Thành phố học tập trong tương lai gần

Thành phố Bắc Ninh vừa tổ chức thành công Đại hội đại biểu Hội Khuyến học nhiệm kỳ 2021-2026. Phần phương hướng, có nội dung phấn đấu đến 2026, xây dựng thành phố Bắc Ninh trở thành thành phố học tập. Đây là khái niệm mới mẻ với nhiều người, vậy thành phố học tập là gì?

Theo định nghĩa của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO): “Thành phố học tập” là một thành phố đầu tư vào chất lượng học tập suốt đời cho mọi công dân nhằm giải phóng tất cả tiềm năng của công dân thành phố đó; đầu tư vào sự phát triển bền vững tại nơi làm việc; khơi dậy và tiếp thêm năng lượng cho các cộng đồng dân cư của thành phố đó; khai thác giá trị sáng tạo của các đối tác cấp địa phương, khu vực và Quốc tế… Theo các tiêu chí đó, năm 2020, Việt Nam có 2 thành phố trực thuộc tỉnh, được UNESCO công nhận danh hiệu “Thành phố học tập toàn cầu” là thành phố Vinh (tỉnh Nghệ An) và thành phố Sa Đéc (tỉnh Đồng Tháp). Năm 2021, cũng có một số thành phố trực thuộc tỉnh, trong đó có thành phố Bắc Ninh đặt mục tiêu phấn đấu trở thành thành phố học tập.
Tại Bắc Ninh, mục tiêu xây dựng thành phố trung tâm tỉnh lỵ trở thành thành phố học tập rất phù hợp và mang tính khả thi cao. Bởi trong nhiều năm qua, sự nghiệp trồng người của thành phố, theo nghĩa rộng gồm cả Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT) và Khuyến học, khuyến tài luôn là điểm sáng tiêu biểu nhất của tỉnh Bắc Ninh. Đây cũng là nơi hội tụ tinh hoa, nơi thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp GD-ĐT tỉnh nhà. Sau rất nhiều năm đạt danh hiệu thi đua xuất sắc cấp tỉnh, tháng 10 năm 2021, Phòng GD-ĐT thành phố Bắc Ninh là đơn vị duy nhất khối Phòng GD-ĐT huyện, thành phố được UBND tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, trình Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Ba.

Học sinh Trường THCS Ninh Xá (thành phố Bắc Ninh) trong giờ thực hành môn Sinh học.

Quan tâm đến sự nghiệp GD-ĐT, trong 5 năm qua, thành phố Bắc Ninh đầu tư xây mới 34 trường học; cải tạo, sửa chữa 27 trường học; quy hoạch mới 16 điểm trường tổng diện tích gần 23 ha… với tổng kinh phí hơn 1.500 tỷ đồng. Hệ thống trường học của thành phố được xây mới hoặc cải tạo, mở rộng đều theo quy hoạch tổng thể chuẩn hóa, hiện đại hóa và có giá trị sử dụng lâu dài đáp ứng yêu cầu tăng dân số cơ học kéo theo số học sinh các cấp cũng tăng nhanh những năm tới đây. Vào năm học 2021-2022, ngành GD-ĐT thành phố Bắc Ninh có 76 trường mầm non, tiểu học và THCS (tăng 1 trường mầm non so với năm học trước), với gần 58 nghìn học sinh và 2.900 cán bộ, giáo viên. Không kể 1 trường mới tăng, toàn thành phố hiện có 71/75 trường chuẩn quốc gia mức 1, chiếm 94,7% trong đó 62/75 trường chuẩn mức 2, chiếm 83%. Những trường chưa đạt chuẩn do là trường mới, xây dựng hiện đại và đạt chuẩn ở mức cao, do vậy tin tưởng trong năm học 2021-2022, 100% trường học 3 cấp của thành phố Bắc Ninh đều đạt chuẩn quốc gia, điều kiện quan trọng giúp nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục toàn diện.
Cùng với GD-ĐT, công tác khuyến học, khuyến tài của thành phố Bắc Ninh cũng luôn là điểm sáng với rất nhiều mô hình học tập tiêu biểu. Cấp thành phố có mô hình “Xây dựng quy ước quản lý học sinh ngoài nhà trường”, “Câu lạc bộ Tiếng Anh”; cấp phường có mô hình “Tiếp sức cùng em đến trường” - phường Tiền An; “Nâng bước học sinh nghèo” - phường Hoà Long; “Dạy Tiếng Anh miễn phí cho trẻ em” - phường Vệ An; “Tiếng trống khuyến học ban đêm” - phường Ninh Xá… Những mô hình học tập tiêu biểu đó là những điểm sáng làm lan toả, đưa thành phố trung tâm tỉnh lỵ trở thành điển hình phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài và xây dựng xã hội học tập của tỉnh Bắc Ninh.
Đến nay, công tác xây dựng tổ chức Hội Khuyến học các cấp của thành phố đã phát triển mạnh mẽ và rộng khắp với hơn 120 nghìn hội viên, đạt tỷ lệ hơn 44% dân số, với 469 hội, chi hội, ban khuyến học các phường, khu phố, cơ quan, trường học, dòng họ; 83% cộng đồng dân cư đạt “Cộng đồng học tập”; 98,9% công sở đạt “Đơn vị học tập”; 65% dòng họ đạt “Dòng họ học tập”; 75,3% gia đình đạt tiêu chuẩn “Gia đình học tập”… Điểm nhấn là năm 2019, thành phố Bắc Ninh thành lập Quỹ Khuyến học, khuyến tài Hoàng Quốc Việt với số quỹ là 7 tỷ đồng, nâng tổng quỹ khuyến học, khuyến tài toàn thành phố lên hơn 15 tỷ đồng. Chính từ nguồn quỹ này, 5 năm qua, thành phố Bắc Ninh đã trao gần 7.700 suất học bổng, quà tổng số tiền hơn 7,5 tỷ đồng cho 213 giáo viên, 5.400 học sinh và hơn 2.000 cá nhân tiêu biểu trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao… Thành phố phấn đấu đến cuối nhiệm kỳ Đại hội Khuyến học, 100% học sinh nghèo, con gia đình chính sách, học sinh mồ côi và 100% giáo viên khó khăn được quan tâm hỗ trợ.
Trong xu thế phát triển, đến năm 2026, rất có thể thành phố Bắc Ninh hiện tại sẽ trở thành Quận trung tâm của thành phố Bắc Ninh trực thuộc T.Ư. Nhưng dù là thành phố trung tâm tỉnh lỵ hay Quận trung tâm của thành phố trực thuộc T.Ư thì mục tiêu xây dựng thành phố (Quận) học tập, một trung tâm khởi nghiệp đều quan trọng, cần thiết và rất đúng đắn. Vì suy cho cùng, quan tâm chăm lo sự nghiệp trồng người cũng chính là chăm lo cho sự phát triển toàn diện và bền vững của quê hương đất nước trong tương lai…