Xây dựng môi trường không khói thuốc - Ý kiến từ những người quản lý

Năm 2016 là năm thứ hai Bắc Ninh thực hiện chương trình Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL). Tiếp nối và phát huy những hiệu ứng tích cực từ kết quả của năm đầu triển khai chương trình, toàn tỉnh tiếp tục nỗ lực nhằm hoàn thành các mục tiêu đề ra.

bệnh không lây nhiễm. Tại Việt Nam, hơn 45% nam giới trưởng thành là người lớn hút thuốc và phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động. Mỗi năm cả nước có hơn 4 vạn người chết do các bệnh do thuốc lá gây ra. Còn tại Bắc Ninh, theo kết quả khảo tra năm 2015 của ngành Y tế, còn 91,6% cơ quan nhà nước có tình trạng hút thuốc lá hằng ngày, 31% hút thuốc lá tại cơ sở y tế, 78% ở các nhà hàng, quán ăn và hút thuốc ở trong nhà, 85% quán giải khát, cà phê, quán trà có hút thuốc lá, trên phương tiện giao thông tỷ lệ này là 12%. Ngoài những tổn hại về kinh tế, 7.000 chất hóa học, 69 chất gây ung thư từ khói thuốc lá thải vào môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người kể cả có hút thuốc hay không.

Trên cơ sở thống nhất mục tiêu hướng tới xây dựng môi trường không khói thuốc, các thành viên Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về PCTHTL đề xuất nhiều ý kiến, biện pháp nhằm triển khai có hiệu quả chương trình PCTHTL trên địa bàn tỉnh. Ông Nguyễn Văn Hào, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông cho rằng, trong hoạt động PCTHTL, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức là quan trọng nhất. Tuy nhiên, hoạt động tuyên truyền cũng cần được thực hiện phong phú, đa dạng về hình thức mới có hiệu quả tốt. Cần thiết phải khảo sát các địa điểm nhạy cảm để tăng số lượng băng rôn, hình ảnh tuyên truyền trực quan sinh động. Các cơ quan báo chí, truyền thông có thể phát sóng những tiểu phẩm hài, thông điệp, lựa chọn khung giờ phù hợp để có nhiều khán giả xem nhất… Theo ông Nguyễn Khắc Tuấn, Phó Tổng Biên tập Báo Bắc Ninh ngoài việc tăng cường tuyên truyền, áp dụng nghiêm chế tài phạt người vi phạm, các đơn vị nên xây dựng phòng hút thuốc tại khu công cộng. Việc “gom” những người hút thuốc vào một chỗ sẽ không gây ảnh hưởng đến người xung quanh và tạo cảm giác khó chịu, dần dần dẫn đến nhu cầu cai thuốc ở người nghiện thuốc...

Phân tích thêm về những khó khăn trong công tác PCTHTL mà cả nước nói chung, Bắc Ninh nói riêng đang phải đối mặt, cho thấy thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới Việt Nam còn rất cao. Thêm vào đó, công tác thanh, kiểm tra chưa được thường xuyên, đồng bộ; sản phẩm thuốc lá vẫn được bày bán khắp nơi; giá thuốc lá rẻ, ngay cả người thu nhập thấp, thanh thiếu niên cũng có khả năng mua. Trong khi nhiều người hút thuốc không chấp hành quy định cấm hút thuốc tại các địa điểm theo Luật PCTHTL và bản thân những người không hút thuốc cũng chưa dám lên tiếng nhắc nhở hành vi hút thuốc tại nơi có quy định cấm...

Về vấn đề xử phạt các trường hợp vi phạm Luật PCTHTL, bác sĩ Nguyễn Đình Tâm, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Chính phủ đã có Nghị định quy định rõ về xử phạt người hút thuốc lá tại nơi bị cấm song vấn đề thực thi còn rất nhiều hạn chế. Thực tế, chế tài xử phạt rất rõ ràng, song công tác thanh, kiểm tra và xử phạt còn rất hạn chế. Vì vậy, để Luật PCTHTL đi vào cuộc sống và hoạt động PCTHTL có hiệu quả, thời gian tới cần phải tăng cường hơn nữa vấn đề thanh, kiểm tra và xử lý xử phạt.

Các vấn đề nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, xây dựng môi trường không khói thuốc và nâng cao năng lực của đội ngũ những người trực tiếp làm công tác này cũng được các nhà quản lý nhắc đến. Bên cạnh đó, cần thiết phải xây dựng các mô hình không khói thuốc điển hình để nhân rộng, đưa những quy định về PCTHTL trong việc thực hiện nếp sống văn minh vào tiêu chí bình xét các danh hiệu làng, khu phố văn hóa.