“Áo mới” cho vùng đất bãi ven sông

Từ những chủ trương đúng đắn, sự đồng thuận của các cấp chính quyền cho đến sự nhạy bén của người dân, gần 800 ha đất bãi của Gia Bình đang khoác lên tấm áo mới với những ruộng, vườn, trang trại… trù phú.

Đất bãi Gia Bình quanh năm mùa nối mùa, đất không ngừng nghỉ.

Những ngày này, không khí lao động của bà con nông dân xã Cao Đức (Gia Bình) hết sức khẩn trương chuẩn bị cho mùa vụ mới. Tại bãi Kênh Phố, Nguyệt Bàn, những vựa cà rốt được lên luống ngay hàng, thẳng lối, mỗi người một công việc tạo cho bức tranh lao động nơi đây thật nhộn nhịp, vui tươi. Đồng chí Nguyễn Văn Ngang, Chủ tịch UBND xã Cao Đức vui mừng: “Những năm trước đây, khi tỉnh có chủ trương dừng đun đốt gạch, ngói thủ công ở ngoài đất bãi để chuyển đổi mục đích sản xuất, địa phương tuyên truyền vận động bà con thực hiện. Khi ý Đảng- lòng dân đã thông suốt, mới tiến hành san lấp mặt bằng, những nơi cao thì trồng cây rau màu, xây chuồng trại chăn nuôi, nơi thùng vũng thì cải tạo thành ao nuôi thả cá. Đến nay, sau hơn 10 năm chuyển đổi, hơn 100 ha đất bãi làm lò gạch trước kia được phủ xanh bởi những mô hình kinh tế trang trại tổng hợp, bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế. 240 ha đất bãi (địa phương có diện tích đất bãi cao nhất huyện Gia Bình) quanh năm, mùa nối mùa, đất không ngừng nghỉ. Nhiều cây hàng hóa có giá trị kinh tế cao được người dân đưa vào trồng như: cà rốt, dưa lê, dưa chuột xuất khẩu, thì là… thu nhập của 1 ha đất bãi cao gần gấp 3 lần so với đất trong đồng, riêng cà rốt cho giá trị khoảng 300 triệu đồng/ha/vụ....”. Chủ tịch UBND xã giới thiệu cho chúng tôi về những nhân tố điển hình và hành trình của những “đại gia” ở vùng đất bãi này. Để mục sở thị những điều vị lãnh đạo xã nói, chúng tôi xuôi về bãi Kênh Phố tìm gặp anh Trần Quang Cam, người được mệnh danh “đại gia” vùng đất bãi ven sông. Tiếng “đại gia” ấy không chỉ đơn thuần là giàu có mà hơn hết còn là chí, dám nghĩ, dám làm quyết tâm biến “công trường” ngổn ngang gạch, ngói xưa kia thành trang trại bề thế.
Vào chuyện mới hay anh Cam cũng từng một thời làm ông chủ lò gạch thủ công, chuyển sang làm trang trại. Nghĩ là làm, năm 2013 anh quyết định thuê 22 mẫu đất bãi ven sông thuộc diện tích đun đốt lò gạch thủ công của xã để làm trang trại chăn nuôi tổng hợp. Phát huy hiệu quả vùng đất bãi, đến năm 2016, gia đình anh đấu thầu tiếp 2 khu đất tại bãi Nguyệt Bàn nâng tổng diện tích lên 97 mẫu, là một trong những hộ sở hữu diện tích đất bãi lớn nhất ở huyện Gia Bình. Anh Cam chia sẻ: “Ngày đầu phục hoá, nhiều lúc thấy nản lòng khi diện tích chỗ nào cũng thùng vũng nhấp nhổm, gia đình phải thuê máy súc, ủi san lấp cả năm trời mới xong. Có mặt bằng, gia đình quy hoạch các khu trồng trọt và chăn nuôi, đưa những cây, con có giá trị kinh tế vào sản xuất. Tổng kinh phí đầu tư lên tới gần 10 tỷ đồng, gia đình được các ngân hàng hỗ trợ vay vốn 5 tỷ đồng”. Gia đình anh sử dụng hơn 60 mẫu, còn 35 mẫu cho người dân ở Hải Dương thuê trồng màu. Cây chủ lực anh đưa vào trồng là cà rốt, mỗi vụ anh thuê hàng chục lao động làm. Riêng cà rốt sớm có giá trị cao gần gấp 2 lần so với cà rốt chính vụ, được anh đưa vào trồng với diện tích lớn.  Ngoài trồng cà rốt, gia đình nuôi hơn 10 mẫu cá lồng. Tổng doanh thu vừa làm trang trại vừa cho thuê đất của gia đình anh đạt hàng chục tỷ đồng mỗi năm.
Đi dọc đê sông Đuống về xã Đại Lai, vùng bãi thôn Huề Đông trải dài ngút ngàn cà rốt, nho, thanh long… Chủ tịch Hội Nông dân xã Đại Lai Trần Danh Nhuận cho hay: “Nhiều địa phương hiệu quả sản xuất đất bãi thường bấp bênh hơn so với đất trồng lúa trong đồng, thì ở Đại Lai lại đang chứng minh điều ngược lại: Đất bãi đang làm tăng giá trị thu nhập cả trăm triệu đồng/ha. Địa phương thực hiện dồn điền, đổi thửa, giúp người dân tích tụ ruộng đất và mạnh tay hơn khi đầu tư vào nông nghiệp. Gần 200 ha đất bãi trở thành vùng “đất vàng, đất bạc” của người dân nơi đây. Giá trị thu nhập/ha canh tác đạt 300- 400 triệu đồng/ha/năm. Đến thăm cơ ngơi của anh Phạm Văn Tùng phần nào cảm nhận được nghị lực của những người nông dân nơi đây. Dù đường từ trung tâm xã vào khu chuyển đổi rất khó đi nhưng không vì thế mà anh lùi bước. Anh đấu thầu gần 16 ha đất bãi ven sông quy hoạch xây dựng mô hình VAC tổng hợp. Sau gần 5 năm dầy công xây dựng, anh liên kết với Công ty Cổ phần DaBaCo nuôi 1.000 con lợn thương phẩm. Ngoài ra trồng hơn 20 mẫu cà rốt hơn 10 mẫu thả cá. Trừ chi phí mỗi năm anh thu nhập 700-800 triệu đồng. 
Theo những chủ trang trại, khó khăn nhất của các xã ven sông khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng là thiếu vốn, cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư. Đặc biệt, hệ thống điện vẫn chắp vá, giao thông dẫn vào trang trại chủ yếu là đường đất nhỏ, rất khó khăn trong quá trình vận chuyển. Người dân mong muốn huyện và các cơ quan chức năng có những chính sách hỗ trợ về vốn, đầu tư cơ sở hạ tầng bài bản để vùng đất bãi ven sông ngày càng trở nên trù phú.
Đồng chí Nguyễn Khắc Đạm, Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Gia Bình cho biết: “Gia Bình hiện có gần 800 ha đất bãi đang được khai thác hiệu quả. Trong đó, 736 ha trồng rau màu, 34,5 ha trồng cây ăn quả, hơn 29,2 ha nuôi trồng thủy sản. Thực hiện chủ trương của tỉnh, huyện quy hoạch và xây dựng các đề án phát triển vùng lúa, vùng rau an toàn, chăn nuôi thủy sản… Nông thôn Gia Bình đã và đang hình thành theo hướng mỗi làng, mỗi xã gắn với một nông sản, hàng hóa điển hình, mang nét riêng không nơi nào có được. Để hỗ trợ nông dân, 5 năm gần đây, huyện trích kinh phí hàng tỷ đồng hỗ trợ ứng dụng khoa học, kỹ thuật, giống mới vào sản xuất. Đồng thời, tổ chức hàng trăm lớp đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ và nhân dân kiến thức trong sản xuất nông nghiệp. Vẫn mảnh đất này nhưng với kinh nghiệm và sự nhạy bén của mình, người dân Gia Bình đã thay đổi cách sản xuất và làm ăn, biết tận dụng lợi thế của địa phương để nuôi, trồng những loại cây, con phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Giải mã về chính sách ưu đãi cũng như hỗ trợ nguồn vốn cho nông dân vùng đất bãi,  đại diện lãnh đạo Ngân hàng Nông nghiệp & PTNT Gia Bình cho hay: Với đặc thù của ngân hàng chủ yếu là phục vụ nông nghiệp, nông thôn và nông dân, đến nay hơn 90% tổng dư nợ cho vay thuộc đối tượng này. Để khơi dòng vốn tín dụng đến người dân kịp thời, ngân hàng phối hợp với các cơ quan, tuyên truyền chương trình cho vay, đối tượng được vay và lãi suất ưu đãi cho các đối tượng ưu tiên.... Ngoài ra, cử cán bộ phụ trách xuống địa bàn các xã, thị trấn tìm hiểu, nắm bắt nhu cầu vay vốn của người dân và hướng dẫn các thủ tục vay vốn cần thiết. Hiện tại, với tổng dư nợ của ngân hàng là  hơn 1.000 tỷ đồng, riêng mấy xã ven đê có diện tích đất bãi nhiều như: Cao Đức, Đại Lai, Vạn Ninh, Thái Bảo, Giang Sơn, Song Giang có gần 1.800 hộ được vay với số vốn gần gần 300 tỷ đồng. Những khách hàng nào có nhu cầu vay vốn, đủ điều kiện, ngân hàng sẽ giải ngân một cách nhanh chóng, kịp thời bảo đảm khách quan.
Khi chủ trương được đồng bộ hóa từ tỉnh đến huyện và các chính sách ưu đãi của Nhà nước cùng với sự hỗ trợ  kịp thời về vốn từ phía các ngân hàng sẽ là động lực tiếp thêm cho vùng đất bãi Gia Bình mãi tươi xanh.