Thắp sáng truyền thống hiếu học quê hương

 

 

Năm nay, đối tượng được trao thưởng mở rộng ở nhiều lĩnh vực giáo dục, y tế, báo chí, văn hóa, thể thao… Cụ thể ở lĩnh vực giáo dục, y tế, báo chí gồm: Học sinh đoạt Huy chương Vàng thi Olympic Toán quốc tế; học sinh đoạt giải Quốc gia; học sinh đoạt giải tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia; học sinh Tiểu học đoạt giải Trạng nguyên tiếng Việt; Học sinh đoạt giải Quán quân Tuyệt đỉnh song ca nhí; học sinh đạt điểm cao trong kỳ thi đại học năm 2018 (từ 26 điểm trở lên); sinh viên tốt nghiệp Đại học loại xuất sắc; sinh viên CĐSP đoạt giải Olympic quốc gia; các giáo viên, giảng viên bồi dưỡng học sinh, sinh viên đạt giải; học sinh giỏi có hoàn cảnh khó khăn; các nhà giáo được phong danh hiệu NGƯT; giảng viên được phong hàm Giáo sư, Phó Giáo sư; các y bác sĩ được phong danh hiệu TTƯT; các phóng viên đoạt giải Báo chí.
Ở lĩnh vực thể thao, văn hóa gồm các vận động viên đoạt Huy chương trong các giải thi đấu Quốc tế, khu vực, quốc gia; Nghệ nhân Di sản văn hóa phi vật thể của các loại hình: Dân ca Quan họ, Tuồng, Chèo, Múa Rối nước, Hát Trống quân; Nghệ nhân làng nghề; các nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công đoạt giải tại các hội diễn, liên hoan nghệ thuật…
Qua 8 năm đồng hành cùng phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài và xây dựng xã hội học tập của tỉnh, Quỹ Khuyến học, khuyến tài Phạm Văn Trà đã trao thưởng gần 12 tỷ đồng cho hàng nghìn lượt cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong học tập và công tác. Đây là minh chứng cho công tác xã hội hóa giáo dục của tỉnh, góp phần chắp cánh ước mơ cho hàng nghìn lượt học sinh, sinh viên giỏi, các em học sinh nghèo vượt khó, những tài năng trên các lĩnh vực thực hiện lý tưởng của mình, trở thành công dân hữu ích, tham gia xây dựng quê hương, đất nước.
Qua suốt chiều dài lịch sử, quê hương Bắc Ninh-Kinh Bắc đã sản sinh, đóng góp cho đất nước nhiều tài sản văn hoá quý giá, từ di sản vật thể, phi vật thể cho đến các danh nhân. Truyền thống khoa bảng vẻ vang của vùng đất này với số người đỗ đạt nổi trội so với nhiều địa phương khác trong cả nước với nhiều làng tiến sĩ và những dòng họ nối đời khoa bảng. Theo thống kê bước đầu, Bắc Ninh ngày nay có 27 làng có người đỗ Tiến sĩ Hán học thời phong kiến với số lượng từ 4 đến 25 vị đại khoa. Vùng đất văn hiến Bắc Ninh còn có những dòng họ nối đời khoa bảng mà điển hình nhất là họ Nguyễn (Kim Đôi) với 18 vị đại khoa, 13 đời liên tiếp có người đỗ đại khoa, 4 anh em trong dòng họ cùng đỗ đại khoa và đặc biệt là 5 anh em ruột trong một gia đình cùng đỗ Tiến sĩ. Theo giới nghiên cứu, đây là hiện tượng đặc biệt không có ở Việt Nam mà chỉ gặp họ Đậu ở Yên Sơn (Trung Quốc) thời phong kiến.
Một nét đặc sắc đáng chú ý trong truyền thống khoa bảng của người Bắc Ninh-Kinh Bắc là qua 19 khoa thi chọn nhân tài võ lược thời phong kiến, cả nước có 200 Tạo sĩ (tức Tiến sĩ võ) thì Kinh Bắc là địa phương đứng đầu với 29 vị, sau là Nghệ Tĩnh 25 vị, Hải Dương 15 vị, Thanh Hoá 14 vị… Nổi tiếng nhất là dòng họ Nguyễn Đức (Quế Võ) với 20 người được phong tước Quận công, trong đó có những danh tướng được thờ làm Thành Hoàng. Như vậy, người Bắc Ninh-Kinh Bắc đều giữ ngôi đầu bảng về thi thư khoa cử Hán học và khoa cử võ lược, làm nên truyền thống khoa bảng rực rỡ của quê hương.
Ngày nay, tự hào phát huy truyền thống hiếu học vẻ vang mà các bậc tiền nhân đã dày công xây đắp, Bắc Ninh không ngừng quan tâm đến sự nghiệp giáo dục đào tạo, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Nhiều chính sách của tỉnh được ban hành và phát huy hiệu quả, thúc đẩy sự nghiệp giáo dục đào tạo phát triển. Phong trào khuyến học, khuyến tài ở mỗi địa phương, đơn vị, cơ quan, gia đình, dòng họ trong tỉnh không ngừng mở rộng. Nhờ vậy, giáo dục Bắc Ninh đạt được nhiều thành tích cao, trở thành một trong những tỉnh có phong trào giáo dục phát triển hàng đầu cả nước. Một số chỉ tiêu đáng chú ý như: Tỷ lệ trường chuẩn Quốc gia, kiên cố hóa, tỷ lệ phổ cập giáo dục trẻ em Mầm non 5 tuổi, phổ cập giáo dục Tiểu học giai đoạn 2... Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT của tỉnh luôn xếp tốp đầu toàn quốc. Nhiều em xuất sắc đạt giải cao trong các kỳ thi cấp Quốc gia; tốt nghiệp thủ khoa các trường Đại học... Không ít cán bộ, công chức, viên chức, nghệ sỹ, diễn viên, VĐV và người lao động Bắc Ninh trên các lĩnh vực vinh dự được Nhà nước phong tặng những danh hiệu cao quý như: Học hàm Giáo sư, Phó Giáo sư; danh hiệu Nhà giáo, Thầy thuốc, Nghệ sĩ Ưu tú… Người Bắc Ninh khi tham gia các cuộc thi do Trung ương tổ chức thường đạt giải cao, giành được nhiều huy chương trên các đấu trường Quốc gia, Quốc tế; có thành tích xuất sắc trong công tác chuyên môn...
Tin rằng, với ý nghĩa to lớn của Quỹ Khuyến học, khuyến tài Phạm Văn Trà cùng sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, sự nghiệp khuyến học, khuyến tài của Bắc Ninh sẽ được tiếp thêm sức mạnh gặt hái nhiều thành công mới và để ngọn lửa truyền thống hiếu học, khoa bảng của quê hương mãi mãi được thắp sáng.