Trang bị kỹ năng giúp trẻ tự bảo vệ bản thân

Thời gian qua, các vụ bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích trẻ em diễn biến phức tạp. Để kịp thời trang bị cho trẻ những kiến thức, kỹ năng hữu ích tự bảo vệ bản thân, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) phối hợp với Sở Giáo dục - Đào tạo tổ chức đợt truyền thông về phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích cho học sinh các trường Tiểu học toàn tỉnh.

Buổi truyền thông tại Trường Tiểu học Mộ Đạo (thị xã Quế Võ) diễn ra trong không khí sôi nổi, cởi mở và cả sự háo hức của các em học sinh. Qua sự trao đổi với các em, có thể nhận thấy đây không phải lần đầu tiên học sinh nhà trường được tiếp cận với vấn đề này song không phải em nhỏ nào cũng nắm được đúng các kiến thức, kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ bản thân.
Trong hơn 2 tiếng, thông qua những câu chuyện cụ thể, các câu hỏi giao lưu gần gũi với tình huống trong cuộc sống, các em học sinh hiểu được những điều mình cần làm khi giao tiếp với người xung quanh; phân biệt được đâu là hành vi xâm hại trẻ em; sự khác biệt giữa giới tính nam và giới tính nữ; những vùng nhạy cảm trên cơ thể mà không thể cho người khác tùy tiện đụng chạm vào... Buổi truyền thông cũng cung cấp cho trẻ một số kỹ năng về phòng chống tai nạn thương tích, tham gia giao thông an toàn, tự vệ, thoát hiểm trong trường hợp bị bạo lực, xâm hại; thực hành kỹ năng tự nổi, bơi an toàn, sơ cứu người bị đuối nước, cứu đuối nước an toàn...
Em Nguyễn Minh Thư, lớp 4A (Trường Tiểu học Mộ Đạo) chia sẻ: “Sau buổi truyền thông, em hiểu cách tốt nhất để phòng tránh bị bạo lực, xâm hại là không tiếp xúc, không đi chơi với người lạ, không nhận quà vặt của người lạ. Nếu người lạ tiếp cận thì phải từ chối và báo ngay cho bố mẹ, thầy cô, người mình tin cậy… Em sẽ chia sẻ với bạn bè cùng biết vì đây là những kiến thức rất hữu ích”.

Các em học sinh được dạy kỹ năng bơi an toàn góp phần phòng, chống tai nạn đuối nước.

Ông Phạm Quốc Đạt, giảng viên Công ty Cổ phần Giáo dục toàn cầu cho rằng: “Những kiến thức, kỹ năng phòng chống bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích cần được dạy cho trẻ càng sớm càng tốt, bám sát thực tế và phù với độ tuổi của trẻ. Trong chương trình lần này, theo chỉ đạo của Sở LĐ-TB&XH, Sở GD-ĐT, chúng tôi xây dựng nội dung hướng tới độ tuổi học sinh Tiểu học với những kiến thức cơ bản, dễ hiểu giúp các em nhận biết, phòng tránh và đặc biệt là chủ động chia sẻ với người lớn về những vấn đề trong cuộc sống. Từ đó gia đình, nhà trường có thể kịp thời nắm bắt, can thiệp, phòng ngừa các nguy cơ với con em mình”.
Theo thống kê của Bộ LĐ-TB&XH, tình trạng bạo lực đối với trẻ em năm 2022 gia tăng so với năm 2021, đặc biệt là bạo lực trong trường học và trong gia đình. Trong 4 tháng đầu năm 2023, chỉ tính riêng các cuộc gọi đến Tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111 liên quan đến bạo lực đã tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Cùng với đó là tình trạng trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng vẫn diễn biến phức tạp. Các hành vi, hậu quả của vi phạm quyền trẻ em nói chung, bạo lực, xâm hại trẻ em nói riêng đã và đang tác động đến trẻ em trước mắt và lâu dài, đặc biệt là liên quan đến vấn đề tâm lý, tình cảm, đạo đức và sức khỏe tâm thần của trẻ.
Bà Phạm Thị Hồng Quyên, Trưởng phòng Chăm sóc, bảo vệ trẻ em và Bình đẳng giới (Sở LĐ-TB&XH) nhấn mạnh: “Vai trò, trách nhiệm hàng đầu trong việc phòng ngừa bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích, phòng ngừa đuối nước trẻ em thuộc về gia đình, cha mẹ, người chăm sóc trẻ. Bên cạnh đó, việc trang bị kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ đòi hỏi sự vào cuộc kiên trì, nghiêm túc của cả ba nhà: Nhà chuyên môn - Nhà trường - Gia đình. Trong đó nhà trường, gia đình đóng vai nền tảng cho sự hình thành ý thức, kỹ năng nhận biết, phòng tránh và cũng chính là những lá chắn đầu tiên bảo vệ trẻ trước các nguy cơ. Về phía các cơ quan chuyên môn sẽ có trách nhiệm hỗ trợ về nội dung kiến thức, kỹ năng truyền đạt cũng như tạo ra các lá chắn pháp lý can thiệp để bảo vệ trẻ em ở mức độ cao hơn,bảo đảm tính mạng và sức khỏe của trẻ em”.
Liên quan đến vấn đề này, hàng năm, Sở LĐ-TB&XH phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo triển khai chương trình tham vấn trẻ em và truyền thông về quyền trẻ em, phòng chống bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích tại các trường Tiểu học, THCS. Trong mùa hè năm 2023, chương trình hướng tới trang bị các kỹ năng phòng ngừa, thoát hiểm trong tình huống nguy cấp, tham gia giao thông an toàn, đặc biệt là phòng chống tai nạn đuối nước cho trẻ em; góp phần nâng cao nhận thức của các nhà trường và cộng đồng xã hội về giáo dục giới tính, kỹ năng phòng chống xâm hại từ sớm cho trẻ em, thay đổi các tiếp cận vấn đề theo hướng cởi mở đúng đắn và tích cực.
UBND tỉnh vừa ban hành Kế hoạch Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 với chủ đề “Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em”. Mục tiêu đầu tiên được đề cập là tạo môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho mọi trẻ em để thực hiện ngày càng tốt hơn các quyền của trẻ em, chủ động giải quyết các vấn đề về trẻ em và phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em. Để đạt được mục tiêu này đòi hỏi toàn xã hội cùng chung tay vào cuộc. Hơn tất cả, lá chắn bảo vệ vững vàng nhất với các em vẫn là kiến thức, kỹ năng để có thể tự nhận biết nguy cơ mất an toàn, kịp thời phòng tránh và bảo vệ bản thân. Hãy hành động ngay hôm nay để mọi trẻ em đều được bảo vệ kịp thời.