Phát triển rừng gắn với nhân rộng mô hình kinh tế vườn đồi

Từ năm 1997 đến nay, thực hiện Dự án 661 về chương trình trồng mới 5 triệu ha rừng trên địa bàn tỉnh các chỉ tiêu kế hoạch đã đạt và vượt mức đề ra. Từ chỗ gần như toàn bộ diện tích đất lâm nghiệp là đất trống đồi trọc, vốn rừng của tỉnh đã tăng lên hơn 500 ha, nâng tổng diện tích rừng và cây ăn quả trên đất lâm nghiệp lên 610 ha, góp phần nâng độ che phủ của rừng lên gần 90%.

Tuy nhiên, để người dân gắn bó và nâng cao hơn nữa hiệu quả kinh tế từ đất lâm nghiệp, bên cạnh trồng mới, chăm sóc, bảo vệ tốt diện tích đã trồng, ngành lâm nghiệp cần quan tâm nhân rộng mô hình kinh tế vườn đồi gắn với trồng rừng.

Với chức năng, nhiệm vụ của mình, chỉ tính riêng 9 tháng của năm 2009, cùng với chăm sóc cho hơn 114,5 ha rừng từ 2 đến 4 năm tuổi, bảo vệ gần 300 ha rừng trên 4 năm tuổi, Ban quản lý rừng (Chi cục Kiểm lâm tỉnh) đã chỉ đạo các địa phương trồng 45 ha rừng, đạt 112% kế hoạch, trong đó: trồng bước 1 được 15 ha, trồng bước 2 được 30 ha, tỷ lệ cây sống đạt hơn 90%. Ngoài ra, từ đầu năm đến nay, Chi cục Kiểm lâm tỉnh triển khai 15 mô hình khuyến lâm ở 8 huyện, thị xã, thành phố với số lượng cây trồng hỗ trợ là 47.600 cây các loại, góp phần kết quả chung toàn tỉnh trồng mới 878.170 cây phân tán các loại, bằng 97,4% kế hoạch năm.

Đạt được kết quả khả quan như trên, trước hết do có sự nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của chất lượng giống đưa vào trồng rừng nên ngay từ quý IV năm 2008, Ban quản lý rừng đã chuẩn bị đầy đủ các loại cây giống đạt tiêu chuẩn phục vụ cho kế hoạch trồng rừng năm 2009. Cùng với đó, Ban quản lý rừng còn làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách về lâm nghiệp, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của nhân dân đối với sự nghiệp trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng. Việc đo đạc, cắm mốc địa chính ranh giới đất lâm nghiệp với các loại đất khác đã tạo điều kiện cho việc quản lý, chỉ đạo công tác lâm nghiệp thuận lợi và chuẩn xác hơn. Công tác giao đất lâm nghiệp cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn căn bản đã hoàn thành, tạo điều kiện cho việc quản lý đất đại chặt chẽ hơn. Các hộ tham gia trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng đã nhiệt tình, có trách nhiệm hơn nên chất lượng rừng cũng từng bước được nâng cao.

 Có thể khẳng định, sau 12 năm thực hiện Dự án 661 về chương trình trồng mới 5 triệu ha rừng trên địa bàn tỉnh đã cho thấy những hiệu quả rõ rệt. Các dự án trồng rừng không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với chống xói mòn đất, tạo môi trường sinh thái trong lành mà còn đem lại hiệu quả kinh tế cho các hộ trực tiếp tham gia thông qua chính sách hỗ trợ cây giống, phân bón, công trồng, chăm sóc, bảo vệ và đến chu kỳ người dân được khai thác một phần lâm sản đã góp phần động viên, khích lệ người dân tham gia và được hưởng hiệu quả kinh tế từ các dự án trồng rừng. Tuy nhiên, do có sự biến động lớn về giá cả nên ảnh hưởng đến tâm lý, đời sống của người dân do thu nhập thực tế từ hoạt động lâm nghiệp vẫn còn thấp hơn một số công việc khác trong vùng ở cùng một thời điểm, từ đó chưa tạo động lực mạnh mẽ để nhân dân tham gia tốt hơn công tác phát triển rừng.

Để khuyến khích người dân tích cực tham gia trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng, chính quyền các cấp thực hiện tốt hơn vai trò, trách nhiệm quản lý Nhà nước về lâm nghiệp đã được quy định trong Luật Bảo vệ và phát triển rừng, đồng thời phối hợp thường xuyên với Ban quản lý rừng và Chi cục Kiểm lâm rà soát, xác định rõ diện tích đất lâm nghiệp nhằm triển khai có kết quả chương trình giao đất, giao rừng trong những năm tới. Ngành chức năng cần phối hợp chính quyền các địa phương xác định và cắm mốc ranh giới, hạn chế tình trạng lấn chiếm, khai thác trái phép đất lâm nghiệp. Trên cơ sở định mức và đơn giá hiện tại, tỉnh sớm xem xét, cho phương hướng để điều chỉnh xuất đầu tư trồng rừng bước 2. Cùng với các giải pháp trên, để sự nghiệp trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng đi vào chiều sâu, ngành chức năng cần quan tâm nâng cao hiệu quả kinh tế thông qua việc phát triển rừng gắn với nhân rộng các mô hình kinh tế vườn đồi như kết hợp trồng rừng với trồng các loại cây ăn quả, trồng rừng kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm từ đó hình thành các trang trại hoặc mô hình kinh tế có thu nhập cao.

Bài, ảnh: Nguyễn Tuấn