Tìm hướng đi thích hợp cho nông nghiệp Bắc Ninh

Như một điều tất yếu, mỗi năm đi qua cũng đồng thời đánh dấu sự kết thúc của một năm lao động sản xuất với nhiều niềm vui, xen lẫn những nỗi buồn, trăn trở. Người nông dân trong tỉnh có dịp nhìn lại, đánh giá, chiêm nghiệm những gì đã làm và chưa làm được trong sản xuất nông nghiệp, để rồi cùng tìm giải pháp làm sao cho hiệu quả sản xuất vụ sau cao hơn vụ trước.

Năm gia súc, gia cầm xuất hiện ở một số địa phương trong và ngoài tỉnh, sự tác động của việc tăng giá một số mặt hàng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất. Tuy nhiên sản xuất nông nghiệp vẫn giữ được ổn định.  Giá trị sản xuất nông, lâm, thuỷ sản đạt gần 2230 tỷ đồng, tăng hơn so cùng kỳ. Trong đó, trồng trọt đạt gần 1140 tỷ đồng, chăn nuôi gần 800 tỷ đồng, thuỷ sản 187 tỷ đồng. Lúa mùa đạt năng suất 55,4 tạ/ha, cao nhất từ trước đến nay. Giá trị sản xuất trồng trọt đạt hơn 46 triệu đồng/ha/năm. Diện tích các cây trồng có giá trị kinh tế cao như khoai tây, cà chua, đậu tương, cà rốt, rau cao cấp được mở rộng, với giá bán cao hơn so cùng kỳ. Chăn nuôi có xu hướng chuyển ra ngoài khu dân cư với quy mô phù hợp. Sản lượng thịt lợn xuất chuồng đạt hơn 63.000 tấn, đàn gia cầm, bò thịt đều tăng hơn so cùng kỳ. Tổng diện tích nuôi trồng thuỷ sản 5061 ha, sản lượng gần 22.000 tấn, tăng gần 10% so kế hoạch. Thành quả này một lần nữa minh chứng cho sự nỗ lực của người nông dân cũng như vai trò chỉ đạo, điều hành sản xuất của các cấp, các ngành. Nhưng xét một cách tổng thể, sản xuất nông nghiệp năm 2007 vẫn chưa tạo được bước đột phá mạnh và còn nhiều trăn trở. Sản xuất còn mang tính tự phát và manh mún. Nông dân mặc dù đã tích cực tiếp thu  KHCN, nâng cao hiệu quả sản xuất, song mới chỉ thành công ở góc độ mô hình nhỏ hoặc ở một số cơ sở nhất định, khó triển khai trên diện rộng. Chỉ với khoảng 39.000 ha đất canh tác mà có cả lúa, ngô, khoai, bí xanh, hành tỏi, cà rốt, su hào, ớt, salát, dưa chuột xuất khẩu, hoa cao cấp, cây công nghiệp ngắn ngày... Tuy các sản phẩm nông sản rất phong phú, đa dạng, nhưng số lượng của mỗi chủng loại không cao, chưa đáp ứng đủ nhu cầu để phát triển công nghiệp chế biến. Sản xuất chạy theo phong trào nên không ổn định, bấp bênh “được mùa thì rớt giá, được giá lại mất mùa”. Mặt khác, việc quy hoạch vùng sản xuất hàng hoá chỉ là tập hợp của nhiều hộ nông dân sản xuất cùng một loại sản phẩm, công tác chỉ đạo, tổ chức sản xuất không đồng bộ, nên chất lượng sản phẩm thấp và không đồng đều, khó cạnh tranh. Hệ thống cơ sở hạ tầng trong các vùng chưa đáp ứng được yêu cầu của sản xuất hàng hoá quy mô lớn, vấn đề chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm khó được bảo đảm, ảnh hưởng không nhỏ đến tính cạnh tranh trên thị trường. Đây là những hạn chế cơ bản ảnh hưởng đến phát triển nền nông nghiệp hiện đại. Vậy làm thế nào để nông nghiệp Bắc Ninh có một hướng đi vững chắc, phù hợp với xu thế phát triển chung? Trong điều kiện kinh tế thị trường như hiện nay, nhất là khi Việt Nam đã gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới, sản xuất nông nghiệp muốn phát triển hiệu quả đòi hỏi phải nâng cao được năng suất, chất lượng và tính cạnh tranh của nông sản hàng hoá. Muốn vậy, sản xuất nông nghiệp ở Bắc Ninh cần thiết phải sớm quy hoạch các vùng sản xuất hàng hoá tập trung, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức, chỉ đạo sản xuất, thu mua chế biến, tiêu thụ sản phẩm, nhằm tăng cao năng suất, hạ giá thành và nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Để thực hiện được điều này và khắc phục hạn chế trên thì vấn đề dồn điền, đổi thửa phải sớm được thực hiện. Chính quyền các địa phương tập trung chỉ đạo xây dựng vùng chuyên canh, phù hợp với đặc điểm của địa phương và nhu cầu của thị trường. Bên cạnh đó cần phải giải quyết đồng bộ các vấn đề: Thị trường tiêu thụ, vốn đầu tư cho sản xuất, đầu tư hạ tầng cơ sở, đào tạo nâng cao trình độ cho nông dân, đưa cơ giới hóa vào các khâu của quá trình sản xuất, áp dụng thành tựu KHKT, công nghệ vào sản xuất… Tuy nhiên để đạt được mong muốn này, bên cạnh những yếu tố bắt buộc của quy trình kỹ thuật, tổ chức chỉ đạo sản xuất, vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước phải dự báo thị trường, cập nhật thông tin thị trường, định hướng cho nông dân sản xuất về chủng loại, quy mô cho phù hợp nhu cầu thị trường. Từng bước xây dựng thương hiệu cho từng loại sản phẩm. Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở chế biến, xuất khẩu để thúc đẩy sản xuất. Đây chính là giải pháp cơ bản để chúng ta xây dựng một nền sản xuất nông nghiệp hàng hoá, hiệu quả, vững chắc. Nếu như công nghiệp Bắc Ninh đã khẳng định được tầm vóc vị thế riêng thì tin rằng bằng những giải pháp thiết thực kết hợp với sự năng động của người nông dân, sản xuất nông nghiệp tỉnh ta sẽ phát triển lên một tầm cao mới với vóc dáng tự tin, khoẻ khoắn.