Phía giếng làng, nơi ấy tỏa hương

Hương đêm ngan ngát, nồng nàn, quyến rũ, trinh nguyên mà thanh mát bất chợt len lỏi từ cửa sổ ban công lan tỏa khắp căn phòng. Bất chợt đến ngỡ ngàng, cây ngọc lan ngoài ngõ đầu hè đã trổ bông, thơm ngát tự lúc nào. Hè này, vẫn lặng lẽ tỏa hương từ nhành ngọc lan đầu ngõ nhưng là cây ngọc lan bố mới trồng, xếp vài cái ghế nhựa, kê vội tấm ván thành bàn uống nước chè, nơi đàm đạo thế sự nhân sinh của các cụ ông trong xóm ngõ, nơi dừng chân sau mỗi buổi làm đồng ướt đẫm mồ hôi của các bà các mẹ, bưng bát nước trà xanh đắng đót xen vị ngọt, ướp hương thơm thanh ngát của ngọc lan là thấy vị của quê hương sóng sánh trong từng bát nước chè xanh.

Ngày mới vừa lên, giọt sương buổi sớm vẫn còn đọng long lanh trên tán lá, trên vạt cỏ ven đường, ánh nắng đầu ngày hạ như dải màu quang phổ xuyên qua từng ngóc ngách, chiếu vào cỏ cây, hoa lá khiến tạo vật như tươi mới, căng tràn sức sống. Hương ngọc lan len lỏi qua tiếng ve đầu hè, len vào căn phòng làm việc trên gác mái khiến tôi nhớ đến con đường đi làm mỗi ngày xanh rợp ngát hương hay những cây ngọc lan lá xanh um tùm khắp sân Thư viện tỉnh. Có khi trên một hành trình đã định trước, ta sẽ bất ngờ dừng lại để chiêm ngưỡng phong cảnh đẹp hay chỉ đơn giản vì bắt gặp một mùi hương. Chợt nhớ những ngày hè đã xa, hương ngọc lan ngan ngát phía giếng làng.
Chẳng biết tự khi nào, những mầm xanh nhú ra tựa búp tre non cứ lớn dần lớn dần lấp sau những tán lá to thon dài gân guốc. Trên những cành chi chít nụ hoa, được nuôi dưỡng bởi đất, nước và khí trời, chúng như đàn trẻ thơ được chăm bẵm đủ đầy bật tung lớp áo choàng xanh, tách vỏ lìa cây để lộ búp hoa trắng ngà nõn nà như búp tay thiếu nữ. He hé cánh xòe cánh cụp rồi bung nở tỏa hương. Từng lớp từng lớp bao bọc như búp sen cứ xòe dần xòe dần rồi tỏa ra bọc lấy những nhụy hoa, đài hoa. Cánh hoa căng mẩy trắng trong thanh khiết như hạt ngọc, lấp ló trong từng tán lá xanh non như xua tan cái oi ả của tiết trời ngày hạ. Khi ấy lớp cánh hoa cũng rớt rụng dần, để lộ lớp nhụy trắng ngà từng sợi mảnh khảnh lắc mình chuyển màu vàng, e ấp bên đài hoa tựa những hạt ngọc xanh như cốm đội vương miện trên đầu xếp chồng lên nhau thành ngọn đuốc xanh biêng biếc. Đã bao lần nhặt cánh hoa rơi, ngắt bông hoa trổ trên cành, hay cánh hoa theo gió chao nghiêng liệng vào trong lòng giếng, bâng khuâng tôi tự hỏi, liệu những lớp cánh hoa và nhụy hoa ấy có hay chăng là những cô tiên trắng ngọc trắng ngà đang bảo vệ nàng công chúa xinh đẹp phía đài hoa tung tăng lội tắm nơi giếng làng. Hương thơm hoa ngọc lan tỏa ra từ nắng vàng rực rỡ, từ cơn gió đồng nội thoảng xa xăm, từ cánh trắng nhụy vàng, từ mơn man ngày cũ và từ hoài niệm của tuổi thơ tôi.

Trong ký ức của tuổi thơ, góc giếng làng, là nơi bao đôi lứa trong vùng ngập ngừng, bẽn lẽn hò hẹn trao nhau từng ánh mắt, nắm tay. Phải chăng vị thanh ngọt của giếng nước quê hương, mùi hương thơm nồng, dịu dàng của ngọc lan ngày hạ như xao xuyến, như thúc giục lời ca, lời tỏ tình khởi đầu cho câu chuyện tình yêu lãng mạn đẹp như cổ tích, tựa chuyện tình Từ Thức - Giáng Hương? Hàng rào râm bụt trước nhà nở bông rậm rì cánh hồng phơn phớt, cành lựu cũng la đà thắp lửa đỏ đơm bông. Chợt dịu dàng ngày hạ sang, cũng rực rỡ và thanh tao đến lạ thường.
Cơn mưa rào thường bất chợt ghé chơi bỗng dưng biếng lười mà đi vắng, nước mạch nguồn cũng cạn dần, giếng ngọc khan nước rồi cạn kiệt chỉ còn trơ lớp đá lô nhô và sỏi son nơi đáy giếng, chẳng mấy ai còn gồng gánh thau gầu xếp hàng đợi nhau đi múc nước giếng làng về dùng, lớp rêu xanh mượt cũng khô vàng, bong tróc từng mảng bên thành giếng. Giếng khoan, nước máy về làng, trai gái bận bịu vào ra khu công nghiệp chẳng kể đêm ngày. Giếng cạn, cấp ủy họp dân bàn quy hoạch khu giếng thành sân bóng thiếu nhi, cây ngọc lan chẳng chờ bị đốn, rễ cọc to kềnh càng bật gốc sau trận mưa bão vũ vần của mùa ngâu tháng bẩy, lớp mạng nhện chằng chịt rễ con như cuộn dây đồng đã kết thúc chuỗi ngày miệt mài lao động không ngừng nghỉ để nuôi dưỡng cho cây xanh lá, trổ bông.
Mỗi lần qua nơi ấy góc sân vẫn bâng khuâng, bồi hồi một hương đêm ngày cũ rất nồng nàn mà cũng rất xa xôi…