“Chợ” lao động ở làng triệu phú

Mới 6 rưỡi sáng, từ mọi ngả đường, từng dòng người lao động trên những chiếc xe cà tàng đổ dồn về Đồng Kỵ ( TX.Từ Sơn) để bắt đầu cho một ngày kiếm kế sinh nhai. Nơi đây đã gần như hình thành một chợ lao động.

Sôi động một phiên chợ

Những đám người, kẻ đứng người ngồi kể chuyện công việc, nhà cửa cho nhau nghe mà mắt vẫn nháo nhác nhìn xung quanh để đón việc. Một người phụ nữ phóng xe vào chỗ đám người đông nhất: “Tôi cần hai thợ xây tường rào, mấy anh này biết xây không? - “Có, làm gì cũng làm được hết”. “Công 180 nghìn nhé” - “200 chị ơi” - “Được rồi, hai anh đi theo tôi”. Hai anh thợ lên 2 chiếc xe máy cà tàng của mình, theo sau xe người phụ nữ, để lại sau lưng vài tiếng xì xầm, xuýt xoa của những người ở lại và tiếp tục chờ.                         

Chị Nguyễn Thị Lan (30 tuổi) ở Hiệp Hòa-Bắc Giang cho biết: “Ở đây mọi người nhận làm hết mọi việc từ đánh giấy ráp, cửu vạn, dọn nhà, tỉa cây, dọn cỏ, xây dựng… Mỗi việc mỗi giá và tùy vào cuộc thương lượng giữa chủ và người lao động”. Chị cũng cho biết thêm, phụ nữ, con gái thì hay nhận được việc đánh giấy ráp hay dọn nhà. Đánh giấy ráp mà đánh tay thì 90-100 nghìn/công còn đánh giấy ráp quay tay thì được cao hơn, khoảng 140-160 nghìn/công. Tất cả những người lao động ở đây đều quan niệm, làm việc gì thì việc, vất đến đâu cứ nhiều tiền là làm, chứ không thích làm việc nhẹ mà ít tiền. Bởi vì họ tính xô bù cho những ngày đợi dài cổ mà chẳng có ai thuê lại về tay trắng.

Dân tứ xứ và gánh nặng mưu sinh

Hầu hết những lao động ở đây đều ở các tỉnh Bắc Giang, Hưng Yên, Thái Nguyên… Và có cả những lao động trong tỉnh ở các huyện Yên Phong, Gia Bình, Lương Tài... Nhiều người có thâm niên ở đây được hơn chục năm, nhưng cũng có những người mới chỉ bắt đầu công việc ở chợ lao động này được vài ba ngày. Những người đàn ông trụ việc thường xuyên hơn, còn phụ nữ  theo mùa vụ. Vào vụ cấy gặt phụ nữ ở “chợ” vắng hơn, sau khi mùa vụ đã xong thì họ lại đổ về Đồng Kỵ tìm việc. Do vậy ngày cao điểm cả “chợ” có đến hàng trăm lượt người đứng chờ việc.

Chị Ngô Thị Hương (43 tuổi) Ở Dũng Liệt, Yên Phong tâm sự: “Hết mùa vụ rồi thì lên đây làm thuê, ngày nào đợi việc đến 8h - 9h mà không ai thuê thì lại lọc cọc chiếc xe đạp đi đồng nát thôi, tối mới về”. Chị cũng hồ khởi khoe thêm: “Cũng may mình còn thường xuyên có việc hơn nhiều người, bởi người thuê thấy mình cũng cứng tuổi rồi, biết việc hơn nên họ tin tưởng chọn mình”.

Đến gần 9h, các đám con gái, phụ nữ đã tản đi về gần hết thì cánh đàn ông, con trai vẫn ở đó để tiếp tục chờ. Theo họ thì việc đàn ông không cứ theo giờ giấc, bất kể lúc nào cũng có thể có việc. Lúc thì làm anh cửu vạn khi có những chuyến hàng, chuyến gỗ về, khi thì họ hóa thân làm anh xe ôm chở hàng đi cho khách.

Anh Nguyễn Văn Hòa quê ở Phú Bình, Thái Nguyên bộc bạch: “Tôi làm đa dạng, đủ các việc ở đây rồi, tiền công thì cũng vô kể lắm. Có ngày gặp chủ hào phóng thì được dăm ba trăm ngàn một ngày công, nhưng có ngày thì chẳng ai thuê gì nên không có đồng nào… cảnh làm thuê vất lắm”. Số lao động như anh Hòa ở Đồng Kỵ khá nhiều, họ tính ra trừ tiền ăn, ở thuê trọ tất cả khoảng triệu rưỡi thì mỗi tháng họ cũng gửi về cho vợ, con được từ 2-3 triệu đồng.

Đồng Kỵ là một làng nghề phát triển sầm uất, cũng là  mảnh đất kiếm sống của hàng trăm con người ở các nơi về đây. “Chợ” hoạt động ngày một đông, đây là một phần tất yếu phát sinh trong thời buổi kinh tế thị trường, ít việc người đông. Song để hoạt động của “chợ” đi vào quy củ, ít bị tác động bởi những yếu tố tiêu cực thì rất cần một sự quản lý chặt chẽ của các cấp chính quyền địa phươn để “chợ” sẽ thực sự là nơi mà người lao động vẫn có thể ổn định cuộc sống trong những thời điểm nông nhàn.

Bài, ảnh: Nguyễn Thị Thanh