Suy ngẫm trước thềm năm học mới

Chỉ ít ngày nữa, năm học 2022-2023 chính thức bắt đầu. Đây là năm học thứ 3, Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 được triển khai trên phạm vi toàn quốc với các khối lớp 1, 2, 3, 6, 7 và 10. Theo lộ trình, đến năm học 2024-2025, học sinh phổ thông toàn quốc từ lớp 1 đến lớp 12 đều học theo Chương trình GDPT 2018.

Điều đáng nói, 2 năm đầu triển khai Chương trình mới lại là 2 năm toàn ngành GD-ĐT chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, học sinh các cấp phải nghỉ học dài ngày để phòng, chống dịch. Hình thức dạy học trực tiếp truyền thống phải chuyển sang dạy học trực tuyến với sự bỡ ngỡ của cả thầy và trò. Đó là chưa nói, tại nhiều địa phương, việc dạy học trực tuyến không khả thi bởi thiếu thiết bị dạy học tối thiểu; riêng học sinh lớp 1 thậm chí lớp 2, kể cả đủ thiết bị dạy học trực tuyến thì hiệu quả vẫn rất thấp…
Ngày 12-8, tại hội nghị toàn quốc tổng kết năm học 2021-2022 và triển khai các nhiệm vụ năm học 2022-2023, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu ngành GD-ĐT phải có giải pháp phù hợp củng cố kiến thức cho học sinh các cấp do suốt một thời gian phải học trực tuyến, chất lượng hạn chế. Phó Thủ tướng còn yêu cầu toàn ngành phải đánh giá trung thực, khách quan hơn trong tổ chức dạy học, tổ chức các kỳ thi và Chương trình GDPT mới. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục theo tinh thần Nghị quyết 29 của T.Ư Đảng về Đổi mới căn bản toàn diện GD-ĐT Việt Nam. Chủ động phối hợp với các ngành hữu quan và các địa phương tham mưu với Chính phủ và Bộ Chính trị tháo gỡ những khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ đề ra, giữ vững và nâng cao chỉ số giáo dục của Việt Nam trong khu vực và Quốc tế…

Năm học 2022-2023, ngoại trừ học sinh lớp 1, toàn bộ trẻ Mầm non và học sinh các cấp của Bắc Ninh sẽ tựu trường vào ngày 29-8. (Ảnh minh hoạ tại trường THPT Hàn Thuyên).

Nằm trong bối cảnh chung toàn quốc, 2 năm học vừa qua, ngành GD-ĐT Bắc Ninh cũng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm của tỉnh, toàn ngành GD-ĐT đã nỗ lực vượt khó vươn lên giành nhiều kết quả nổi bật đáng ghi nhận, nhất là kết quả năm học vượt khó 2021-2022, trở thành điểm nhấn đáng tự hào trong bức tranh toàn cảnh của Bắc Ninh sau 25 năm tái lập tỉnh. Kết quả năm học 2021-2022 cũng cho thấy, ngành GD-ĐT Bắc Ninh đã thực hiện tốt lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu lúc sinh thời đó là: “Dù khó khăn đến đâu vẫn phải thi đua dạy tốt, học tốt”!
Nhìn lại năm học 2021-2022 có thể nhận thấy, sự quan tâm của tỉnh là điều kiện quan trọng giúp ngành GD-ĐT hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Điều này thể hiện rõ tại 3 Nghị quyết (NQ) số 02, 05 và 17 HĐND tỉnh khóa XIX - tháng 7-2021, trước khai giảng năm học 2021-2022 hơn 1 tháng. Cụ thể, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, NQ 02 ban hành nhiều chế độ chính sách ưu tiên đặc biệt với cán bộ quản lý, giáo viên trường THPT Chuyên Bắc Ninh và 8 trường THCS trọng điểm. NQ 05 ban hành Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của NQ 149 - năm 2018 Quy định một số chế độ chính sách phát triển giáo dục Mầm non và giáo dục phổ thông ngoài công lập trên địa bàn tỉnh đến năm 2025. NQ 17 thống nhất việc hỗ trợ kinh phí lao động hợp đồng giáo viên Mầm non và phổ thông, giáo dục thường xuyên và nhân viên nấu ăn trong các trường Mầm non công lập.

Những ngày đầu năm học 2021-2022, khi học sinh cả nước nói chung và Bắc Ninh nói riêng phải học trực tuyến, ngoài phát động toàn xã hội ủng hộ Chương trình “Sóng và máy tính cho em”, giúp nhiều học sinh khó khăn được hỗ trợ thiết bị học trực tuyến, tỉnh quyết định miễn học phí học kỳ 1 cho 100% trẻ Mầm non và học sinh  phổ thông, giáo dục thường xuyên hệ công lập; hỗ trợ học phí trẻ Mầm non và học sinh ngoài công lập.
Để xứng đáng với sự quan tâm của tỉnh, ngành GD-ĐT cũng nỗ lực không ngừng. Sau lễ khai giảng, Sở GD-ĐT đã khẩn trương tiến hành kiểm tra, lắng nghe kiến nghị, đề xuất để đánh giá nghiêm túc công tác tổ chức dạy học trực tuyến từ đó tham mưu UBND tỉnh những giải pháp phù hợp. Trên cơ sở dịch COVID-19 được kiểm soát, Sở mạnh dạn đề nghị và được UBND tỉnh đồng ý cho các lớp đầu cấp, cuối cấp và lớp 2 được học ở trường từ ngày 15-9-2021; các khối còn lại đi học từ 24-9-2021; khối Mầm non đến trường từ 1-10-2021. Tham mưu với UBND tỉnh cho học sinh được học trực tiếp tại trường là ngành GD-ĐT chấp nhận khó khăn trong tổ chức dạy học, vì cùng lúc phải đảm đương 2 nhiệm vụ là dạy học và phòng, chống dịch COVID-19.
Vất vả thế nhưng giáo viên, học sinh và các bậc phụ huynh yên tâm hơn bởi cơ bản công tác tổ chức dạy học và phòng, chống dịch tại các cơ sở giáo dục đều diễn ra theo đúng kịch bản, không xảy ra sự cố đáng tiếc. Gần trọn học kỳ 1, ngành GD-ĐT Bắc Ninh tận dụng tốt “thời gian vàng” cho học sinh được học trực tiếp tại trường. Đầu năm 2022, khi dịch COVID-19 lan rộng, số ca nhiễm tăng nhanh, ngành GD-ĐT tỉnh lại linh hoạt cùng lúc tổ chức 3 hình thức dạy học nhằm thích ứng kịp thời diễn biến dịch bệnh là dạy học trực tuyến, trực tiếp và trực tuyến kết hợp trực tiếp. Chính nhờ tận dụng tốt “thời gian vàng” cho học sinh được học trực tiếp ở trường và linh hoạt các hình thức tổ chức dạy học, chất lượng giáo dục toàn diện của Bắc Ninh đã đạt nhiều kết quả bứt phá, thể hiện rõ nhất tại kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia năm học 2021-2022 và kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022.
Tại kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia, Bắc Ninh lần đầu tiên xếp thứ Nhất toàn quốc cả về tỷ lệ thí sinh dự thi đạt giải (88%) và số thí sinh đạt giải Nhất Quốc gia (10 giải); lần đầu tiên có học sinh được dự thi và đạt giải (Huy chương Bạc) Olympic Vật lý Quốc tế… Tại kỳ thi tốt nghiệp THPT, điểm trung bình các môn thi của học sinh Bắc Ninh xếp thứ 6 toàn quốc, tăng 13 bậc so với năm 2021 trong đó điểm môn Vật lý xếp thứ 1, Hóa học xếp thứ 4 toàn quốc, có thủ quan toàn quốc khối C, 625 lượt thí sinh đạt điểm bình quân 3 môn thi theo khối thi Đại học từ 27 điểm trở lên…
Kết quả năm học 2021-2022 với rất nhiều cái Nhất đã trở thành điểm nhấn trong bức tranh kinh tế - xã hội đầy sắc màu tươi sáng của tỉnh sau 25 năm tái lập. Tuy nhiên, nếu đánh giá khách quan, kết quả 2 kỳ thi nói trên với Bắc Ninh chưa thật sự vững chắc và niềm vui nào rồi cùng sẽ qua đi, bởi thế ngành GD-ĐT cần nỗ lực nhiều hơn nữa, đặc biệt không bao giờ được thỏa mãn kết quả đạt được để rồi ngủ quên trên chiến thắng! Tất cả đang ở phía trước, ngành GD-ĐT Bắc Ninh còn nhiều việc phải làm mới có thể giữ vững và nâng cao vị thế dẫn đầu hoặc trong tốp đầu toàn quốc về phong trào và chất lượng giáo dục. Hãy biến áp lực thành động lực phấn đấu, đây vừa là mệnh lệnh cuộc sống, vừa là nhiệm vụ cao cả của ngành GD-ĐT tỉnh trong giai đoạn phát triển mới của quê hương Bắc Ninh - Kinh Bắc thân yêu…