Trần Anh Trang, dòng phù sa bồi đắp tâm hồn

Trần Anh Trang tên khai sinh là Trần Đức Trang. Sinh ngày 16 tháng 8 năm 1946 tại thị xã Bắc Ninh-Một thị xã nhỏ xinh như trái chín đầu mùa của cây bói quả. Nhưng bây giờ nó đã là thành phố trung tâm văn hóa chính trị của tỉnh Bắc Ninh giàu đẹp.

Tôi thường nghĩ hễ ai có may mắn sinh ra trên miền đất này-Miền đất của những con sông đỏ nặng phù sa. Những con sông đã đi vào sử thi huyền thoại. Sông Như Nguyệt nơi phát tích bài thơ Thần của Lý Thường Kiệt. Sông Đuống nơi sinh ra nhà thơ Hoàng Cầm với bài thơ “Bên kia sông Đuống“. Những sông Dâu, sông Tiêu Tương nơi có câu chuyện tình đã đi vào cổ tích-Chỉ cần một giọt nước mắt của tình yêu cũng đủ hóa giải cả một khối tình câm. Là cái nôi của Dân ca Quan Họ đã trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, đều có thể trở thành thi sỹ.

Trần Anh Trang đã có thơ in trên báo Văn Nghệ-Một tờ báo uy tín của mọi thời đại khi mới 20 tuổi đang học trường Nghiệp vụ địa chất. Với chùm thơ ba bài: Tình biển cả, Gặp rừng, Mẹ tôi đẻ em trai. Chùm thơ đã làm xôn xao dư luận trong các nhà thơ thời đó do nhà thơ Trinh Đường biên tập và giới thiệu trên báo Văn nghệ (Hội Nhà văn Việt Nam). Trong đó có bài Tình biển cả được nhiều người quan tâm hơn cả. Bài thơ viết về tinh thần chiến đấu anh dũng quyết bám biển của những người đánh cá trên biển chống lại cuộc chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ xâm lược. Viết về tình yêu biển yêu thuyền-công cụ sản xuất và chiến đấu. Trần Anh Trang có hai câu thơ rất hình tượng

“Đêm ôm vợ bỗng thấy lòng giật thót

Thương con thuyền đầu bãi đứng chơi vơi”

Tốt nghiệp,Trần Anh trang được giữ lại nhà trường làm giáo viên dạy văn, sau đó được điều về đoàn địa chất Đồng Đăng, Lạng Sơn rồi được cử đi học lớp báo chí của Tổng công đoàn Việt Nam. Tốt nghiệp Trần Anh Trang được điều về Tổng cục địa chất làm biên tập cho tờ Nội san Địa chất. Tờ nội san giải thể Trần Anh Trang xin chuyển về Ty văn hóa Hà Bắc. Năm 1974-1975 anh được cử đi học trường đào tạo viết văn trẻ ở Quảng Bá, Hà Nội. Sắp tốt nghiệp nhà trường cho đi tham quan thực tế ở Quảng Ninh. Bằng thực tế sôi động của vùng mỏ và xuất phát từ tình yêu thiêng liêng với Bác Hồ Trần Anh Trang đã sáng tác bài thơ: “Tượng Bác Hồ trên đảo Cô Tô” -Bài thơ được Báo Quảng Ninh chọn trong 10 bài thơ hay nhất viết về Quảng Ninh của nhà thơ Trần Anh Trang. Nó có thể được coi là bản luận án tốt nghiệp xuất sắc lớp đào tạo viết văn trẻ. Sau này khi xuất bản tuyển tập Thơ Hồ Chủ Tịch bài thơ đã được tuyển chọn in trong phần hai Những bài thơ viết về Hồ Chủ Tịch.

Trong bài có hai câu thơ:

“Đất MẸ ngàn năm tự xé mình ra

Cho ta biển, cho ta trời, cho ta ngàn vạn đảo”

Ở một số nhà thơ thường có những khoảnh khắc xuất thần để có được những tác phẩm còn mãi với thời gian. Chỉ cần hai câu thơ đó Trần Anh Trang đã khẳng định sự toàn vẹn lãnh thổ của giang sơn đất nước Việt Nam. Mỗi tấc đất, tấc biển, mỗi hòn đảo nổi, đảo chìm nơi đây đều được xé ra từ máu xương, thịt da của MẸ. Hai câu thơ đó góp phần nói lên ý chí quật cường, lòng tự hào dân tộc tinh thần yêu nước nồng nàn ở mỗi người con đất Việt quyết tâm bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước Không một kẻ thù nào được làm đau thịt da xương máu của Mẹ.

Năm 1979-1982 Trần Anh Trang được cử đi học trường Đại học văn hóa khoa Viết văn Nguyễn Du. Tốt nghiệp ông trở về Ty văn hóa Hà Bắc công tác. Trong thời gian này Trần Anh Trang đã xuất bản tập thơ in chung: Miền quê Quan họ. Hội VHNT Hà Bắc thành lập, Trần Anh Trang về công tác tại hội. Ông cho xuất bản tập thơ Đi giữa mùa xuân do Hội VHNT xuất bản. Năm 1989 Trần Anh Trang được vinh dự kết nạp vào Hội  Nhà Văn Việt Nam.

Trong tập “Đi giữa mùa xuân”, nhà thơ Trần Anh Trang có bài: “Những dòng sông vẫn chảy”. Mở đầu bài thơ Trần Anh Trang đã viết:

“Quê hương nào cũng có những dòng sông

Quê tôi có sông Cầu, sông Thương, sông Đuống

Theo năm tháng con nước thường lên xuống

Nhưng trong tôi cứ ăm ắp tràn đầy“

Những dòng sông trong thiên nhiên có khi cạn, khi đầy, nhưng dòng sông thi ca, tình yêu quê hương, đất nước con người luôn ăm ắp tràn đầy trong tâm hồn nhà thơ. Đó chính là tâm thế và khát vọng của một nhà thơ sống có trách nhiệm công dân với cộng đồng.

Năm 1997 tỉnh Bắc Ninh được tái lập  nhà thơ Trần Anh Trang trở về quê hương với cương vị là Phó Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Bắc Ninh rồi giữ chức Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Bắc Ninh. Năm 2006 nhà thơ Trần Anh Trang nghỉ hưu theo chế độ.

Sau khi nghỉ hưu nhà thơ đã cho xuất bản tập thơ “Những dòng sông vẫn chảy” và sau đó là Tuyển thơ Trần Anh Trang”. Những tác phẩm đã được bạn bè văn chương trong cả nước đón nhận.

Bằng tâm huyết và công sức của mình, trong thời gian hoạt động VHNT và sau khi nghỉ hưu nhà thơ Trần Anh Trang đã sưu tầm tuyển chọn những bài thơ viết về Quan họ của các thi sỹ trên mọi miền đất nước với hơn 200 bài thơ của 176 tác giả. Đây cũng được coi là món quà sinh nhật lần thứ 70 của nhà thơ-một công trình tuyển chọn mà Trần Anh Trang đã thực hiện trong thời gian gần trọn một đời người. Nếu không có một tình yêu quê hương, tình yêu dân ca Quan họ nồng nàn không thể nào thực hiện được. Là một bạn đọc yêu thơ tôi xin chân thành cảm ơn nhà thơ Trần Anh Trang về tuyển tập thơ “NGƯỜI ƠI NGƯỜI Ở -THƠ VỀ QUAN HỌ”.

Bằng năng lực sáng tạo, khả năng quản lí trong công tác VHNT, bằng tâm huyết và sự cống hiến không biết mệt mỏi nhà thơ Trần Anh Trang xứng đáng là tác giả tiêu biểu của miền quê văn hiến Kinh Bắc.

Bắc Ninh mùa xuân 2016