Thêm một bài học về an toàn lao động

Đã hơn chục ngày trôi qua sau tang chồng, chị Nguyễn Thị Luân 44 tuổi  ở ấp Đông Côi (thị trấn Hồ, Thuận Thành) vẫn chưa hết bàng hoàng, đau xót. Trong căn nhà còn phảng phất khói hương, chị nghẹn ngào: “Anh ấy là trụ cột gia đình nay không còn nữa, hai cháu đang tuổi ăn, tuổi học, rồi đây tôi cũng chưa biết xoay xở ra sao...”. Chồng chị, anh Nguyễn Văn Sương, sinh năm 1957 công nhân Chi nhánh Điện Thuận Thành đã ra đi mãi mãi vì  bị điện giật.

Theo lời kể của các nhân chứng và thu thập  của cơ quan điều tra Công an huyện Thuận Thành: Lúc 7 giờ 15 phút ngày 3-8-2009, nhóm công tác của tổ sản xuất 1 thuộc chi nhánh điện Thuận Thành gồm 4 công nhân Nguyễn Văn Sương (nhóm trưởng), Nguyễn Thị Hiền, Lại Đắc Nghĩa và Nguyễn Văn Khoảng nhận nhiệm vụ ghi chỉ số công tơ   thuộc trạm biến áp phân phối Hồ 6 và Hồ 3, thị trấn Hồ (Thuận Thành) theo Lệnh công tác số 02/08/09 của chi nhánh điện Thuận Thành. Sau đó được tách làm 2, mỗi bộ phận 2 người. Khoảng 8 giờ 30 phút, anh Sương bắc thang nhôm trèo lên cột 14b để đọc chỉ số, chị Nguyễn Thị Hiền đứng ở dưới ghi. Khi anh Sương dùng tay phải nắm vào bu-lông bắt thanh sắt đỡ hộp công tơ thì bị điện 0,4kV rò ra từ dây sau công tơ 1 pha giật. Thấy anh Sương bị điện giật kêu lên, chị Hiền hô hoán và được một số người dân gần đó nhanh chóng dùng gậy tách anh Sương ra khỏi nguồn điện, anh Sương ngã xuống ruộng có nước, sau đó được đưa lên bờ sơ cứu, rồi đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Thuận Thành, nhưng không qua khỏi.

Ngay sau khi nhận điện báo từ hiện trường, Chi nhánh Điện Thuận Thành đã khẩn cấp báo cáo lãnh đạo Điện lực Bắc Ninh, Điện lực Bắc Ninh đã điện báo Công ty Điện lực 1, các cơ quan chức năng địa phương vào cuộc nhanh chóng làm rõ nguyên nhân. Ngày 10-8, biên bản điều tra tai nạn lao động do ông Nguyễn Văn Bàn, Phó Chánh thanh tra lao động (Sở Lao động TB&XH), trưởng đoàn điều tra và ông Nguyễn Lương Kim, Phó Giám đốc Điện lực Bắc Ninh, đại diện người sử dụng lao động kí đã kết luận về những người có lỗi và hình thức xử lý: Đây là tai nạn lao động xảy ra trong giờ làm việc tại nơi làm việc được phân công; Lỗi do ông Nguyễn Văn Sương vi phạm quy định về biện pháp an toàn điện tại nơi làm việc; Điện lực Bắc Ninh có trách nhiệm trợ cấp một khoản kinh phí ít nhất bằng 12 tháng lương mà ông Sương hiện hưởng cho gia đình ông; Đồng thời phải chịu toàn bộ chi phí về y tế  từ khi sơ, cấp cứu cho người bị nạn theo Điều 107 Bộ Luật Lao động đã được sửa đổi bổ sung 2002-2006; Thanh toán mọi quyền lợi về lao động cho gia đình nạn nhân theo quy định của pháp luật lao động. Trong thông báo số 3770/TB-PC1 của Công ty Điện lực 1 gửi các đơn vị trực thuộc còn xác định: việc bóc cáp Muyle, đấu cáp ra sau công tơ của chi nhánh điện Thuận Thành không đúng kĩ thuật. Phần dây ra sau công tơ tỳ vào thanh kèm hộp và phần luồn vào trong hộp công tơ chỉ là cách điện đơn, loại nhựa cách điện này rất dễ bị lão hoá khi tiếp xúc với không khí và ánh nắng mặt trời. Công nhân Nguyễn Văn Sương đã không thực hiện đúng quy định về biện pháp an toàn khi đi ghi chỉ số công tơ đã được quy định tại quyết định 1011/QĐ-ĐL1-P11 ngày 31-5-2006 của Giám đốc Công ty là dùng bút thử điện hạ áp kiểm tra tất cả các kết cấu bằng kim loại trước khi chạm vào đề phòng có điện rò. Môi trường làm việc chưa tốt-ẩm ướt; vị trí treo hộp công tơ bắt buộc người công nhân muốn đọc được chỉ số công tơ thì một tay phải bám chắc chắn vào một vật cố định để nghiêng người ra đọc chỉ số.

Tiếp chúng tôi trong tâm trạng ngổn ngang trăm mối, ông Nguyễn Văn Xuyên, Giám đốc Chi nhánh Điện Thuận Thành và ông Vũ Sỹ Tư, Trưởng phòng An toàn lao động (Điện lực Bắc Ninh) đều bùi ngùi: “Tai nạn xảy ra bất ngờ và đáng tiếc. Mất người, cắt thi đua, khen thưởng chúng tôi đau lòng lắm. Song lại bảo nhau quyết tâm vượt lên mất mát để sản xuất an toàn hơn”  Ngay sau khi xảy ra tai nạn, Giám đốc Điện lực Bắc Ninh đã triệu tập trưởng các đơn vị trực thuộc, yêu cầu: ổn định tư tưởng cán bộ, công nhân viên chức, chấn chỉnh các mặt công tác, bảo đảm sản xuất an toàn, không để tiếp tục xảy ra tai nạn; trưởng các đơn vị kiểm tra lại toàn bộ trang bị, dụng cụ an toàn lao động của từng cá nhân; chấp hành đầy đủ quy trình, quy phạm, không được nhân nhượng, chủ quan; không được giao việc cho các cá nhân có biểu hiện tâm lý không bình thường, những người có sử dụng các loại cồn, rượu (dù chỉ ở mức ít); mọi công việc trên lưới điện, các công việc kết hợp khi cắt điện đều phải có phương án thi công bảo đảm an toàn, đặc biệt với các trang bị như bút thử điện, tiếp địa di động, sào thao tác, găng, ủng...và các trang bị cá nhân nếu đầy đủ, bảo đảm đúng yêu cầu chất lượng mới được ra hiện trường sản xuất.

“Biện pháp phòng ngừa: Công việc ghi chỉ số công tơ là việc làm thường xuyên của các đơn vị, để không xảy ra tai nạn lao động tương tự, Giám đốc Công ty Điện lực 1 yêu cầu giám đốc các đơn vị chỉ đạo thực hiện những công việc sau: Tổ chức thông báo diễn biến vụ tai nạn lao động này tới toàn thể cán bộ, công nhân viên trong đơn vị và các Dịch viện Đa khoa huyện Thuận Thành, nhưng không qua khỏi.

Ngay sau khi nhận điện báo từ hiện trường, Chi nhánh Điện Thuận Thành đã khẩn cấp báo cáo lãnh đạo Điện lực Bắc Ninh, Điện lực Bắc Ninh đã điện báo Công ty Điện lực 1, các cơ quan chức năng địa phương vào cuộc nhanh chóng làm rõ nguyên nhân. Ngày 10-8, biên bản điều tra tai nạn lao động do ông Nguyễn Văn Bàn, Phó Chánh thanh tra lao động (Sở Lao động TB&XH), trưởng đoàn điều tra và ông Nguyễn Lương Kim, Phó Giám đốc Điện lực Bắc Ninh, đại diện người sử dụng lao động kí đã kết luận về những người có lỗi và hình thức xử lý: Đây là tai nạn lao động xảy ra trong giờ làm việc tại nơi làm việc được phân công; Lỗi do ông Nguyễn Văn Sương vi phạm quy định về biện pháp an toàn điện tại nơi làm việc; Điện lực Bắc Ninh có trách nhiệm trợ cấp một khoản kinh phí ít nhất bằng 12 tháng lương mà ông Sương hiện hưởng cho gia đình ông; Đồng thời phải chịu toàn bộ chi phí về y tế  từ khi sơ, cấp cứu cho người bị nạn theo Điều 107 Bộ Luật Lao động đã được sửa đổi bổ sung 2002-2006; Thanh toán mọi quyền lợi về lao động cho gia đình nạn nhân theo quy định của pháp luật lao động. Trong thông báo số 3770/TB-PC1 của Công ty Điện lực 1 gửi các đơn vị trực thuộc còn xác định: việc bóc cáp Muyle, đấu cáp ra sau công tơ của chi nhánh điện Thuận Thành không đúng kĩ thuật. Phần dây ra sau công tơ tỳ vào thanh kèm hộp và phần luồn vào trong hộp công tơ chỉ là cách điện đơn, loại nhựa cách điện này rất dễ bị lão hoá khi tiếp xúc với không khí và ánh nắng mặt trời. Công nhân Nguyễn Văn Sương đã không thực hiện đúng quy định về biện pháp an toàn khi đi ghi chỉ số công tơ đã được quy định tại quyết định 1011/QĐ-ĐL1-P11 ngày 31-5-2006 của Giám đốc Công ty là dùng bút thử điện hạ áp kiểm tra tất cả các kết cấu bằng kim loại trước khi chạm vào đề phòng có điện rò. Môi trường làm việc chưa tốt-ẩm ướt; vị trí treo hộp công tơ bắt buộc người công nhân muốn đọc được chỉ số công tơ thì một tay phải bám chắc chắn vào một vật cố định để nghiêng người ra đọc chỉ số.

Tiếp chúng tôi trong tâm trạng ngổn ngang trăm mối, ông Nguyễn Văn Xuyên, Giám đốc Chi nhánh Điện Thuận Thành và ông Vũ Sỹ Tư, Trưởng phòng An toàn lao động (Điện lực Bắc Ninh) đều bùi ngùi: “Tai nạn xảy ra bất ngờ và đáng tiếc. Mất người, cắt thi đua, khen thưởng chúng tôi đau lòng lắm. Song lại bảo nhau quyết tâm vượt lên mất mát để sản xuất an toàn hơn”  Ngay sau khi xảy ra tai nạn, Giám đốc Điện lực Bắc Ninh đã triệu tập trưởng các đơn vị trực thuộc, yêu cầu: ổn định tư tưởng cán bộ, công nhân viên chức, chấn chỉnh các mặt công tác, bảo đảm sản xuất an toàn, không để tiếp tục xảy ra tai nạn; trưởng các đơn vị kiểm tra lại toàn bộ trang bị, dụng cụ an toàn lao động của từng cá nhân; chấp hành đầy đủ quy trình, quy phạm, không được nhân nhượng, chủ quan; không được giao việc cho các cá nhân có biểu hiện tâm lý không bình thường, những người có sử dụng các loại cồn, rượu (dù chỉ ở mức ít); mọi công việc trên lưới điện, các công việc kết hợp khi cắt điện đều phải có phương án thi công bảo đảm an toàn, đặc biệt với các trang bị như bút thử điện, tiếp địa di động, sào thao tác, găng, ủng...và các trang bị cá nhân nếu đầy đủ, bảo đảm đúng yêu cầu chất lượng mới được ra hiện trường sản xuất.

“Biện pháp phòng ngừa: Công việc ghi chỉ số công tơ là việc làm thường xuyên của các đơn vị, để không xảy ra tai nạn lao động tương tự, Giám đốc Công ty Điện lực 1 yêu cầu giám đốc các đơn vị chỉ đạo thực hiện những công việc sau: Tổ chức thông báo diễn biến vụ tai nạn lao động này tới toàn thể cán bộ, công nhân viên trong đơn vị và các Dịch vụ bán lẻ điện năng, phân tích rõ nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và đề ra các biện pháp cụ thể phòng ngừa; rà soát kiểm tra lại các hộp công tơ trên lưới nếu việc treo hộp công tơ không thuận tiện cho công nhân đọc chỉ số; bóc cáp, đầu nối cáp ra sau công tơ không bảo đảm kỹ thuật như đã nêu ở trên phải sửa chữa, khắc phục ngay để loại trừ nguy cơ mất an toàn; khi thực hiện ghi chỉ số công tơ phải có hai người, người đứng dưới phải có bậc an toàn cao hơn để nhắc nhở người trèo lên đọc chỉ số, nếu phải dùng thang di động tốt nhất là dùng thang bằng gỗ hoặc tre khô chắc chắn để tăng độ an toàn về điện; yêu cầu các đội công tác thực hiện đúng Quy trình kỹ thuật an toàn điện, các quy định và các văn bản chỉ đạo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty Điện lực I về an toàn lao động. Xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy trình”

                      (Trích Thông báo số 3770/TB-PC 1 của Công ty Điện lực 1)

Vụ tai nạn là tiếng chuông cảnh báo về an toàn điện. Chính vì vậy cũng trong thông báo số 3770/TB-PC1 của Công ty Điện lực 1 do  Giám đốc Nguyễn Phúc Vinh kí ngày 6-8-2009 đã rút ra bài học kinh nghiệm và biện pháp ngăn ngừa chung cho các đơn vị. Cho dù sự việc nhanh chóng được tìm ra nguyên nhân, hậu sự của nạn nhân được chăm lo chu đáo, song đặt ra vấn đề  về an toàn trong lao động của ngành điện, bởi đây không phải là lần đầu tiên người ngành điện chết vì điện. Qua đây, cho thấy cần tăng cường quản lý và sử dụng lao động thực sự hợp lý. Xiết chặt công tác kiểm tra, giám sát về thực hiện quy trình kĩ thuật an toàn điện. Đặc biệt, nâng cao  ý thức tác phong công nghiệp cho người lao động, tránh tư tưởng lơ là, chủ quan, coi thường tính mạng của không ít lao động. Ngành điện cũng cần nghiêm túc nhìn nhận và làm rõ trách nhiệm của các cá nhân tập thể, nhằm ngăn ngừa, giáo dục chung. Đây cũng là bài học không chỉ riêng của ngành điện.

Phóng sự điều tra dự thi của Ngô Phú – Minh Phương