Thay đổi nhận thức sau 10 năm thực hiện bắt buộc đội mũ bảo hiểm

Theo đánh giá của Ban ATGT tỉnh, sau 10 năm triển khai quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm (MBH) đối với người ngồi trên mô tô, xe gắn máy, việc đội mũ bảo hiểm được người dân thực hiện khá nghiêm túc, trở thành thói quen của hầu hết người dân, đặc biệt khu vực đô thị.

Cư trú trên địa bàn phường Suối Hoa (TP Bắc Ninh), hàng ngày bà Nguyễn Thị Hương đều chở cháu nội đi học. Mặc dù khoảng cách từ nhà đến trường chỉ vài trăm mét song đội MBH, cài quai cẩn thận đã trở thành thói quen của hai bà cháu. Bà Hương cho hay: “Không chỉ bản thân tôi mà cháu nhỏ cũng rất có ý thức trong việc đội MBH khi đi xe máy. Nếu bố mẹ hoặc ông bà quên không đội MBH là cháu nhắc ngay bởi ở trường các thầy cô giáo thường xuyên giáo dục, tuyên truyền về vấn đề này. Mặt khác, ra đường nếu không đội MBH thì thấy bản thân rất lạc lõng. Không chỉ vi phạm Luật Giao thông mà còn rất nguy hiểm”.

Có thể thấy hiện nay khi tham gia giao thông trên đường, hình ảnh người đi mô tô, xe gắn máy đội MBH đã trở nên quen thuộc. Với đa số người dân, đội MBH đã trở thành thói quen, là nét đẹp văn hóa giao thông chứ không còn là quy định bắt buộc, cứng nhắc như những ngày đầu triển khai thực hiện. Để việc đội MBH trở thành nền nếp, những năm qua công tác tuyên truyền, nhắc nhở, xử lý vi phạm luôn được Ban ATGT tỉnh, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo thực hiện. Theo thống kê của Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh), trong 10 năm thực hiện quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm, toàn tỉnh đã xử lý gần 240 nghìn trường hợp không đội MBH. Việc xử phạt nghiêm túc cùng với nhắc nhở thường xuyên đã tạo sức răn đe, góp phần nâng cao ý thức chấp hành quy định với người dân.

Đội MBH khi đi mô tô, xe gắn máy đã trở thành thói quen của người dân.

Công tác tuyên truyền về lợi ích của việc đội MBH, tác hại khi không đội MBH, hướng dẫn cách lựa chọn, sử dụng MBH an toàn, đạt chuẩn... được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức trên các phương tiện thông tin đại chúng. Ban ATGT tỉnh đã xây dựng 16 cụm Pano tuyên truyền trên địa bàn 8 huyện, thị xã, thành phố việc chấp hành quy định đội MBH khi đi xe mô tô, xe gắn máy; in hàng chục vạn băng rôn, tờ rơi chuyên đề về MBH cấp phát cho các sở, ban, ngành, địa phương; tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền về Luật Giao thông đường bộ, trong đó có quy định bắt buộc đội MBH tại các đơn vị trường học, doanh nghiệp, khu công nghiệp, khu dân cư... Sở Giáo dục - Đào tạo chú trọng giáo dục việc chấp hành trật tự ATGT cho đội ngũ giáo viên, học sinh, sinh viên các cấp học, trọng tâm vào việc hình thành ý thức đội MBH khi tham gia giao thông bằng mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện...

Sở Công thương chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường chủ trì, phối hợp các lực lượng có liên quan thực hiện thanh, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh MBH trên địa bàn tỉnh; vận động, ký cam kết với các chủ cửa hàng, điểm kinh doanh MBH và người tiêu dùng nhận thức tác hại và hậu quả của việc sử dụng MBH giả, không đạt chuẩn chất lượng khi tham gia giao thông; hướng dẫn cách nhận biết và phân biệt MBH giả và đạt chuẩn theo đúng quy định của pháp luật. Đến nay tình hình kinh doanh MBH trên thị trường cơ bản đã được kiểm soát, các vi phạm trong kinh doanh có chiều hướng giảm.

Công tác tuyên truyền về trật tự ATGT được đẩy mạnh trong các nhà trường, góp phần tạo ý thức chấp hành Luật Giao thông trong thanh, thiếu niên.

Cùng với đó, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, các sở, ban, ngành, các tổ chức chính trị xã hội, Ban ATGT các huyện, thị xã, thành phố hàng năm đều xây dựng kế hoạch, ban hành Chỉ thị, Nghị quyết, chương trình hành động quán triệt đến 100% cán bộ, công chức, viên chức nâng cao nhận thức việc thực hiện quy định bắt buộc đội MBH đối với người đi mô tô, xe gắn máy, gương mẫu chấp hành đội MBH đúng quy định khi tham gia giao thông.

Ông Nguyễn Thanh Phương, Chánh văn phòng Ban ATGT tỉnh nhận định, việc nghiêm túc thực hiện quy định đội MBH là một bước tiến lớn trong bảo đảm ATGT. Mặc dù vậy, vẫn còn không ít người đi trên các tuyến đường ở khu vực nông thôn chưa chấp hành nghiêm quy định bắt buộc đội MBH; tình trạng học sinh đi xe đạp điện không đội MBH và các bậc phụ huynh không đội MBH cho trẻ em khi ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy vẫn còn diễn ra. “Việc đội MBH không đúng quy định thường diễn ra tại những nơi mà công tác tuyên truyền hoặc kiểm tra, xử lý chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục. Nhận thức của người dân về đội MBH đã tiến bộ, song vẫn đòi hỏi phải tiếp tục tuyên truyền, nhắc nhở trong thời gian tới”, ông Nguyễn Thanh Phương nhấn mạnh.

Song song với đó, việc kiểm soát chất lượng MBH cũng cần được các cấp, các ngành quan tâm, đặc biệt là phải xử lý triệt để các cơ sở sản xuất, kinh doanh MBH kém chất lượng. Công tác tuyên truyền, vận động, phổ biến, giáo dục pháp luật cần tiếp  tục thực hiện thường xuyên song phải gắn liền với việc xử phạt nghiêm minh các hành vi vi phạm để có sự răn đe, giáo dục. Trên hết người dân cần nhận thức đội MBH là để tự bảo vệ sức khỏe và tính mạng của bản thân mỗi khi tham gia giao thông chứ không đơn thuần là chấp hành một điều luật dẫn đến tâm lý chấp hành mang tính đối phó, không đạt hiệu quả thực chất.