Tết này, Quan họ… du ca

Dân ca Quan họ Bắc Ninh ngày càng lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng dân cư khắp mọi miền tổ quốc và được đông đảo bạn bè, nhân dân thế giới yêu chuộng. Bây giờ, Quan họ không những “ca tại gia” mà đã “du ca” đến rất nhiều Quốc gia trên thế giới trong nhiều năm gần đây. Điều đó minh chứng và khẳng định sức sống trường tồn cũng như giá trị, vẻ đẹp bất biến của Dân ca Quan họ Bắc Ninh…

Nằm trong chuỗi chương trình hành động bảo tồn và phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh - Di sản văn hóa Phi vật thể Đại diện của Nhân loại, Trung tâm văn hóa Việt Nam tại Pháp phối hợp với Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam và hai tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang tổ chức chương trình biểu diễn, quảng bá di sản văn hóa Quan họ tại Pháp trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Thìn sắp tới. Chương trình gồm hai hoạt động chính: Biểu diễn giới thiệu các làn điệu Dân ca Quan họ và Triển lãm, trưng bày hiện vật với chủ đề “Dân ca Quan họ Bắc Ninh - Di sản phi vật thể đại diện của nhân loại”.

Thông tin từ Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam - đơn vị phụ trách hoạt động Triển lãm, trưng bày cho biết: Triển lãm sẽ diễn ra trong vòng một tháng, mở cửa từ ngày 22-1 đến ngày 22-2 tại Trung tâm văn hóa Việt Nam tại Pháp với nhiều tranh ảnh, hiện vật theo các chuyên đề: 57 bức ảnh cỡ 50x75 cm ở dạng formex về văn hóa Quan họ xưa và nay; các poster khổ lớn gới thiệu về lề lối sinh hoạt Quan họ; trang phục Quan họ: liền anh (áo the, khăn xếp, ô lục soạn), liền chị (áo mớ ba mớ bảy, nón thúng quai thao, khăn mỏ quạ và các phụ kiện kèm theo); dụng cụ và nguyên liệu têm trầu cánh phượng; ẩm thực Quan họ…

Dự kiến, đoàn Bắc Giang gồm 7 người, trong đó có 4 nghệ nhân Quan họ là những cặp hát tiêu biểu bờ Bắc sông Cầu được Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam lựa chọn. Đó là những nghệ nhân Nguyễn Phú Hiệp, Nguyễn Đăng Nam làng Thổ Hà, xã Vân Hà và Dương Thị Dần, Nguyễn Thị Nạp làng Hữu Nghi, xã Ninh Sơn (Việt Yên). Đoàn Bắc Ninh gồm 10 thành viên, trong đó có hai nghệ nhân Quan họ làng Diềm cùng với 8 nghệ sỹ, diễn viên thuộc Đoàn Dân ca Quan họ. Ông Nguyễn Quý Tráng, Trưởng đoàn nghệ thuật lưu diễn Bắc Ninh cho biết: Đoàn lưu diễn của hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang sẽ chịu trách nhiệm nội dung biểu diễn, giới thiệu với quan khách, bạn bè Pháp và bà con Việt kiều về các làn điệu Dân ca Quan họ. Theo đó, đoàn Bắc Ninh đã hoàn thiện nội dung chương trình biểu diễn với 10 bài Quan họ truyền thống theo lối cổ là: La rằng, Bạn Kim Lan, Cái ả - Mía Lan Điền, Đôi bên bác mẹ cùng già, Em là con gái Bắc Ninh, Tiên sa xuống cõi trần chơi, Nam nhi… và 10 bài hát Quan họ sân khấu lần lượt gồm: Mời nước mời trầu, Song đào, Dọn quán bán hàng, Dệt gấm, Hoa thơm bướm lượn, Đối ca sông Cầu, Nhớ mãi khôn nguôi, A n ở trong rừng, Trống cơm và Giã bạn. Hiện, các thành viên trong đoàn đang tích cực luyện tập và chuẩn bị chu đáo mọi điều kiện, sẵn sàng lên đường biểu diễn. Chúng tôi nhận rõ trách nhiệm là những người đại diện tin cậy của quê hương để giới thiệu, quảng bá và một lần nữa khẳng định sức sống, giá trị, vẻ đẹp văn hóa Quan họ đối với bạn bè thế giới. Sau đó là tâm nguyện, thông qua các làn điệu Dân ca Quan họ Bắc Ninh sẽ mang một chút hương sắc ngày Tết cổ truyền của dân tộc đến với bà con Việt kiều tại Pháp.

Theo kế hoạch, đoàn Bắc Ninh sẽ sang Pháp từ ngày 18-1 để luyện tập tổng duyệt với GS. Trần Quang Hải (Trung tâm văn hóa Việt Nam tại Pháp). Ngày 20-1, bắt đầu chương trình biểu diễn và giới thiệu Dân ca Quan họ Bắc Ninh tại Đại sứ quán Việt Nam với thời lượng 90 phút, có khoảng 700 khán giả. Ngày 21-1, biểu diễn tại Trụ sở UNESCO với khoảng 1000 khán giả gồm quan chức Pháp thuộc UNESCO, Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa Pháp và bà con Việt kiều. Ngày 22-1, biểu diễn kết hợp với thuyết trình, giới thiệu về  các mặt hoạt động, lề lối giao tiếp, ứng xử trong sinh hoạt văn hóa Quan họ tại chương trình khai mạc Triển lãm. Đoàn Bắc Giang sẽ biểu diễn phục vụ bà con Việt kiều ở thủ đô Pari và các thành phố Lyon, Arcueil từ ngày 25 đến ngày 29-1.

Bài, ảnh: Thuận Cẩm