Sử dụng hiệu quả tài nguyên đất phục vụ phát triển kinh tế- xã hội

Bắc Ninh có diện tích tự nhiên hơn 82.000 ha, (bình quân đầu người khoảng 831 m2, thuộc diện thấp trong toàn quốc), trong đó, đất nông nghiệp gần 50.500 ha; đất phi nông nghiệp bao gồm đất ở, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp, đất giao thông công cộng, đất tôn giáo... 31.143 ha; đất chưa sử dụng chỉ còn 643,5 ha chiếm 0,78% diện tích đất tự nhiên, phân bố manh mún, rải rác, chủ yếu là các bãi cát ven sông. Như vậy, quỹ đất của tỉnh còn rất eo hẹp, song nhu cầu sử dụng cho các mục đích phát triển công nghiệp, đô thị lại rất lớn. Vì vậy, sử dụng nguồn tài nguyên đất sao cho hợp lý, hiệu quả mà vẫn bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội đang là một vần đề thiết yếu hiện nay.

Theo quy hoạch sử dụng đất Chính phủ đã phê duyệt, từ năm 2001- 2010 Bắc Ninh được chuyển 10.240ha đất để sử dụng vào các mục đích phi nông nghiệp. Từ năm 2001 đến nay, toàn tỉnh đã thực hiện việc giao đất, cho thuê đất vào mục đích phi nông nghiệp được hơn 5100 ha, đạt gần 50% quy hoạch. Giai đoạn 2001- 2005, chuyển đổi 3376,5 ha đạt hơn 90%, điều này chứng tỏ việc thực hiện thu hồi đất, giao đất trong giai đoạn này khá phù hợp với các chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất, không có tình trạng quy hoạch treo. Năm 2006- 2007, chuyển đổi hơn 1724 ha. Trong tổng số diện tích đất đã chuyển đổi thì đất phục vụ cho xây dựng phát triển công nghiệp là 2361 ha, gồm có các KCN tập trung và 19 cụm công nghiệp nhỏ, làng nghề. Hiện nay, nhiều KCN, cụm công nghiệp đã lấp đầy, đầu tư hạ tầng thu hút hàng trăm doanh nghiệp đến đầu tư và đang sản xuất. Đất ở thực hiện gần 753 ha, phục vụ cho việc giao đất ở cho cán bộ và xây dựng nhà ở để bán tại thành phố Bắc Ninh, các thị trấn trong tỉnh và giao đất dân cư dich vu seo vụ cho các địa phương có nhiều diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi để phát triển công nghiệp. Việc giao đất ở, xây dựng nhà để bán đã đáp ứng nhu cầu nhu cầu chỗ ở cho nhân dân. Đối với đất giao thông, thực hiện 797 ha phục vụ nhu cầu xây dựng các công trình: quốc lộ 38, 18, các tuyến tỉnh lộ 282, 271, 295, đường liên huyện, liên xã, giao thông nội thành... Ngoài ra đất dành cho thuỷ lợi, giáo dục, văn hoá, y tế, an ninh quốc phòng, các khu du lịch sinh thái, trụ sở cơ quan... đã đáp ứng cơ bản nhu cầu cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất kỹ thuật cho sự nghiệp giáo dục, văn hoá, thể thao, kết cấu hạ tầng, làm tiền đề cho việc thu hút các nhà đầu tư. Hiệu quả của quá trình thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được thể hiện thông qua việc phát triển các KCN đã góp phần đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH. Đóng góp vào ngân sách nhà nước hàng trăm tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hàng chục nghìn lao động, nâng cao đời sống vật chất cho nhân dân. Hơn thế, việc xây dựng các khu đô thị, dân cư gắn với phát triển công nghiệp tạo lên một diện mạo mới cho đô thị tỉnh lỵ, đồng thời từng bước đô thị hoá nông thôn. Tuy nhiên, những năm qua việc sử dụng đất vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế cần khắc phục. Một số tổ chức kinh tế lập dự án đầu tư, lập hồ sơ đất đai thực hiện chậm, ảnh hưởng đến kết quả thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất hàng năm. Cũng còn những tổ chức sử dụng đất chưa hiệu quả, đầu tư thực hiện dự án chậm so với tiến độ đã ghi. Tiến độ nộp tiền sử dụng đất, thuê đất chậm so với quy định. Công tác giải phóng mặt bằng ở khu vực đô thị, các vùng chuyển đổi nhiều đất còn gặp nhiều trở lực do công tác đào tạo nghề, chuyển nghề... chưa kịp thời. Nhận thức của người dân về pháp luật đất đai còn mức độ, cũng như ý thức trách nhiệm của một số công dân chưa tốt, gây khó khăn cho công tác giải phóng mặt bằng. Tại các khu vực bị thu hồi nhiều đất, một bộ phận nông dân chưa thích nghi ngay với việc chuyển đổi nghề nên gặp khó khăn khi nguồn kinh phí Nhà nước hỗ trợ đã sử dụng hết.Việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất từ năm 2001 đến 2007 đang tạo đà cho việc phát triển kinh tế-xã hội xây dựng công nghiệp và dịch vụ, tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng; đáp ứng nhu cầu đất cho các đơn vị, tổ chức kinh tế và đất ở cho nhân dân trên địa bàn. Tuy nhiên, trong điều kiện quỹ đất có hạn thì việc khai thác, sử dụng tiết kiệm trên cơ sở đúng mục đích, có hiệu quả và bền vững mang ý nghĩa hết sức quan trọng. Từ thực tế sử dụng đất hiện nay cho thấy, cần sớm điều chỉnh những bất hợp lý và tập trung đầu tư khai thác theo chiều sâu để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.