“ Nghe trong mưa đêm mùa xuân lặng lẽ sang...”

Lạ! Mùa xuân đang đến rất gần, những chồi non, lộc biếc đang cựa mình, đánh thức những nụ hoa. Vậy mà lão lại bảo: Xuân đáo rồi xuân lai. Một nghìn năm, một vạn năm, con tằm vẫn kiếp con tằm giăng tơ.

Hải đắc đạo hay vô cảm trước Xuân? Mặc cho lão lảm nhảm, tôi vặn volume lên: “Giọt mưa nào rơi thật êm trên phố phường/Mùi hương nào thơm thật thơm trong gió thoảng/Và em đợi anh, đợi anh như đã hẹn/Nghe trong mưa đêm mùa xuân lặng lẽ sang…” Giọng hát Mỹ Linh nồng nàn, phơi phới thế mà Hải không hề động tâm. Lão nhẩn nha: Xuân đến lại càng nhớ mùa đông se sắt của Phú Quang. Mùa đông tưởng như úa tàn, tê tái, nhưng không có Đông giá thì cả cõi trời, cõi đất này lấy gì mà sang Xuân? Nói xong lão cười hềnh hệch. Vài giây trước lão như một triết gia, giờ trông thật ba bửa.
Rồi lão ê a: “Dường như ai đi ngang cửa. Gió mùa đông bắc se lòng. Chút lá thu vàng đã rụng. Chiều nay cũng bỏ ta đi…Làm sao về được mùa đông. Dòng sông đôi bờ cát trắng. Làm sao về được mùa đông. Để nghe chuông chiều xa vắng. Thôi đành ru lòng mình vậy. Vờ như mùa đông đã về”. Điều gì khiến lão khao khát cháy lòng với mùa đông đến vậy?! Rét căm căm thế này, lão vẫn nhớ Đông. Thật quái gở! Tôi đang nghĩ vậy thì lão chậm rãi: Con người ngày nay dương tính quá. Cái gọi là tích cực đang thiêu đốt, hủy hoại cõi phàm này chăng? Tôi giật mình trước cái thứ phủ định sạch trơn, bèn bật lại: Ông có làm sao không? Cả thế giới đang như con tàu tiến lên phía trước, vậy mà ông dám…?!
Lão chẳng hề đếm xỉa: “Cách đây gần 50 năm, tại một hội nghị của Liên Hợp Quốc, 180 quốc gia lấy phát triển kinh tế (GDP) là tiêu chí phấn đấu; chỉ có Bhutan-một nước nhỏ nằm giữa hai cường quốc kinh tế, chính trị là Trung Quốc và Ấn Độ, chọn GNH-Chỉ số hạnh phúc là đích hướng tới; khi Thủ tướng Bhutan trình bày đã làm cả hội nghị cười ồ. Giờ thì quốc gia này đã đúng. Người dân ở đây hòa đồng, cảm thông và luôn tươi cười. Giáo dục ở xứ sở này cũng đặc biệt, học sinh các cấp đều được học Kinh Phật, học Tứ diệu đế để tìm hiểu về bốn chân lý (Khổ đế - Chân lý về khổ; Tập đế - nguyên nhân khổ; Diệt đế - chấm dứt khổ và Đạo đế - con đường thoát khổ).  Người dân Bhutan nuôi rất nhiều chó. Ở nhà thờ hay trên đường phố đều dễ dàng bắt gặp những chú chó thân thiện,  không bao giờ thấy chúng sủa, gầm gừ hay tru tréo. Người ta bảo, giống chó được sống trong năng lượng từ bi đều rất hiền lành, hòa ái. Bhutan thực hành bốn trụ cột để đi tới hạnh phúc, mục tiêu kinh tế chỉ chiếm ¼, còn lại là Môi trường; Văn hóa (Nhân cách đạo đức, giữ gìn bản sắc, tuyệt đối chống sự lai căng) và ¼ nữa là Quản trị (Chính phủ, chính quyền trong sạch, thân thiện). Người dân  khi chặt 1 cây xanh phải xin phép và trồng bù 3 cây, nếu chết phải trồng lại 9 cây. Vì thế Bhutan ngày nay có đến 60% diện tích bao phủ bởi cây xanh. Thật đáng ngưỡng mộ! Nhìn sang các cường quốc kinh tế ở châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, tỷ lệ người tự tử ngày càng gia tăng. Hình như chúng ta cũng đang sai sai ở đâu đó. Giáo dục, văn hóa, hay thiên lệch trong phát triển kinh tế? Không phải ngẫu nhiên mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng mới đây đã nhấn mạnh: Để mất văn hóa là mất dân tộc”.
Thì ra, lão “phát bệnh” cả nghĩ, lo lắng cho đại sự quốc gia! Mấy hôm trước lão mừng ra mặt, khoe với tôi video một tốp lính Hải quân Mỹ vui vẻ hát Nối vòng tay lớn của Trịnh Công Sơn, rồi nữ Tùy viên văn hóa Mỹ hát bài Bụi phấn bằng tiếng Việt gửi tặng các thầy cô đúng ngày 20-11. Lão tự hào về đường lối ngoại giao, khả năng thu hút đầu tư nước ngoài để phát triển; nâng tầm vị thế của đất nước; Việt Nam đang tỏa sáng. Mừng đấy, rồi lão lại thở dài lo cho sự nghiệp giáo dục. Vì sao, giữa lúc dịch dã tràn lan toàn cầu họ lại “chửi nhau” chí mạng, đòi bỏ hay để khẩu hiệu “Tiên học lễ, hậu học văn”. Lão ngán ngẩm cho cái thứ văn hóa  mạng, ai đời lên mạng khẩu chiến, thóa mạ, làm nhục nhau không phải một giờ, một ngày mà dường như chẳng có hồi kết.
Lão dừng lại, ực ngụm nước to như để nạp thêm nhiên liệu “nổ” tiếp. Tôi đành phải “sờ tốp”, không thì có đến Tết cũng không hết chuyện. “Tóm lại, trước thềm năm mới ông chốt cho mấy lời, nhớ là nhanh cho nó vuông”.
Lão thũng thẵng: Em ơi! Buồn làm chi/Anh đưa em về sông Đuống…Bên kia sông Đuống/Quê hương ta lúa nếp thơm nồng/Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong/Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp!... “Bao giờ hết dịch” Anh lại tìm em/Em mặc yếm thắm/Em thắt lụa hồng/Em đi trẩy hội non sông/Cười mê ánh sáng muôn lòng xuân xanh.
Rồi nhìn tôi chằm chặp và khẳng định:  Đấy! Xuân đấy chứ đâu!