Đón Tết

Tết Nguyên đán - Tết cổ truyền của dân tộc chính là dịp để mỗi gia đình, dòng họ sum vầy, gắn kết. Cuộc sống ngày càng phát triển, người ta không còn quá coi trọng việc ăn tết nữa. Với nhiều người, nhất là lớp trẻ, Tết là dịp để được đi chơi xa, nhưng phần đông người cao tuổi vẫn muốn gìn giữ nếp xưa.

Còn hơn một tháng nữa mới hết năm, vợ chồng người em đã gợi ý Tết này cả nhà mình đi chơi một chuyến… Đám trẻ háo hức, hưởng ứng nhiệt thành, tranh nhau đề xuất các điểm du lịch: Sa Pa - chợ tình Khau Vai, thành phố Hồ Chí Minh - đường sách, đường hoa Nguyễn Huệ… mỗi người một ý thật rôm rả. Em gái tôi xăm xắn: “Bố mẹ mỗi năm thêm tuổi, bây giờ không đi, đến lúc muốn cũng không đi nổi; mấy năm vừa rồi Covid chẳng đi đến đâu, để con săn vé máy bay vào Sài Gòn, đứa bạn con bảo người dân trong đó chơi Tết chứ không ăn Tết như ngoài mình. Họ trang hoàng nhà cửa, mua hoa, trái trưng 3 ngày Tết, thắp nhang vòng trên ban thờ tổ tiên và đi thăm thú, thưởng ngoạn”. Vợ chồng em cũng xin đảm nhiệm đặt phòng khách sạn, ăn uống cho cả nhà... Tôi khấp khởi, mong tổ chức được chuyến du xuân có đầy đủ ông bà, con cháu; là dịp để báo đáp cha mẹ lại biết đây biết đó, nghỉ ngơi thảnh thơi, thay đổi nếp nghĩ và cách đón Tết. Khó nhất là thuyết phục để ông bà đồng ý. Nhớ ngày chúng tôi vừa kết hôn, bố tôi dặn “các con làm gì, ở đâu tùy ý, nhưng mùng ba Tết vợ chồng, con cái phải tập trung về đây để làm giỗ bà nội bố, các con gọi là cụ; việc thứ hai là sinh con ra, mang cháu về ông bà chăm giúp, không được đón bà đi.” Đã thành nếp, cứ sáng mùng một Tết, khi các cô, chú đến chúc mừng năm mới là bố tôi vừa mời, vừa nhắc mọi người thu xếp để ngày mùng ba có mặt đông đủ. Chuẩn bị cho ngày gặp mặt đầu xuân của đại gia đình, từ trước Tết vợ chồng tôi phải phụ giúp mẹ làm sẵn một vài món ăn theo phong tục… Chậm nhất ngày 28 Tết phải bắc nồi bánh chưng, sau đó quay sang món ngan nấu đông, có năm làm giò xào, xé cua cấp đông… rồi lau dọn nhà cửa, sắm cây, mâm ngũ quả, cắm hoa, ra mộ thắp hương mời tổ tiên ông bà về ăn Tết… bận bịu đến tận lúc Giao thừa. Tôi nhớ có năm vừa phụ giúp chồng tôi bó giò xào, bố tôi vừa kể: “Trước đây khó khăn, cái gì cũng dành đón Tết, mấy nhà trong xóm đụng con lợn, giã giò, gói bánh, rán mỡ, chia nhau cả nước luộc lòng, vui đáo để... Bây giờ sướng thật, Tết đến nhà nào nhà nấy thực phẩm đầy ăm ắp; mua về, làm ra đấy, song ăn uống chẳng đáng là bao. Nhưng không vì thế mà làm tiện, cả năm có ba ngày Tết! Quan trọng hơn là vui Tết nhưng không được quên, để rồi mất giỗ cụ...”.
Hơn hai năm qua, dịch Covid-19 làm thay đổi rất nhiều thứ, ông nói với bà làm giỗ cụ gói ghém trong phạm vi gia đình, không tập trung họ hàng. Tết năm nay, con cháu tha thiết du xuân đón Tết đây đó; chỉ còn chờ đợi và tôn trọng thực hiện theo quyết định của ông bà. Bà bảo “thế nào cũng được, bố các con là chính”, ông thì nói “bố đi đây đi đó nhiều rồi, mẹ các con thiệt thòi, cả đời tần tảo, lo vẹn bề nội ngoại thay bố những năm công tác xa. Mấy năm gần đây bố thấy bữa gặp mặt đầu xuân các em nhà các cô, chú cũng thưa dần, trưởng thành cả rồi, cũng phải Tết nội, Tết ngoại, cặp nào có điều kiện cũng đi chơi xa... Các con đề xuất đón Tết theo phong cách người Sài Gòn cũng là ý hay, ở đâu thì cũng vẫn có ý nghĩa Tết sum họp đoàn viên. Có điều, nhà ta vẫn phải cúng cơm tất niên và mấy ngày tết; mùng ba vẫn phải soạn mâm cơm giỗ cụ nên theo bố, ngày mùng hai cả nhà sẽ đi Thái Nguyên thăm, chúc Tết gia đình ông em kết nghĩa của ông ngoại các con; ngày mùng bốn sẽ cho bọn trẻ đi thăm các di tích lịch sử, văn hóa trong tỉnh. Còn đi chơi xa, ta nên để dịp hè, các cháu được nghỉ học.”
Nghe bố nói, tôi hiểu ông muốn nhắc nhở con cháu vui Xuân vẫn phải biết giữ gìn phong vị Tết.