Quản lý tài nguyên cát, sỏi lòng sông rất cần những biện pháp mạnh

Thời gian gần đây liên tiếp xảy ra các vụ khai thác cát, sỏi trái phép trên các tuyến sông Đuống, sông Cầu khiến người dân bức xúc. Mặc dù lực lượng chức năng kịp thời phát hiện, bắt giữ và xử lý theo đúng quy định của pháp luật song công tác quản lý tài nguyên cát, sỏi lòng sông vẫn luôn là vấn đề “nóng”, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, quyết tâm của ngành chức năng, các địa phương.

Quản lý nghiêm các hoạt động khai thác, bến bãi tập kết.

Có thể khẳng định, công tác quản lý khai thác cát, sỏi lòng sông đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. UBND tỉnh từng có Văn bản phản đối việc Bộ Giao thông-Vận tải cấp phép cho các đơn vị nạo vét luồng, lạch, gây nguy cơ sạt lở đê và hoa màu của người dân. Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường công tác quản lý hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông và các hoạt động của bến bãi tập kết cát, sỏi lòng sông, vật liệu xây dựng (VLXD) trên địa bàn tỉnh theo Văn bản số 164/UBND-NN.TN. Giao trách nhiệm cụ thể cho các sở, ngành chức năng, địa phương có tuyến sông đi qua thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và UBND tỉnh về phòng, chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông, đặc biệt là Chỉ thị số 03/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ; các Quyết định số 360/2013/QĐ-UBND và 230/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh về phê duyệt quy hoạch, tập kết, quản lý các hoạt động khai thác, thăm dò khoáng sản làm VLXD. 

Ông Đàm Đình Định, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh (đơn vị quản lý nhà nước về khoáng sản lòng sông) cho biết: Sở thường xuyên tham mưu với tỉnh ban hành các Quy định về quy hoạch khu vực thăm dò, tập kết, khai thác cát, sỏi lòng sông và quản lý các hoạt động trên một cách sát thực, hiệu quả. Sở cũng thường xuyên phối hợp với các ngành chức năng tổ chức thanh tra, kiểm tra việc khai thác, tập kết cát, sỏi lòng sông và VLXD. Rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch điểm tập kết cát, sỏi lòng sông, thông báo và hướng dẫn các chủ bến bãi tập kết cát, sỏi lòng sông và VLXD đúng quy hoạch, hoàn thiện hồ sơ cấp phép khai thác khoáng sản đúng quy định. Công tác kiểm tra, rà soát quy hoạch được thực hiện hàng năm để điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế.
Hiện nay, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác, tập kết bến bãi, kinh doanh cát, sỏi trái phép được đặt lên hàng đầu. Tỉnh yêu cầu các đơn vị nghiệp vụ vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm. Các địa phương có tuyến sông đi qua tăng cường quản lý, đôn đốc, kiểm tra, kịp thời phát hiện các trường hợp vi phạm, nhất là ở khu vực giáp ranh với tỉnh Bắc Giang, Hải Dương để có phương án ngăn chặn, xử lý.
Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay có hơn 60 vụ khai thác cát, sỏi lòng sông trái phép bị phát hiện, xử lý, 44 bãi tập kết vật liệu xây dựng vi phạm hành lang an toàn bảo vệ đê, gây ô nhiễm môi trường bị xử lý, thậm chí có bãi buộc phải giải tỏa. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản được thực hiện thường xuyên, kịp thời thông báo Kết luận của UBND tỉnh về quản lý, khai thác khoáng sản tới mọi tầng lớp nhân dân nhằm nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ tài nguyên khoáng sản, nhất là nhân dân ở các xã giáp ranh với các tỉnh lân cận. Công tác lập, phê duyệt quy hoạch, cấp phép hoạt động khoáng sản đúng trình tự, đầy đủ cơ sở pháp lý và sát với tình hình thực tế của từng tuyến sông. 
Hiện toàn tỉnh chỉ có 2 khu vực khai thác cát, sỏi lòng sông và vật liệu xây dựng được quy hoạch; 3 dự án nạo vét duy tu đường thủy nội địa kết hợp với tận thu sản phẩm; hơn 10 giấy phép khai thác khoáng sản ở khu vực có dự án đầu tư xây dựng công trình. Bất cứ tổ chức, cá nhân nào khai thác ngoài phạm vi trên sẽ bị xử lý nghiêm.
Công tác quản lý, khai thác tài nguyên khoáng sản dần đi vào nền nếp. Tuy nhiên, do lợi nhuận kinh tế rất lớn từ nguồn tài nguyên này nên các tổ chức, cá nhân vẫn cố tình vi phạm, đòi hỏi ngành chức năng, chính quyền các địa phương phải có những giải pháp quyết liệt. Có như vậy mới ổn định dòng chảy, hạn chế sạt lở và giữ gìn trật tự ATGT đường sông.