Thêm một dự án của lòng nhân ái

“Ông ngoại em, năm nay gần 80 tuổi, mắc bệnh trọng, đi lại rất khó khăn. Em lo đến một ngày kia khi ông không còn... Từ suy nghĩ ấy, em luôn mong muốn phải sớm làm được điều gì đó thật tốt cho ông và những người có hoàn cảnh như ông...”.

Hai tác giả bên dự án đạt giải Nhất Quốc gia năm 2018.

Đó là phút trải lòng của em Nguyễn Công Khánh, lớp 12 chuyên Tin, Trường THPT Chuyên Bắc Ninh, khi nói về ý tưởng ra đời một dự án giàu lòng nhân ái vừa vinh dự giành giải Nhất Quốc gia tại cuộc thi Khoa học Kỹ thuật năm 2018, dự án có tên “Xe lăn leo cầu thang điều khiển bằng cử chỉ của đầu, giọng nói và điện thoại thông minh”.

Công Khánh kể tiếp: Nguyễn Hữu Thành Đạt, là học sinh chuyên Toán lớp 11, nhưng cùng lớp học thêm Ngoại ngữ với em nhiều năm nên khá thân thiết. Thành Đạt học giỏi, lại có khát vọng, do vậy khi em đề cập ý tưởng, Đạt không chỉ đồng tình mà còn tiếp sức để ý tưởng riêng thành ý chí chung của cả hai người.

Như tâm sự của Nguyễn Hữu Thành Đạt thì từ năm lớp 10, Đạt đã quan tâm đến cuộc thi này, nhất là 2 dự án cùng đạt giải Nhất Quốc gia của các anh lớp trên, dưới sự hướng dẫn của Thạc sỹ Ngô Quang Tiến, Trường THPT Hàn Thuyên là “Xe lăn đa hướng dành cho người khuyết tật” (năm 2016) và “Xe lăn điều khiển bằng nhận dạng cử chỉ của đầu” (năm 2017). Đây đều là những dự án hữu dụng và giàu tính nhân văn, giàu lòng nhân ái của học sinh Bắc Ninh.

Tuy nhiên, nhược điểm của “Xe lăn đa hướng dành cho người khuyết tật” là điều khiển phức tạp, chưa phù hợp với người già và người khuyết tật. Trong đó hạn chế lớn nhất là xe không leo được cầu thang. Còn hạn chế của “Xe lăn điều khiển bằng nhận dạng cử chỉ của đầu” không phù hợp với người không thể cử động được bằng đầu, chưa thông minh, chưa tiện ích và vẫn chưa leo được cầu thang.

Từ những nhược điểm của 2 dự án từng đạt giải Nhất Quốc gia, Công Khánh và Thành Đạt có ý tưởng tạo ra một sản phẩm mới hữu dụng hơn, có khả năng điều khiển đa dạng phù hợp với nhiều người, nhiều độ tuổi, nhất là phải leo được cầu thang.

Khi trường phát động cuộc thi, Công Khánh và Thành Đạt đề xuất và nhanh chóng nhận được sự đồng tình, ủng hộ của Ban giám hiệu. Trường phân công cô Hoàng Thị Hà, giáo viên Tin học, là chủ nhiệm lớp Công Khánh trực tiếp hướng dẫn 2 học sinh. Ngoài ra Công Khánh và Thành Đạt còn chủ động gặp gỡ, mong được sự giúp đỡ của Thạc sỹ Ngô Quang Tiến, Trường THPT Hàn Thuyên. Khi các ý tưởng gặp nhau, thầy cô và học trò tập trung trí tuệ tìm đọc các tài liệu liên quan, khảo sát thực tế, tìm hiểu các loại xe lăn trên thị trường cả trong và ngoài nước nhằm kế thừa ưu điểm, khắc phục những hạn chế làm cơ sở thiết kế ra sản phẩm (dự án) mới độc đáo và hữu dụng hơn.

Thoạt nghe tưởng đơn giản nhưng thầy cô và học trò phải lao tâm khổ tứ nhiều tháng trời, với sự giúp đỡ của nhiều giáo viên cốt cán, như giáo viên Ngoại ngữ giúp tìm đọc, dịch thuật tài liệu nước ngoài; giáo viên Tin học giúp lập trình kiến thức; cả việc tiếp cận, cầu thị và sự chỉ giáo của những Giáo sư, nhà khoa học đầu ngành trong các trường Đại học ở Hà Nội… Cuối cùng, bằng niềm đam mê cháy bỏng, thầy trò đã vượt qua mọi trở ngại, dự án độc đáo, hữu dụng được hoàn thành với sản phẩm hiện hữu là “Xe lăn leo cầu thang điều khiển bằng cử chỉ của đầu, giọng nói và điện thoại thông minh”.

So với 2 sản phẩm trước, “Xe lăn leo cầu thang điều khiển bằng cử chỉ của đầu, giọng nói và điện thoại thông minh” nhờ cấu tạo đặc biệt của bánh, giúp xe lăn lên xuống bậc thang dễ dàng. Xe còn có nhiều phương thức điều khiển phù hợp với mọi đối tượng, kể cả người tàn tật hay người già. Khả năng vượt trội nữa của sản phẩm là có thể giúp người không có tay hoặc bị liệt tay vẫn có thể điều khiển xe lăn di chuyển bằng nhận dạng cử chỉ của đầu, giọng nói, điện thoại thông minh để điều khiển các hướng đi. Với những tính năng đó, sản phẩm được các nhà khoa học đánh giá cao về tính sáng tạo cũng như khả năng ứng dụng rộng rãi vào đời sống thực tiễn trong tương lai.

Từ trái qua: Cô giáo Hoàng Thị Hà, Nguyễn Công Khánh và Nguyễn Hữu Thành Đạt.

Từ một ý tưởng giàu tính nhân văn, nhân ái cùng niềm đam mê cháy bỏng với nghiên cứu khoa học, hai học sinh Nguyễn Công Khánh và Nguyễn Hữu Thành Đạt của Trường THPT Chuyên Bắc Ninh đã tạo ra một sản phẩm rất độc đáo và hữu dụng.

Nếu như những năm trước, hạn chế lớn nhất của đội tuyển tỉnh Bắc Ninh là khả năng, kỹ năng thuyết trình sản phẩm bằng Tiếng Anh trước Ban giám khảo, thì năm nay Nguyễn Hữu Thành Đạt và Nguyễn Công Khánh thuyết phục được Ban giám khảo bởi sự tự tin cùng khả năng Tiếng Anh lưu loát… Chính bởi vậy, không chỉ giành giải Nhất Quốc gia, sản phẩm “Xe lăn leo cầu thang điều khiển bằng cử chỉ của đầu, giọng nói và điện thoại thông minh” còn kỳ vọng được Bộ GD-ĐT chọn tham gia cuộc thi Quốc tế Intel Isef tới tại Hoa Kỳ.