Xuân về trên quê hương tôi

Thứ 3, 05/02/2013 | 22:19:00 [GMT +7] A A

Mùa xuân trở về trên quê hương tôi. Mưa xuân khiến những chồi non cựa mình để bung nở thành phiến lá nhỏ mầu nâu nhạt pha lẫn vàng tươi mỡ màng. Dòng sông mang màu lá biếc lững lờ, êm ả. Những chiếc thuyền vận tải chở hàng đang vội vã về xuôi đón tết. Làng mạc hai bên bờ trù phú. Dòng sông uốn lượn như dải lụa mềm mại.

Tôi sinh ra khi sông Đuống đã có từ bao giờ. Nó chảy qua vùng đất cổ quê tôi. Tự nhiên, tôi như thấy những con rồng đang vươn mây rực rỡ. Kì vĩ thay, ông cha ta đã tạc vào thời gian, tạo những hình hài ngang tầm sông núi cả quá trình khai thiên lập địa truyền lại cho cháu con quê hương đất nước này. Tôi đứng trước đền thờ Kinh Dương Vương thắp nén hương kính cẩn cúi lạy tổ tiên. Hàng cây xung quanh đền rì rào kể chuyện ngày xưa. Mỗi miền quê trên đất nước này đều có ngày xưa riêng. Ngược dòng sông đi về phía Hà Nội cách chỗ tôi đứng không xa là bãi cát bồi. Năm 1947, địch tập trung quân tổng còn trên quy mô lớn. Đi đến đâu, chúng bắn giết, cướp bóc, đốt nhà cửa của đồng bào ven đê. Chúng sử dụng ca nô đi dọc sông. Xe tăng và bộ binh tràn trên dọc đê hai bên bờ sông. Trên tháp pháo xe thiết giáp, khẩu đại liên bắn như vãi đạn. Chúng mở trận càn để buộc ta phải phân tán lực lượng chủ lực, làm tê liệt dân quân, du kích ở đồng bằng. Phát huy lực lượng tại chỗ, bộ đội chủ lực, địa phương cùng dân quân du kích ngày đêm chống càn tiêu hao sinh lực của chúng. Ta bị thương vong nhiều mới phá tan trận càn của địch. Suốt mấy chục năm kháng chiến đánh Pháp, đuổi Mĩ, người dân quê tôi góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc thống nhất nước nhà. Nhiều người đã hi sinh phần xương máu của mình. Trong số ấy có bao người không trở lại. Mùa xuân về trên quê hương, chúng ta thắp nén hương lòng kính cẩn tưởng nhớ, biết ơn những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Tôi nhìn theo dọc triền sông. Những đồng bãi phủ các loại cây vụ đông. Đã có lần, tôi nằm xuống cát để thu vào khuôn máy hình ảnh bãi ngô chạy dài đến hút tầm mắt. Mấy năm trước, lò gạch băm nát cả một vạt ven đê. Bây giờ khác. Những ống khói nhường lại cho màu xanh của ngô đỗ. Bãi chuối, bờ tre hồi sinh trở lại. Tiếng ríu rít của chim vành khuyên, tiếng lanh lảnh của những chú chào mào mũ đỏ, cúc cu của những đôi chim gáy hò hẹn nhau trong những giây phút hạnh phúc. Mấy chị phụ nữ tươi cười hớn hở. Họ đang trao đổi về giá cả các mặt hàng tết. Người dân quê tôi không còn phải lo nhiều đến đồng tiền bát gạo như mấy năm trước. Điều họ quan tâm có bữa ăn ngon, mặc cho đẹp và môi trường sống xung quanh. Nguồn nước sạch, rác thải hàng ngày cùng vệ sinh an toàn thực phẩm… vẫn là bài toán khó đang tìm lời giải. Dự án về nông thôn mới, thực thi trên dải đất này để người dân được sống trong bầu không khí thanh sạch, thực sự hạnh phúc.

Giọng ca của các bậc liền anh, liền chị vang lên ở hệ thống truyền thanh của một xóm ven đê. Tiếng hát chào xuân mừng năm mới. Lời ca đưa ta về thuở xưa vừa chan chứa nghĩa tình, vừa đậm đà phong vị quê hương. Tôi như thấy đôi mắt lúng liếng cùng chiếc nón ba tầm trao nghiêng trong ngày hội. Không hiểu sao mỗi lần nghe những làn điệu quan họ, tôi thấy lòng mình tự hào vì được làm một người dân Bắc Ninh. Dẫu quê tôi không phải miền quan họ, chỉ là nơi nối duyên với giọng ca ấy bằng những câu hát trống quân thậm thình. Ngày xuân, các làng đều mở cửa đình. Nhiều làng có đội văn nghệ nghiệp dư. Tôi lần theo những đêm biểu diễn ở các làng ven đê. Mưa xuân ướt đẫm mái đầu mà người xem không hề nản. Hát quan họ, trống quân, ca trù kéo dài đến quá nửa đêm. Ông già cầm trịch cho một đội chèo là một lão nông chi điền. Sắm vai Thị Màu không phải ai xa lạ. Cô hàng xóm ngày nào tôi cũng chạm mặt. Trên chiếu chèo họ múa dẻo, hát hay khiến người xem phải trầm trồ. Những con người ấy ban ngày ra đồng cuốc đất, trồng rau thậm chí đi phu hồ. Ban đêm son phấn nhập vào các vai, cất lên lời ca đầm lòng trong câu hát. Yêu đời, yêu mình, yêu cuộc sống hoà với quê hương, họ vượt qua tất cả những khó khăn để đến với nghệ thuật. Họ đến với nghệ thuật vừa tự giác, vừa mang tính bản năng. Lòng nhiệt tình và sự đam mê đưa họ đến nghệ thuật quần chúng. Thời chiến tranh tiếng hát át tiếng bom. Thời nay, tiếng hát làm họ quên đi những mệt nhọc, vất vả của cuộc sống đời thường.

Đôi thanh niên nam nữ đi ngược đường với tôi. Trên tay cô gái ôm bó hoa lay-ơn. Họ đưa mắt nhìn nhau mãn nguyện. Sau tết này, họ làm đám cưới. Tự nhiên, tôi như có cảm giác mình trẻ lại ở tuổi đôi mươi. Nắng xuân buông xuống toả trên vòm cây, tán lá.

Link gốc