam, những năm gần đây trên địa bàn tỉnh có nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản áp dụng quy trình hữu cơ. Thống kê của ngành Nông nghiệp, toàn tỉnh hiện có 29 cơ sở sản xuất rau, quả với tổng diện tích hơn 160 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP. Ngoài ra, có 5 vùng sản xuất lúa quy mô gần 100 ha, 11 cơ sở nuôi trồng thủy sản, 6 trang trại chăn nuôi được chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP. Theo ông Phạm Văn Chiến, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, hiện nay, sản xuất hữu cơ nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ngành, sự ủng hộ của nông dân. Bên cạnh các yếu tố đầu vào thuận lợi như vùng quy hoạch sản xuất tập trung, các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, các chế phẩm vi sinh có nguồn gốc hữu cơ khá đa dạng, được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp thì việc phát triển nông nghiệp hữu cơ ở Bắc Ninh cũng gặp không ít khó khăn. Đó là, trong giai đoạn đầu yêu cầu quản lý nghiêm ngặt ở tất cả các khâu tốn nhiều công lao động cho nên khó triển khai thực hiện trên diện rộng. Các chế phẩm hữu cơ có tác dụng chậm hơn so với hóa học dẫn đến năng suất cây trồng thấp, mẫu mã sản phẩm chưa đẹp… nên ít được người sản xuất, tiêu dùng quan tâm chú ý. Mặt khác, hiện nay trên thị trường sản phẩm thông thường và sản phẩm hữu cơ chưa có sự phân biệt rõ ràng, do vậy xuất hiện tình trạng thiếu minh bạch, lợi dụng để bán giá cao, làm mất niềm tin của người tiêu dùng.
Để khắc phục những hạn chế trong phát triển nông nghiệp hữu cơ thời gian tới, ngành nông nghiệp tỉnh xác định rõ một số trọng tâm chính là: Lựa chọn các sản phẩm, vùng sinh thái phù hợp để quy hoạch vùng đủ điều kiện sản xuất hữu cơ; tiếp tục chỉ đạo sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, thân thiện với môi trường, giảm sử dụng hóa chất, kháng sinh trong sản xuất nông nghiệp nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe người sản xuất và người tiêu dùng; coi sản xuất hữu cơ là một phương thức canh tác an toàn với con người; tăng cường công tác phối hợp các viện nghiên cứu, trường đại học… để phổ biến, tuyên truyền, tập huấn sản xuất nông nghiệp hữu cơ; gắn sản xuất nông nghiệp hữu cơ với việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất, sử dụng các loại vật tư xuất phát từ thiên nhiên, thân thiện với môi trường; nghiên cứu, tham mưu chính sách hỗ trợ vốn sản xuất, ưu đãi cho các tổ chức, cá nhân tham gia sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.