Vì sao Israel lại tiếp tục tấn công trên bộ ở Gaza sau các cuộc không kích

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố chiến dịch này nhằm mở rộng vùng đệm an ninh và tái lập quyền kiểm soát Hành lang Netzarim, một tuyến đường chiến lược chia cắt miền bắc và miền nam Gaza.
Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán về con tin bị đình trệ và áp lực chính trị gia tăng đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Theo cơ quan y tế tại Gaza, các cuộc không kích vào tối ngày 19/3 đã khiến ít nhất 70 người Palestine thiệt mạng. Phía Hamas chỉ trích đây là hành động vi phạm thỏa thuận ngừng bắn, trong khi Israel khẳng định chiến dịch quân sự là cần thiết do Hamas từ chối thả con tin và không chấp nhận các điều kiện do bên trung gian đưa ra.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz cảnh báo rằng người dân Gaza sẽ phải gánh chịu hậu quả nếu Hamas không chấp nhận thả con tin và từ bỏ quyền kiểm soát khu vực. Trước đó, cuộc không kích hôm 18-3 đã gây thương vong lớn với hơn 400 người thiệt mạng, trong đó có nhiều dân thường. IDF cho biết chiến dịch nhắm vào các chỉ huy của Hamas, nhưng các quan chức y tế tại Gaza cho rằng dân thường là những người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Các nhà trung gian đã tham gia vào các cuộc đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận ngừng bắn ngay khi chiến sự tái diễn. Một quan chức cấp cao của Hamas cáo buộc Israel không thiện chí trong đàm phán khi đồng thời triển khai kế hoạch quân sự. Theo các nguồn tin khu vực, vào rạng sáng 20/3, quân đội Israel đã tiến hành hàng loạt cuộc không kích và tấn công hải quân sau nhiều tuần chuẩn bị.
Tình hình chính trị tại Israel cũng ảnh hưởng đáng kể đến quyết định quân sự này. Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang đối mặt với thời hạn chót để thông qua ngân sách quốc gia, nếu không đạt được thỏa thuận, chính phủ của ông có nguy cơ mất ổn định. Việc tiếp tục chiến dịch quân sự góp phần củng cố liên minh cầm quyền, đặc biệt với sự trở lại của Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben Gvir sau khi ông này rút lui do bất đồng với lệnh ngừng bắn trước đó. Các nhà phân tích nhận định rằng chiến dịch quân sự có thể kéo dài ít nhất hai tuần nhằm đảm bảo quá trình thông qua ngân sách, giúp ông Netanyahu duy trì vị thế chính trị vững chắc hơn.
Cùng với tình hình chiến sự, cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Gaza ngày càng trầm trọng. Lực lượng Phòng vệ Dân sự Gaza cảnh báo nguy cơ nạn đói do Israel tiếp tục phong tỏa viện trợ nhân đạo. Người phát ngôn Mahmoud Basal cho biết Gaza đang đứng trước nguy cơ thiếu lương thực nghiêm trọng. Các tổ chức nhân quyền cáo buộc Israel vi phạm luật quốc tế khi nhắm vào các cơ sở y tế và cản trở người dân tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Nhân chứng tại ba bệnh viện ở Gaza báo cáo rằng quân đội Israel đã cắt điện, nước và thực phẩm, đồng thời phá hủy thiết bị y tế, khiến hệ thống y tế vốn đã quá tải gần như tê liệt.
Tại Israel, các cuộc biểu tình phản đối vẫn tiếp diễn. Hàng nghìn người đã xuống đường tại Tel Aviv, mang theo áp phích có hình ảnh các con tin bị giam giữ ở Gaza, kêu gọi chính phủ đạt thỏa thuận để đưa họ trở về. Một số nhóm biểu tình diễu hành đến dinh thự của ông Netanyahu tại Jerusalem, yêu cầu bầu cử sớm và cáo buộc chính phủ đặt lợi ích chính trị lên trên mạng sống của con tin. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy phần lớn người dân Israel phản đối việc chấm dứt lệnh ngừng bắn nhưng vẫn ủng hộ tiếp tục đàm phán. Tuy nhiên, nhiều ý kiến chỉ trích chính phủ vì ưu tiên duy trì quyền lực thay vì tập trung vào việc giải cứu con tin.
Trước diễn biến này, Ai Cập đã đề xuất một thỏa thuận ngừng bắn mới, theo đó sẽ thả một số con tin bị bệnh và bị thương, cũng như trao trả thi thể của các con tin đã thiệt mạng, để đổi lấy việc dừng giao tranh và tăng cường viện trợ nhân đạo. Tuy nhiên, cả hai bên vẫn giữ lập trường cứng rắn. Israel yêu cầu Hamas thả thêm con tin trước khi tiếp tục đàm phán, trong khi Hamas khẳng định rằng Israel phải tuân thủ các điều khoản ngừng bắn ban đầu, bao gồm việc rút quân khỏi biên giới Gaza - Ai Cập và tham gia đàm phán về giải pháp chấm dứt chiến tranh vĩnh viễn. Trong bối cảnh này, triển vọng đạt được một thỏa thuận hòa bình vẫn chưa rõ ràng.