Ủy nhiệm thu qua bưu điện - thêm một công cụ cải cách hành chính thuế

Với hàng chục nghìn hộ kinh doanh nhỏ lẻ, dù số thuế thu không lớn trong tổng thu ngân sách nhưng công tác thực hiện lại vô cùng phức tạp. Để giải quyết vấn đề này, trước đây, ngành Thuế đã triển khai ủy nhiệm thu (UNT) đối với hộ kinh doanh nộp thuế khoán và nhiều khoản thu nhỏ lẻ thông qua UBND cấp xã. Kể từ năm 2016, việc UNT này được ngành Thuế thực hiện qua hệ thống bưu điện và bước đầu đạt được những hiệu quả tích cực.

Theo ông Phạm Đức Thường, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, UNT thuế qua bưu điện là giải pháp cải cách thủ tục hành chính thuế rất khả thi, bởi người nộp thuế có thêm lựa chọn về phương thức và thời gian phù hợp để nộp thuế, thậm chí ngoài giờ hành chính và cả vào những ngày nghỉ. Ngoài ra, việc UNT thuế qua bưu điện sẽ tận dụng được nhân lực và cơ sở vật chất của các điểm giao dịch bưu điện. Theo đó, nhân viên bưu điện có thể tổ chức đến thu thuế trực tiếp các hộ kinh doanh tại chợ, cửa hàng hoặc người nộp thuế, cũng có thể đến các bưu cục, điểm bưu điện văn hóa xã gần nơi cư trú. Nhờ đó, cán bộ thuế sẽ chỉ phải tập trung vào việc hướng dẫn thực hiện chính sách thuế, giảm thiểu sự tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ thuế với người nộp thuế, tránh các rủi ro, tiêu cực tiềm ẩn. Các khoản thuế mà Cục Thuế tỉnh UNT cho Bưu điện tỉnh là sắc thuế nộp theo phương pháp khoán bao gồm: thuế môn bài; thuế GTGT; thuế thu nhập cá nhân; thuế tài nguyên; thuế tiêu thụ đặc biệt; thuế bảo vệ môi trường.

Lựa chọn 3 đơn vị thực hiện thí điểm là thành phố Bắc Ninh, huyện Yên Phong và Quế Võ, ngay sau lễ ký kết thỏa thuận UNT, Bưu điện và Cục Thuế tỉnh tổ chức tập huấn cho tất cả cán bộ, công nhân viên cấp cơ sở để quán triệt chủ trương, hướng dẫn quy trình nghiệp vụ. Bà Vũ Thị Hà, Giám đốc Bưu điện huyện Quế Võ chia sẻ: “Lúc mới bắt đầu thực hiện UNT, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn. Một số hộ kinh doanh không hợp tác trong nộp thuế nên nhân viên bưu điện phải tổ chức đi thu nhiều lần và phải có sự hỗ trợ của cán bộ các đội thuế. Thêm vào đó, hình thức nộp thuế của cá nhân kinh doanh chủ yếu bằng tiền mặt, nên nộp điện tử, nộp qua ngân hàng, qua thẻ chiếm tỷ trọng ít”. Ngoài ra, do chưa làm quen nghiệp vụ, bên UNT đôi khi còn chậm truyền dữ liệu báo cáo thuế trong tháng, dẫn đến theo dõi số thu không kịp thời, cập nhật vào hệ thống quản lý thuế TMS chậm, công tác theo dõi nợ đọng gặp khó khăn.

Trong khi đó, là một đơn vị có tỷ lệ thu 101%, ông Nguyễn Đình Trường, Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Yên Phong cho biết: “Để hoàn thành số thu khoán 6.912 hộ, chúng tôi phải tổ chức giao ban thường xuyên với 14 cán bộ UNT thuế của bưu điện cấp xã, thị trấn, cử cán bộ thuế thường xuyên đi cùng trong những ngày đầu để giới thiệu địa bàn và kịp thời tháo gỡ khó khăn. Quan điểm của chúng tôi là dù thực hiện UNT nhưng nhân viên ngành Thuế vẫn tiếp tục đồng hành, hỗ trợ bên ủy nhiệm, tránh nợ đọng thuế lớn”.

Kết quả, sau 1 năm triển khai, công tác UNT đã nhận được sự ủng hộ, vào cuộc của chính quyền địa phương, đồng thời thực hiện tốt việc thu thuế tại địa chỉ hộ kinh doanh, bảo đảm an toàn về tiền mặt để nộp kho bạc hàng ngày. Đến hết tháng 8-2017, thu thuế hộ kinh doanh nộp khoán đạt 50,9 tỷ đồng với tổng số 50.359 hộ, tỷ lệ thu róc bình quân đạt 98%.

Từ những kết quả bước đầu đó, Cục Thuế và Bưu điện tỉnh đang mở rộng triển khai UNT thuế tại các địa bàn còn lại. Để công tác UNT tiếp tục đạt hiệu quả, 2 đơn vị sẽ phối hợp tích cực thực hiện đồng bộ các giải pháp; tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin, quản lý chặt chẽ hộ kinh doanh, bảo đảm thu thuế đúng, đủ, đạt tỷ lệ thu róc hàng quý. Qua đó, nâng cao uy tín, chỉ số hài lòng của người dân với ngành Thuế nói riêng và các dịch vụ hành chính công nói chung.