Triển khai xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc

Hàng ngày, các cơ sở y tế phải đón tiếp một lượng bệnh nhân lớn đến khám và điều trị, trong đó gồm cả các bệnh có liên quan đến thuốc lá, thuốc lào. Bởi vậy, hơn bất cứ ngành nghề nào, cơ sở y tế nên là những cơ quan đi đầu trong phong trào thực hiện môi trường không thuốc lá, thuốc lào nhằm hạn chế giảm thiểu gánh nặng công việc trong tương lai.

Một cơ sở y tế hoàn toàn không thuốc lá, thuốc lào là toàn bộ các khu vực khám chữa bệnh, khu vực làm việc của cán bộ nhân viên, khu vực điều trị của bệnh nhân, khuôn viên, hành lang, cổng ra vào đều không có người hút thuốc và người kinh doanh các sản phẩm thuốc lá, thuốc lào. Một cơ sở y tế không thuốc lá, thuốc lào không phải là chống lại người hút thuốc. Những quy định cấm hay hạn chế việc hút thuốc tại các cơ sở y tế nhằm hỗ trợ cho những người có quyết tâm bỏ thuốc, thúc đẩy động cơ và tạo môi trường thuận lợi hơn để bỏ thuốc, và sẽ không kích thích nhu cầu sử dụng thuốc lá, thuốc lào ở những người chưa hút.

Việc triển khai cơ sở y tế không khói thuốc cần thực hiện các bước cơ bản sau đây: Thiết lập ban điều hành và giám sát; đánh giá triển khai ban đầu; phát triển nội dung phù hợp và quy định nghiêm túc việc thực hiện; xây dựng nội quy phù hợp với mỗi cơ sở y tế và phổ biến nội quy tới cán bộ, công nhân viên và bệnh nhân thông qua hệ thống văn bản, bảng tin hoặc niêm yết nội quy tại các phòng làm việc, phòng bệnh. Trong quá trình thực hiện cần thường xuyên tổng kết thông tin về việc thực hiện quy định và phổ biến kết quả đạt và chưa đạt tới cán bộ, nhân viên từ đó có những biện pháp thúc đẩy thực hiện quy định tốt hơn. Không có bất cứ quan hệ thương mại, không nhận tài trợ và đầu tư với ngành công nghiệp thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào. Sau cùng là việc thực hiện đánh giá, giám sát thi đua khen thưởng.

Cần xây dựng biểu mẫu giám sát và các hình thức giám sát phù hợp, xây dựng lịch giám sát, phổ biến kết quả theo dõi, giám sát, biểu dương khen thưởng khoa, phòng, cá nhân thực hiện tốt và nhắc nhở, phê bình khoa, phòng, cá nhân thực hiện chưa tốt. Đưa nội dung phòng chống tác hại thuốc lá vào tiêu chuẩn thi đua và kiểm tra chéo. Ngoài  ra, với các cơ sở y tế cần gắn, dán các biển “Cấm hút thuốc” trong tất cả các khoa phòng bệnh và phòng làm việc. Thực hiện chặt chẽ việc cấm bán thuốc tại khuôn viên, căng tin bệnh viện, kiên quyết không thanh toán tiền mua thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào đồng thời tư vấn cho bệnh nhân về tác hại của thuốc lá và cách từ bỏ thuốc lá. Lồng ghép tuyên truyền tác hại của thuốc lá trong các buổi giao ban khoa, phòng và các buổi truyền thông khác. Phát động các cuộc thi đua giữa các khoa phòng… Đánh giá cơ sở y tế không khói thuốc dựa trên một số tiêu chí sau: Có sự tham gia nhất trí của lãnh đạo và ban chỉ đạo thực hiện cơ sở y tế không thuốc lá, thuốc lào, có tổ chức thực hiện và có các hoạt động truyền thông, có hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá, thuốc lào, có cam kết thi đua của cá nhân và tập thể, có tổ chức hoạt động theo dõi giám sát.

Xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc sẽ gặp một số khó khăn khi triển khai như: Người nhà bệnh nhân hoặc khách khi đến thăm cơ sở có hiện tượng hút thuốc, lãnh đạo và các cán bộ y tế đã nghiện thuốc, thiếu hoặc không có tài liệu truyền thông, cán bộ và bệnh nhân chưa nhận thức được tính nghiêm trọng của vấn đề… Song cần phải được triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả bởi tương tự như các chính sách về chăm sóc bảo vệ sức khỏe khác nó sẽ  mang lại môi trường an toàn tối đa cho sức khỏe cán bộ y tế làm việc cũng như của bệnh nhân.