Điều chỉnh, bổ sung điểm khai thác, tập kết cát sỏi lòng sông - Đáp ứng nhu cầu thực tiễn

Toàn tỉnh hiện có 12 khu vực khai thác cát sỏi (trong đó có 6 khu vực chưa cấp giấy phép khai thác) với tổng trữ lượng 13,167 triệu m3 (đều nằm trên tuyến sông Đuống) và 6 giấy phép khai thác có hiệu lực.

Qua kiểm tra rà soát giấy phép, có 4 đơn vị đã hoàn thiện các điều kiện theo quy định được phép triển khai, 2 đơn vị chưa đủ điều kiện khai thác. Đối với các điểm tập kết, có 109/157 bãi tập kết ngoài quy hoạch, trong đó có 7 bãi tập kết trên đất thổ cư còn lại thuê của thôn, xã để kinh doanh vật liệu xây dựng. Ngành chức năng đã phối hợp với các địa phương tập trung giải tỏa 84 điểm và giám sát, đôn đốc 25 điểm còn vật liệu trên bãi…

Việc quy hoạch các điểm khai thác, tập kết cát sỏi lòng sông là cơ sở quan trọng để các cấp, ngành thực hiện quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn. Đồng thời, góp phần đáp ứng nhu cầu về vật liệu xây dựng, san lấp mặt bằng và hạn chế ảnh hưởng xấu của hoạt động khai thác, tập kết cát sỏi đến đê điều, giao thông đường thủy…

Tuy nhiên, cũng có một số điểm quy hoạch nằm gần khu dân cư nên hoạt động khai thác ảnh hưởng đến đời sống nhân dân gây bức xúc trong dư luận. Hay các khu vực khai thác thường biến động về trữ lượng do tác động của dòng chảy sau mùa mưa lũ. Thậm chí trong các khu quy hoạch, không ít tổ chức cá nhân chưa chấp hành đầy đủ theo đúng quy định của pháp luật về đất đai, môi trường, đê điều và an toàn đường thủy…

Trước những tồn tại trên, cần thiết phải điều chỉnh, bổ sung các khu vực khai thác, tập kết để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước và  tạo nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế các địa phương.

Trên cơ sở kết quả khảo sát, đánh giá trữ lượng khoáng sản cát đen tuyến sông Đuống và nhu cầu vật liệu xây dựng, san lấp mặt bằng giai đoạn 2012 - 2020 (khoảng 67 triệu m³), ngành Tài nguyên và Môi trường đề xuất với tỉnh xóa bỏ 9 khu vực khai thác; điều chỉnh, mở rộng 2 khu vực (xã Đình Tổ, Thuận Thành; xã Đào Viên, Quế Võ); giữ nguyên khu vực xã Cao Đức (Gia Bình); bổ sung khu vực bãi nổi xã Giang Sơn (Gia Bình). Theo đó, toàn tỉnh chỉ còn 4 khu vực khai thác cát bãi bồi ven sông, bãi nổi và bãi lòng sông Đuống với tổng diện tích 1,860 triệu m²; trữ lượng 5,865 triệu m³. Về tập kết, đề nghị quy hoạch 47 khu vực với diện tích 1,976 triệu m², trong đó nhiều nhất là huyện Quế Võ có 13 khu vực, huyện Thuận Thành ít nhất với 4 khu vực.

Theo ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh: Việc điều chỉnh, bổ sung các khu vực khai thác, tập kết cát sỏi lòng sông thực hiện trên cơ sở phối hợp với các ngành, đặc biệt là đề nghị của các huyện, thành phố. Những điểm quy hoạch mới sẽ đáp ứng đủ nhu cầu vật liệu xây dựng cho các địa phương, vùng lân cận và cũng tạo cơ hội phát triển kinh tế cho chính xã, phường đấy. Điểm quan trọng của lần đề xuất này, chính là việc xóa bỏ 9 khu vực khai thác do liên quan đến hệ thống bảo vệ cầu vượt sông Đuống, hoặc ảnh hưởng đến các kè xung quanh…

Cùng với điều chỉnh, bổ sung các điểm quy hoạch khai thác, tập kết cát sỏi, để tăng cường quản lý Nhà nước, các ngành, địa phương vẫn cần duy trì, siết chặt công tác kiểm tra, xử lý kiên quyết đối với hoạt động khai thác, tập kết trái phép. Tích cực tuyên truyền, khuyến khích người dân tham gia cùng các lực lượng chốt trực phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật. Nâng cao ý thức trách nhiệm của các chủ bến bãi trong việc đầu tư đường vận chuyển, gia cố đê, các khu vực tập kết và bảo đảm an toàn giao thông đường thủy.