Đôi chân chưa biết mỏi

Gọi điện thoại rồi trực tiếp đến nhà mấy lần mà không gặp được cựu chiến binh Nguyễn Thế Lợi. Một hôm đến nhằm vào cái giờ “hiếm” 12 giờ 30 phút trưa, cụ mới có nhà. “Đôi chân chinh chiến quen rồi, ngồi yên không chịu được!”, cụ Lợi cười vui cho hay.

Từ những ngày tiền khởi nghĩa          

Đến Xóm Độc Lập, Khu 3, phường Thị Cầu (thành phố Bắc Ninh), không mấy khó khăn để hỏi thăm nhà Chiến sỹ Điện Biên Nguyễn Thế Lợi. Đã gần 90 tuổi đời, 65 năm tuổi Đảng, cụ Lợi vẫn có thói quen đi bộ quanh phường, lúc đến nhà con, cháu, khi thăm bạn, xóm giềng.    

Theo phát triển của phong trào cách mạng, năm 1951, Nguyễn Thế Lợi trở thành lớp cán bộ, chiến sỹ đầu tiên của Đại đoàn 316 (b12, c28, d439, e98), tham gia đánh bốt Thứa, Kênh Vàng, Trạm Trai, Hồ thuộc Bắc Ninh trong chiến dich vu seo Đồng Bằng, rồi ngược lên Tây Bắc đánh địch ở Sơn La, giải phóng Lai Châu, Điện Biên lần thứ nhất. Cuối năm 1953, Trung đoàn 98 được lệnh hành quân từ Thanh Hóa lên Tây Bắc và từ đây Nguyễn Thế Lợi hòa mình trong đoàn quân của cả nước, có mặt ở những trận đánh ác liệt, vẻ vang nhất trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.

Trở thành “Dũng sỹ đồi Xanh”

Nhắc đến Đồi Xanh, cụ Lợi không giấu được niềm tự hào chia sẻ: “Trận địch tấn công đồi Xanh lần thứ 2 từ sáng ngày 5-3-1954, tôi lúc đó là Trung đội phó trực tiếp chỉ huy trung đội gồm 24 người cả thảy. Chúng tôi có một tiểu đoàn phòng không trợ chiến ở đồi bên và một đại đội nằm bên trái bảo vệ sườn. Trước khi đánh, địch bắn pháo hơn một tiếng đồng hồ cộng với máy bay bỏ bom làm đau hết cả đầu”.

Đồi Xanh còn gọi là đồi 781, cạnh bản Tà Lèng. Gọi là Đồi Xanh vì cây cối ở đây xanh tốt, um tùm. Khi ta chiếm lĩnh, tổ chức phòng ngự, cuộc chiến diễn ra vô cùng ác liệt khiến đồi xanh chẳng mấy chốc trở thành đồi trọc. Cụ Lợi tiếp lời: “Chúng tôi tổ chức phòng ngự tốt, đào 2 cái hầm để bộ đội nghỉ ngơi. Nghe lõm bõm được lệnh của địch qua điện đàm nên khi pháo bắn thì lệnh cho anh em vào hầm, chỉ để tổ cảnh giới bên ngoài. Lúc thấy pháo chuyển làn, biết nó sắp tấn công, lại cho lực lượng ra giao thông hào”.

Địch lên 2 tiểu đoàn, 1 đi cánh bên phải, 1 tiến công thẳng, thêm 3 xe tăng bên dưới bắn lên. Trung đội được tăng cường 3 khẩu trung liên, 1 khẩu cối 60, lựu đạn thì mỗi tổ 1 hòm, cứ thả từ trên xuống. Địch chết nhiều phải rút lui, rút ra khoảng 100m thì lại bắn pháo. Ta và địch cứ giằng co như thế 5 đến 6  lần, nó bắn pháo mình vào hầm, chuyển làn mình lại ra đánh. Chiến sỹ ta đánh rất dũng cảm, cả anh nuôi mang cơm lên cũng tham gia chiến đấu. Đến 11 giờ trưa, địch phải rút quân. Ta gọi cho pháo binh bắn trúng đội hình địch, giành thắng lợi lớn. Sau hôm đó, địch không đánh lên Đồi Xanh nữa.

“Với thành tích ở Đồi Xanh, 24 anh em trong trung đội được Chính ủy trung đoàn và cán bộ tiểu đoàn lên gắn Huân chương Chiến công ngay tại trận địa, đồng thời Chính ủy Đại đoàn 316 Chu Huy Mân quyết định tặng danh hiệu “Dũng sỹ Đồi Xanh” và gọi Đồi Xanh là Đồi Huân chương. Sau đó, tôi và tiểu đoàn phó được về Mường Phăng trực tiếp báo cáo kinh nghiệm phòng thủ Đồi Xanh với Đại tướng Võ Nguyên Giáp”, cụ Lợi xúc động cho biết.

Và trận quyết chiến trên đồi C1

Cụ Lợi còn nhớ khoảng thời gian chiến đấu ở Đồi C1: “Khi địch chiếm lại đỉnh đồi thì ta chiếm ngang sườn đồi. Pháo địch không bắn được vì khoảng cách 2 bên chỉ khoảng 35 đến 40m. Liên tục “chọi” nhau bằng lựu đạn, súng trường. Nó trên đỉnh đồi thuận lợi hơn, thường ném lựu đạn xuống. Mình phải khoét hầm, tổ chức phòng thủ tốt, chỉ để 2 tổ cảnh giới. Lực lượng của ta chỉ có một đại đội thiếu khoảng 60 người. Anh em công binh đưa 2 hàng rào thép gai lên ngăn không cho địch xung phong xuống khu phòng ngự. Chúng tôi thường ra cướp dù tiếp tế của Pháp nên ở mặt trận mà có cả thuốc lá, bánh kẹo, đồ hộp. Cứ chiến đấu, giành giật với địch từng tấc đất suốt gần tháng trời như thế. Ngày 1-5-1954, ta phản công dứt điểm đồi C1. Pháo ta tập trung bắn. Dứt pháo, cùng đồng đội xung phong thì tôi trúng đạn, gẫy tay trái, ngất đi phải đưa về tuyến sau. Thế là không được chiến đấu đến cùng và dự lễ mừng chiến thắng”.

Đôi chân chưa biết mỏi, người lính già đầu bạc lại hành quân về chiến trường Điện Biên. Sau 60 năm, Chiến sỹ Điện Biên Nguyễn Thế Lợi sẽ có mặt mừng chiến thắng khi được chọn là đại biểu đại diện cho các Chiến sỹ Điện Biên của tỉnh Bắc Ninh dự đại lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ tổ chức tại Điện Biên.