Từng bước kiểm soát chất thải nhựa, túi nilon

Theo báo cáo của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc: Mỗi năm thế giới sử dụng hơn 500 tỷ túi nhựa và khoảng 40% nhựa được sản xuất để đóng gói. Việt Nam đứng thứ 4 trên thế giới về rác thải nhựa, túi nilon. Điều này cho thấy, rác thải nhựa, túi nilon đang từng ngày “bức tử” môi trường sống của chúng ta, cần những biện pháp ngăn chặn kiên quyết. Đề án tổng thể bảo vệ môi trường của tỉnh giai đoạn 2019- 2025 cũng nhấn mạnh các biện pháp giảm thiểu chất thải nhựa và nói không với túi nilon thải ra môi trường, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo đảm sức khỏe cho con người.

Túi nilon, chất thải nhựa chiếm đa số lượng rác thải ra môi trường (ảnh chụp tại xã Văn Môn, Yên Phong).

UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 196 về “Thực hiện phong trào chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đến năm 2025”. Đây là cơ sở để nâng cao nhận thức của cộng đồng, các tổ chức doanh nghiệp về tác hại của sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon khó phân hủy, từng bước ngăn chặn rác thải nhựa, chất thải rắn thải ra môi trường sống, thay thế các sản phẩm thân thiện với môi trường. Để thực hiện có hiệu quả phong trào chống rác thải nhựa, túi nilon, ông Lưu Xuân Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh: Trước hết, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon khó phân hủy phải đặt lên hàng đầu. Thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, đặc biệt là phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể như MTTQ các cấp, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên... trong tuyên truyền để mỗi người dân hiểu rõ tác hại của chất thải nhựa, túi nilon, từ đó nâng cao ý thức bảo vệ môi trường chung. Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân khu vực nông thôn tận dụng sản phẩm tự nhiên của cây trồng như chuối, tre, sen… để làm ra các sản phẩm thân thiện với môi trường. Đối với các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại cần treo băng rôn, áp phích, khẩu hiệu tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon của nhà cung cấp và người tiêu dùng. Nên đưa chương trình giáo dục, tuyên truyền vào trường học, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hướng dẫn học sinh cách thức phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, hạn chế việc sử dụng và dần loại bỏ các sản phẩm nhựa.

Tỉnh đang nỗ lực thực hiện mục tiêu giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon khó phân hủy đến năm 2025, giao trách nhiệm cụ thể cho ngành chức năng tổ chức giám sát, thực hiện ở từng đối tượng, lĩnh vực: Đối với các siêu thị, trung tâm thương mại, đại lý bán lẻ, xây dựng lộ trình thay thế sử dụng các dụng cụ, bao bì đựng, gói sản phẩm, hàng hóa bằng các vật dụng khác như lá chuối, lạt tre, hộp, túi giấy. Có chương trình khuyến mại, giảm giá, tặng sản phẩm, thẻ tích điểm... với trường hợp lựa chọn sản phẩm không đóng gói bằng túi nilon, hộp nhựa. Đối với cơ quan, trường học, không sử dụng đồ uống nước đóng chai nhựa dùng một lần trong các hội nghị, cuộc họp, nên dùng bình, ấm, cốc, chén thủy tinh hoặc sành sứ để sử dụng nhiều lần; không sử dụng phông, bạt in trên chất liệu nhựa trong các hội nghị, cuộc họp; không đóng, ghim tài liệu bằng bìa bóng kính, không dùng túi nhựa để đựng tài liệu. Tại nhà hàng, quán ăn, cơ sở pha chế đồ uống, treo, dán pano, khẩu hiệu hạn chế sử dụng sản phẩm làm bằng nhựa tại cửa ra vào, nơi nhiều người qua lại; vận động, khuyến khích khách hàng không dùng ống hút, cốc, thìa, hộp đựng và các vật dụng khác làm bằng nhựa, nên dùng hộp giấy, thìa kim loại, cốc sành sứ, thủy tinh, ống hút bằng gỗ, tre, nứa. Ở từng hộ gia đình, dần thay đổi thói quen sử dụng các sản phẩm, đồ dùng hàng ngày bằng túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần, chuyển sang dùng làn khi đi chợ, cặp lồng, cốc thủy tinh, ống hút bằng gỗ, tre, nứa. Có cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tiên phong sản xuất túi nilon dễ phân hủy và tái chế chất thải nhựa thành các sản phẩm thân thiện với môi trường, từng bước giảm đáng kể chất thải nhựa, túi nilon ra môi trường đến năm 2025.
Sử dụng túi nilon, sản phẩm nhựa dùng một lần đem lại sự tiện lợi đáng kể và trở thành thói quen của mỗi người trong sinh hoạt hàng ngày, nhưng theo đánh giá của các chuyên gia về môi trường thì túi nhựa cần ít nhất 100 năm, chai nhựa cần ít nhất là 200 năm mới có thể phân hủy. Đây chính là tác nhân đẩy môi trường đứng trước thảm họa ô nhiễm toàn cầu. Mỗi cơ sở sản xuất, kinh doanh, phải tự ý thức được trách nhiệm của mình với cộng đồng, mỗi người dân nói “không” với túi nilon, sản phẩm nhựa dùng một lần. Hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư cho sản xuất các loại bao bì, túi xách và các sản phẩm thân thiện với môi trường, từng bước loại bỏ chất thải nhựa, túi nilon trong môi trường sống của chúng ta.