Xây dựng Nông thôn mới nâng cao gắn với công nghiệp hóa nông nghiệp

Công nghiệp hóa nông nghiệp chính là ứng dụng công nghệ cao (CNC) vào sản xuất nông nghiệp, vừa tạo khối lượng giá trị kinh tế lớn, bảo đảm sản xuất sạch, an toàn, vừa giữ gìn môi trường và bảo tồn hệ sinh thái. Đây là tiền đề cho tiến trình xây dựng Nông thôn mới (NTM) nâng cao toàn diện, bền vững, đi vào chiều sâu của tỉnh, bảo đảm kết nối nông thôn - đô thị hiện đại, phát triển hài hòa kinh tế, xã hội và môi trường.

Phát huy thành quả đạt được của 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM, Bắc Ninh nhanh chóng ban hành Kế hoạch xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025, trong đó chú trọng đặc biệt đến nhiệm vụ xây dựng NTM nâng cao gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, trên cơ sở xây dựng một nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, đặc thù, phù hợp và gắn với phát triển công nghiệp, dịch vụ, du lịch nông thôn, bảo vệ môi trường, cải tạo cảnh quan, thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế.
Ông Lưu Văn Khải, Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh cho biết: Hiện nay, toàn tỉnh có 12 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, dự kiến hết năm nay sẽ có thêm 6 xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Đến năm 2025, toàn tỉnh phấn đấu có trên 50% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 30% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; ít nhất 50 mô hình khu dân cư NTM kiểu mẫu và 2 huyện đạt chuẩn huyện NTM nâng cao/huyện NTM kiểu mẫu. Để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn, đòi hỏi phải xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn đồng bộ và hiện đại, gắn với quá trình đô thị hóa, trong đó, sản xuất nông nghiệp thông minh giữ vai trò chủ đạo để từng bước đưa nông thôn trở thành nơi đáng sống. Ngay từ bây giờ, tỉnh dồn lực cho phát triển sản xuất nông nghiệp hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng, thích ứng với biến đổi khí hậu. Yêu cầu các sở, ngành chức năng, chủ trì là Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các huyện, thành phố đẩy nhanh tiến độ thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng bền vững, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát huy lợi thế về địa hình, khí hậu, cảnh quan thiên nhiên của từng địa phương. Thúc đẩy phát triển các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, cơ giới hóa đồng bộ gắn với mô hình liên kết sản xuất chuỗi giá trị, chú trọng phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ gắn với áp dụng các quy trình kỹ thuật chuẩn và cấp mã vùng sản xuất. Tiếp tục phát triển các sản phẩm, ngành nghề nông thôn theo Chương trình mỗi xã, phường, thị trấn một sản phẩm (Chương trình OCOP), nhằm phát huy lợi thế tại mỗi địa phương; phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng gắn với NTM. Đẩy mạnh các hình thức hợp tác, liên kết trong sản xuất, tiêu thụ nông sản; thu hút các doạnh nghiệp, tập đoàn lớn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp quy mô lớn, lĩnh vực chế biến nông sản và lĩnh vực phi nông nghiệp, tạo nhiều việc làm, thu nhập ổn định cho nông dân. Hình thành hệ thống trung tâm kết nối, xúc tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm gắn với chuỗi các chợ đầu mối hoặc trung tâm cung ứng hàng nông sản.

Nông nghiệp ứng dụng CNC ngày càng phát triển mạnh mẽ trong toàn tỉnh.

Hiện nay, Bắc Ninh đang xây dựng, thực hiện hiệu quả nền nông nghiệp ứng dụng những công nghệ mới, tiên tiến để nâng cao hiệu quả, tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng nông sản, thỏa mãn nhu cầu ngày càng tăng của xã hội và bảo đảm sự phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. CNC được tích hợp trong sản xuất nông nghiệp bao gồm: Công nghiệp hóa nông nghiệp ở các khâu cơ giới hóa, tự động hóa trong sản xuất, thu hoạch, sơ chế, chế biến…; ứng dụng công nghệ vật liệu mới, công nghệ sinh học, đưa giống cây trồng vật nuôi năng suất, chất lượng cao, quy trình canh tác tiên tiến, hữu cơ vào sản xuất cho hiệu quả kinh tế cao trên một đơn vị diện tích. Tỷ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC chiếm 30% giá trị sản xuất, từng bước làm thay đổi tư duy, cách làm của nông dân; thu hút, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.
Nền nông nghiệp hiện đại đang hiện hữu với 56 cơ sở trồng trọt ứng dụng CNC; 7 vùng sản xuất lúa an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP; 14 vùng sản xuất rau được cấp giấy chứng nhận VietGAP hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm; 72 trang trại chăn nuôi ứng dụng công nghệ chuồng kín, công nghệ vật liệu với, công nghệ sinh học; 162 vùng nuôi trồng thủy sản ứng dụng công nghệ cao và hơn 2.5000 lồng cá trên sông;. 11 cơ sở sản xuất, kinh doanh, cung ứng sản phẩm nông sản, thực phẩm an toàn theo chuỗi, bảo đảm quy trình kiểm soát nghiêm ngặt từ sản phẩm đầu vào đến sản phẩm đầu ra và truy xuất được nguồn gốc.
Mục tiêu đến năm 2025 sẽ nâng tỷ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC đạt khoảng 40% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp, trong đó, chăn nuôi, thủy sản giữ vị trí mũi nhọn. Tăng giá trị sản phẩm trên 1ha đất trồng trọt và nuôi trồng thủy sản đạt tối thiểu 145 triệu đồng/năm. Quy hoạch và xây dựng 6 vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản. Đồng thời bổ sung quy định về sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC vào tiêu chí xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, theo đó xã được công nhận xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu phải có ít nhất 1 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC đạt hiệu quả; huyện được công nhận huyện NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu phải xây dựng 2-3 vùng sản xuất ứng dụng CNC.
Tỉnh tập trung kiện toàn Bộ máy tổ chức thực hiện Chương trình xây dựng NTM các cấp theo hướng ngày các chuyên nghiệp. Giao Sở Nông nghiệp và PTNT là cơ quan chủ trì của Chương trình phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu kịp thời cho tỉnh những quyết sách đúng đắn về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo hướng phát triển hiện đại, bền vững.