Xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”

Ngày 28-3-1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất ra “Nghị quyết về đội tự vệ” được coi là ngày thành lập dân quân, tự vệ (DQTV) Việt Nam. Lịch sử phát triển của DQTV gắn liền với sự nghiệp giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; làm nòng cốt cho quần chúng thực hiện vũ trang khởi nghĩa, tiến hành chiến tranh du kích; là một trong ba thứ quân của lực lượng vũ trang nhân dân, được tổ chức rộng khắp trong cả nước.

Phát huy truyền thống DQTV Việt Nam, những năm qua, thành phố Bắc Ninh luôn chú trọng xây dựng lực lượng DQTV “vững mạnh, rộng khắp”. Hiện thành phố có 84 đơn vị DQTV, trong đó có 19 đơn vị dân quân xã, phường và 65 đơn vị tự vệ với tổng số gần 3.000 cán bộ, chiến sỹ. 100% các đơn vị có Ban CHQS được biên chế đủ 4 chức danh cán bộ theo quy định của Luật DQTV.

Thành phố Bắc Ninh là trung tâm chính trị, kinh tế-xã hội của tỉnh nên việc xây dựng và huấn luyện lực lượng DQTV có những khó khăn đặc thù. Số công dân trong độ tuổi DQTV đang công tác tại các cơ quan nhà nước, học tập, làm việc trong các doanh nghiệp đông, ảnh hưởng tới huy động, đăng ký lực lượng. Số đầu mối tự vệ đông nhất tỉnh, trong đó có nhiều sở, ban, ngành tỉnh nên khó bố trí về thời gian tập huấn, huấn luyện. Thêm vào đó là khó khăn trong quản lý kỷ luật và an toàn huấn luyện do thao trường, bãi tập thiếu và phân tán…

Thượng tá Nguyễn Sỹ Vượng, Chỉ huy trưởng Ban CHQS thành phố Bắc Ninh cho biết: “Nhận thức rõ khó khăn, Ban CHQS tham mưu giúp Thành ủy, HĐND, UBND thành phố nhiều giải pháp khắc phục, quyết tâm từng bước nâng cao chất lượng lực lượng DQTV. Trước huấn luyện, đội ngũ giáo viên được tập huấn, phê duyệt giáo án theo phân cấp. Mô hình, học cụ, trang bị và vũ khí phục vụ huấn luyện được trang bị đầy đủ. Công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm”. 

Các xã, phường, đơn vị tự vệ tổ chức huấn luyện DQTV theo mô hình cụm. Trong đó tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện trung đội dân quân cơ động, chuyên môn binh chủng có khả năng sẵn sàng chiến đấu cao. Phương pháp huấn luyện thường xuyên được đổi mới như xoay vòng đổi tập, bình tập, kết hợp chặt chẽ giữa lý luận với thực tiễn, giữa lý thuyết với thực hành, chú trọng lấy thực hành làm chính. Bước vào huấn luyện, Ban CHQS thành phố cử cán bộ đảm nhiệm huấn luyện các nội dung chuyên ngành, binh chủng. Lực lượng Trung đội dân quân cơ động, chiến sỹ mới và dân quân tại chỗ do Ban CHQS các xã, phường đảm nhiệm huấn luyện dưới sự giám sát, giúp đỡ của cán bộ Ban CHQS thành phố phụ trách địa bàn.

Đồng bộ các giải pháp được triển khai cùng quyết tâm vào cuộc nghiêm túc của hệ thống chính trị, công tác huấn luyện DQTV của thành phố bảo đảm chặt chẽ, nghiêm túc, đạt hiệu quả thiết thực. Trong 5 năm (2012-2017) huấn luyện 100% đầu mối DQTV bảo đảm chỉ tiêu với bình quân 71% đạt khá, giỏi (tăng 0,5% so với giai đoạn 2007-2012), đơn vị đạt khá. Hằng năm, thành phố huy động hàng nghìn lượt dân quân tham gia bảo đảm an toàn tuyệt đối các sự kiện chính trị, văn hóa diễn ra trên địa bàn. Năm 2017, 319 cán bộ, chiến sĩ DQTV của thành phố hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tham gia diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh.

Đặc biệt, năm 2015, UBND thành phố Bắc Ninh chỉ đạo cơ quan quân sự phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể khảo sát, ra quyết định thành lập đơn vị tự vệ Công ty May Việt Hàn là đơn vị tự vệ đầu tiên trong doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn tỉnh. Mô hình này hiện đang được rút kinh nghiệm để nhân rộng.

 Một trong những điểm nổi bật là lực lượng DQTV thành phố luôn thực hiện tốt công tác dân vận trong huấn luyện. Từ năm 2012 đến năm 2017, lực lượng DQTV thành phố đóng góp hơn 10.000 lượt ngày công thực hiện: Nạo vét, khơi thông 51 km kênh mương tưới, tiêu; tu sửa 6 km đường liên thôn; chăm sóc 36 lượt nghĩa trang liệt sĩ; giúp đỡ các gia đình chính sách, tu sửa công trình công cộng, thu gom rác thải… Riêng năm 2017, mỗi cán bộ, chiến sĩ DQTV thành phố ủng hộ 1 ngày công huấn luyện được tổng số tiền 150 triệu đồng chi cho các hoạt động thiết thực kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh, Liệt sĩ.

Thượng tá Lê Xuân Cương, Chính trị viên Ban CHQS thành phố chia sẻ: “Thực hiện tốt công tác dân vận đã thiết thực giáo dục năng lực thực tiễn, rèn luyện tác phong công tác, ý thức tổ chức kỷ luật, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ lực lượng DQTV. Từ đó tham gia xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương vững mạnh, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Nghị quyết của cấp ủy Đảng, quy định của địa phương… góp phần củng cố và xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc”.