Xu hướng đầu tư tài chính cá nhân trong thời đại số

Một trong những kênh đầu tư phổ biến nhất mà giới trẻ quan tâm hiện nay là chứng khoán. Theo thống kê của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), số lượng tài khoản chứng khoán mở mới tăng mạnh trong giai đoạn 2021-2023, trong đó phần lớn là nhà đầu tư cá nhân dưới 30 tuổi. Sự bùng nổ của thị trường chứng khoán, cùng với những nền tảng giao dịch trực tuyến đã tạo điều kiện thuận lợi cho giới trẻ tiếp cận và tham gia đầu tư. Họ thường lựa chọn đầu tư vào các cổ phiếu blue-chip có tiềm năng tăng trưởng ổn định hoặc quỹ chỉ số ETF để giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, không ít nhà đầu tư trẻ cũng mắc phải sai lầm khi chạy theo phong trào “lướt sóng”, giao dịch ngắn hạn mà không có chiến lược rõ ràng, dẫn đến thua lỗ khi thị trường điều chỉnh.
Nhiều bạn trẻ còn tìm kiếm cơ hội sinh lời thông qua các mô hình kinh doanh online hoặc startup. Sự phát triển của thương mại điện tử, cùng với các nền tảng như Shopee, TikTok Shop, Facebook Marketplace đã mở ra nhiều cơ hội kiếm tiền. Một số người chọn đầu tư vào việc xây dựng thương hiệu cá nhân, làm YouTube, TikTok hoặc phát triển các khóa học trực tuyến. Các startup trong lĩnh vực công nghệ, dịch vụ cũng thu hút nhiều nhà đầu tư trẻ với mong muốn tạo ra sản phẩm có giá trị và sinh lợi nhuận cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng thành công, vì khởi nghiệp đòi hỏi sự sáng tạo, kiên trì và cả một chiến lược kinh doanh bền vững.

Ảnh minh họa

Mặc dù đầu tư tài chính mang lại nhiều cơ hội, nhưng giới trẻ cũng phải đối mặt với không ít rủi ro. Trong đó, vấn đề lớn nhất là nhiều người trẻ tham gia thị trường mà không trang bị đủ kiến thức, dễ bị tác động bởi tin đồn hoặc những lời quảng cáo hấp dẫn trên mạng xã hội. Theo khảo sát, hơn 70% nhà đầu tư trẻ ra quyết định dựa trên thông tin từ mạng xã hội thay vì nghiên cứu thị trường một cách bài bản, dẫn đến việc đầu tư theo tâm lý đám đông, dễ bị cuốn theo các trào lưu “làm giàu nhanh” mà không tính toán đến rủi ro. Bên cạnh đó, là tâm lý đầu tư ngắn hạn, thay vì kiên trì với chiến lược dài hạn, nhiều nhà đầu tư trẻ mong muốn có lợi nhuận nhanh chóng, dẫn đến việc giao dịch liên tục mà không có kế hoạch rõ ràng. Điều này khiến họ bị ảnh hưởng bởi những biến động ngắn hạn của thị trường và bán tháo tài sản khi giá giảm gây nguy cơ mất trắng.
Đặc biệt là việc chạy theo xu hướng đầu tư vào tiền điện tử (crypto) của thế giới khi chưa được pháp luật nước ta cho phép. Hiện nay, tiền điện tử đang thu hút một lượng lớn nhà đầu tư trẻ tuổi tham gia, nhất là những người yêu thích công nghệ blockchain với hy vọng kiếm được lợi nhuận lớn trong thời gian ngắn. Theo khảo sát của Statista năm 2023 cho thấy khoảng 55% nhà đầu tư tiền điện tử trên thế giới là những người trong độ tuổi từ 18 đến 34. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc phát hành, cung ứng, sử dụng các loại tiền điện tử là vi phạm pháp luật nên chủ yếu những người tham gia qua các sàn quốc tế, hoặc các sàn trái phép ở trong nước với rất nhiều vụ lừa đảo dẫn dụ, lôi kéo, thu hút hàng chục nghìn người trở thành nạn nhân thiệt hại số tiền rất lớn.
Để đầu tư hiệu quả và tránh những sai lầm phổ biến thì việc trang bị kiến thức pháp luật, tài chính là điều kiện tiên quyết. Thông qua việc tìm hiểu về đầu tư, tham gia các khóa học tài chính, theo dõi các chuyên gia uy tín… sẽ giúp nhà đầu tư trẻ có nền tảng vững chắc hơn. Bên cạnh đó, cần lập kế hoạch tài chính rõ ràng và đặt ra mục tiêu cụ thể, xác định số vốn đầu tư, mức độ rủi ro có thể chấp nhận và chiến lược phù hợp với hoàn cảnh cá nhân. Ngoài ra, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, tránh phụ thuộc vào một kênh duy nhất…
Nhìn chung, xu hướng đầu tư tài chính cá nhân trong giới trẻ đang có nhiều thay đổi tích cực, không chỉ giúp tạo ra nguồn thu nhập bổ sung, mà còn nâng cao nhận thức về quản lý tài chính cá nhân. Tuy nhiên, đầu tư luôn đi kèm với rủi ro, và chỉ những ai có kiến thức, kế hoạch và chiến lược hợp lý mới có thể tận dụng cơ hội và đạt được thành công bền vững.