Siết chặt quản lý vũ khí, vật liệu nổ

Tranh thủ kết thúc cuộc họp xóm bàn thảo việc sửa đường thoát nước, mấy ông bạn “hợp cạ” lại rủ nhau làm vài ván cờ bên ấm trà hàn huyên, bình phẩm đủ loại chuyện trên đời. Ông Lạc hóm hỉnh: “Các ông biết gần đây có vụ việc gì gây xôn xao dư luận không?”. Mọi người cùng trầm ngâm, ông Khiên dí con xe trên bàn cờ rồi đáp lời:

- Các ông không cập nhật tin tức thời sự sao. Chỉ trong thời gian ngắn đã có hai vụ nổ súng cướp đi sinh mạng của mấy mạng người. Rất đau lòng và dấy lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng sử dụng vũ khí nóng.
- Ông Khiên nói chính xác đấy các ông ạ. Mới đây, tại xã Dân Tiến, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên xảy ra vụ nổ súng làm ông L.V.T (sinh năm 1971) tử vong tại chỗ và bà P.T.Đ (sinh năm 1971), vợ ông L.V.T bị thương. Nghi phạm được xác định là L.V.H (sinh năm 1981) người địa phương. Sau khi nổ súng bắn thương vong hai vợ chồng ông T, nghi phạm đã nổ súng tự sát. Trước đó ngày 30-1, tại xã Mường Lạn, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La cũng xảy ra một vụ nổ súng săn tự chế khiến chị G.T.M (sinh năm 1987) tử vong tại chỗ. Nghi phạm được xác định là H.A.D (chồng của nạn nhân).
- Thật manh động và tàn ác!
- Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, “vũ khí” được xác định là phương tiện; trang thiết bị được chế tạo; sản xuất ra có khả năng mang lại nguy hiểm gây sát thương cho tính mạng, sức khỏe con người hay phá vỡ cơ sở vật chất hạ tầng nghiêm trọng. Do đó, theo cơ quan chức năng, với 2 vụ việc trên, hành vi sử dụng súng bắn dẫn đến hậu quả chết người của nghi phạm đã cấu thành tội “giết người”. Trường hợp cơ quan điều tra xác định nghi phạm sử dụng súng quân dụng để gây án thì hành vi này cấu thành tội “Tàng trữ, sử dụng vũ khí quân dụng” (theo Điều 304 Bộ luật Hình sự). Nếu khẩu súng được xác định không phải súng quân dụng (súng săn, vũ khí thể thao, súng tự chế...), hành vi này cấu thành tội tàng trữ, sử dụng súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ (theo Điều 306 Bộ luật Hình sự).
- Nhưng tôi nghe nói, khi vụ việc xảy ra mà nghi phạm đã chết như vụ việc ở tỉnh Thái Nguyên thì không truy cứu trách nhiệm hình sự có đúng không?
- Đúng như vậy nhưng ông mới hiểu được một phần. Tuy nghi phạm đã tự sát nên việc truy cứu trách nhiệm hình sự với nghi phạm không đặt ra. Nhưng trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng xác định được nguồn gốc của khẩu súng mà nghi phạm có được là do mua bán hoặc chiếm đoạt và xác định được cá nhân có liên quan, cá nhân này sẽ phải chịu trách nhiệm đối với tội danh tương ứng. Riêng trường hợp nếu khẩu súng dùng để bắn các nạn nhân có được do nghi phạm chiếm đoạt mà có lỗi của người được giao giữ vũ khí thì người được giao giữ vũ khí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội thiếu trách nhiệm trong việc giữ vũ khí gây hậu quả nghiêm trọng (theo Điều 308, Bộ luật Hình sự). Trong vụ nổ súng ở tỉnh Thái Nguyên, trường hợp nghi phạm là người duy nhất gây án và đã tử vong, căn cứ theo quy định của pháp luật, vụ án sẽ không được khởi tố; đồng thời, cơ quan điều tra sẽ ra quyết định đình chỉ điều tra theo quy định (Điều 230 Bộ luật Tố tụng Hình sự). Song gia đình nạn nhân có quyền yêu cầu những người thừa kế của hung thủ bồi thường thiệt hại cho hành vi xâm phạm đến tính mạng. Khi đó, nghi phạm sẽ phát sinh quyền thừa kế tài sản cho những người hưởng thừa kế (thường sẽ là vợ, con, cha, mẹ...). Những người này có trách nhiệm thực hiện bồi thường thiệt hại trong phạm vi tài sản mà hung thủ để lại (Điều 615 Bộ luật Dân sự). Còn trong trường hợp hung thủ gây án đã chết nhưng vụ án xác định còn người chủ mưu, giúp sức hay xúi giục, cơ quan điều tra vẫn sẽ khởi tố vụ án, khởi tố bị can và xử lý theo quy định của pháp luật.
- “Các ông đúng là “học rộng, hiểu nhiều”, về hưu rồi vẫn nhớ từng điều khoản của các bộ luật thật đáng nể phục. Tôi quê mùa, nên chỉ xin góp ý vụn vặt thế này: Từ thực trạng gia tăng các vụ án hình sự mà đối tượng phạm tội có sử dụng vũ khí để gây án trong thời gian gần đây, thiết nghĩ cơ quan có thẩm quyền, cơ quan chức năng cần tiếp tục có chế tài mạnh mẽ, thực hiện nghiêm hơn nữa trong công tác kiểm tra, giám sát, quản lý, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng trái phép các loại vũ khí, vật liệu nổ, góp phần giữ bình yên thôn xóm. Chứ chỉ vì vài triệu đồng, vì chút mâu thuẫn như hai vụ việc trên, mà cướp đi sự sống của mấy mạng người, kẻ gây ra tội ác thì đương nhiên phải chịu sự trừng phạt của pháp luật. Song cũng thật đáng suy nghĩ”.