Tết cổ truyền ở các nước châu Á

Tết là thời điểm tiễn một năm cũ đã qua và đón chào một năm mới đến. Mỗi quốc gia, dân tộc trên thế giới đều có phong tục tập quán riêng được gìn giữ qua bao thế hệ. Dù có không ít nét khác biệt do đặc thù văn hóa song tựu chung lại, đây vẫn là dịp để các thành viên trong gia đình cùng sum họp để đón chào một khởi đầu mới bình an và hạnh phúc.

Tục đón Tết của người Hoa

Tết Nguyên Đán là ngày tết âm lịch dài nhất và quan trọng nhất ở Trung Quốc, thường kéo dài từ ngày 8 tháng 12 âm lịch đến ngày 15 tháng giêng âm lịch.

Ở lãnh thổ Trung Quốc, có nhiều truyền thống đón Tết khác nhau theo từng địa phương. Mọi người đổ tiền mua quà tặng, đồ trang trí, quần áo, thực phẩm...Mọi gia đình đều lau dọn nhà cửa sạch sẽ để quét đi những điều không may và chào đón may mắn sắp tới. Cửa sổ, cửa ra vào đều được dán giấy đỏ với câu đối và những từ như “Phúc”, “Lộc”, “Thọ”. Vào đêm Trừ Tịch, bữa tối trở thành đại tiệc của gia đình. Các món ăn bao gồm món heo, vịt, gà và đồ ngọt. Buổi tối sẽ kết thúc với pháo hoa. Sáng sớm hôm sau, trẻ em sẽ chào người lớn bằng những lời chúc Tết, chúc sức khỏe và nhận tiền trong phong bao đỏ. Tết thực sự là một dịp để hòa giải, quên đi mọi hận thù và chân thành chúc nhau bình an và hạnh phúc.

Phong tục đón Tết tại Singapore

Ở Singapore, đêm 30 Tết âm lịch, trẻ em có thói quen thức đón giao thừa, chúng thường đợi bố mẹ cúng giao thừa, cúng tổ tiên hoặc đốt pháo xong mới đi ngủ.

Ngày đầu tiên của năm mới là ngày trẻ con đi chúc Tết ông bà, bố mẹ, cô dì, chú bác, cũng là “ngày phong bao” của chúng. Chúng sẽ được nhận các phong bao tiền mừng tuổi của bề trên. Mọi người thường ăn món bánh rán làm bằng bột nếp và đường đỏ. Ở thành thị và nông thôn thường có biểu diễn múa sư tử và múa rồng rất đặc sắc.

Tết Tsagaan Sar của Mông Cổ

Tương tự như các quốc gia đón năm mới theo lịch Trung Quốc, người Mông Cổ cũng đón chào Tết cổ truyền với những nét văn hóa đặc sắc riêng có. Tsagaan Sar - Tết cổ truyền của người Mông Cổ diễn ra gần với khoảng thời gian Tết cổ truyền của người Trung Quốc.

Theo tập quán của Mông Cổ, vào những ngày trọng đại này, mọi người cùng “rửa sạch” cả thể xác lẫn tâm hồn để đón chào một sự khởi đầu mới tốt đẹp hơn. Vào ngày đầu năm mới, ai nấy đều dậy sớm trước khi mặt trời mọc, mặc quần áo mới và nhóm lửa. Tất cả nam giới sẽ lên đỉnh ngọn đồi hay núi gần đó, mang theo thực phẩm và cầu nguyện. Tiếp theo đó, người dân Mông Cổ sẽ làm lễ xuất hành muruu gargakh.

Trong dịp lễ đặc biệt này, người Mông Cổ thường tụ tập ở nhà của người lớn tuổi nhất trong gia đình để chúc Tết. Trong khi chúc Tết, các thành viên trong gia đình cầm những dải vải dài gọi là khadag, tượng trưng cho lòng thương và điềm lành. Sau khi thực hiện nghi thức này, họ cùng ăn món buuz (một loại bánh như bánh bao có nhân là thịt cừu, bò băm nhỏ), uống rượu arkhi và trao cho nhau những món quà để cầu chúc một năm mới thịnh vượng và ấm no.

Tết của Nhật Bản

Người Nhật Bản hiện tổ chức đón năm mới vào ngày 1-1 hằng năm theo dương lịch. Trước năm 1873, người dân xứ mặt trời mọc thường đón năm mới theo âm lịch, như Tết Nguyên đán của Việt Nam; tuy nhiên, kể từ năm 1873 trở về sau, Nhật Bản đã tổ chức Tết theo dương lịch nhằm tiết giảm thời gian cũng như đem lại nhiều ích lợi cho kinh tế.

Để chuẩn bị đón năm mới, trong những ngày cuối năm cũ, các gia đình Nhật Bản đều có tập quán dọn dẹp nhà cửa, trang trí kadomatsu trước cổng và shimekazari trên cửa ra vào và bàn thờ. Kadomatsu được làm từ cành thông cùng tre và mai để đón Thần năm mới; còn shimekazari có ý nghĩa đuổi quỷ trừ tà. Bánh dày năm mới kagamimochi được bày trên tokonoma là góc trang trọng nhất trong nhà, được coi là chỗ ngồi của Thần. Bánh này được làm từ loại gạo nếp mà người Nhật cho rằng mang hồn của cây lúa.

Trong dịp Tết, người dân xứ mặt trời mọc còn có truyền thống làm thơ. Người Nhật cũng có thói quen lái xe đến bờ biển hoặc leo núi để họ có thể thấy mặt trời mọc đầu tiên trong năm mới...

Phong tục đón Tết tại Triều Tiên

Năm mới ở Triều Tiên gọi là “Nguyên nhật”, đúng vào ngày mồng 1 tháng Giêng âm lịch.

Đêm 30 Tết, mọi nhà rẩy nước quét dọn trong nhà ngoài hiên, treo câu đối Tết, tranh Tết, làm cơm Tết và may quần áo Tết. Sáng sớm ngày mồng 1, già trẻ gái trai trong trang phục mới, trước là hành “trà lễ” khấn vái tổ tiên, sau đó các bề dưới chúc Tết bề trên. Những tập tục này rất giống với Trung Quốc. Nhưng ở Triều Tiên còn có hai hoạt động đặc thù một là “đuổi quỉ’, hai là “đốt tóc”. Để “đuổi quỉ”, trước hết họ bện một người nộm bằng rơm, nhét tiền vào trong ruột. Sáng sớm mồng 1 Tết đem vứt ra ngã tư đường, với ý tống khứ ma quỉ, nghênh đón điều tốt lành. Hai là “đốt tóc”: họ đem tóc rụng hàng ngày được giữ trong một hộp trang điểm, đợi đến xế chiều mồng một vứt ra cửa để trừ tà, xua đuổi dịch bệnh và cầu bốn mùa bình an.