“Tháng Tư tìm gọi” - Viết cho đồng đội

Không phải lần đầu tiên nghe tác phẩm âm nhạc đầy chất tự sự của Vũ Viết Đắc song khi thưởng thức “Tháng Tư tìm gọi” giữa chính những ngày sôi nổi khí thế kỷ niệm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước tôi cảm nhận rõ rung động của người cựu chiến binh khi bắt gặp tâm tình của đồng đội. Đúng như tựa đề, bài hát “Tháng Tư tìm gọi” đưa người nghe sống cùng cảm xúc của những ngày này 36 năm về trước.

Vũ Viết Đắc không phải người viết nhạc chuyên nghiệp mà anh đến với âm nhạc chỉ đơn giản bởi niềm mê say. Anh cũng hoàn toàn không hề thành thạo ký âm. Thế nên, việc ký âm mấy chục bài hát của anh đều có sự hỗ trợ của các nhạc sỹ, đương nhiên “Tháng Tư tìm gọi” không ngoại trừ điều đó. Với giai điệu vừa phải, tình cảm, bài hát dẫn dắt người nghe trở về với quá khứ oanh liệt đã qua. Lần đầu tiên nghe nhạc phẩm này, tôi chỉ mới cảm được chút ít tâm tình của tác giả gửi gắm trong đó, nhưng càng nghe, càng thấy “ám ảnh” bởi sự da diết, hào hùng mà bi tráng của tình đồng đội.

“Tháng Tư tìm gọi” phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của Đào Quang Thắng. Tâm hồn của người chiến sỹ Không quân năm ấy đã thăng hoa khi gặp gỡ ý thơ đầy hoài niệm của nhà thơ. Tác giả Vũ Viết Đắc chia sẻ “Ngay khi đọc “Tháng Tư tìm gọi” trên tạp chí Người Kinh Bắc số tháng 2 năm 2009, câu thơ đầu tiên đã khiến tôi nảy lên ý nhạc. Đọc hết cả bài thì tự nhủ mình đã gặp một tâm hồn đồng điệu”. Ca khúc “Tháng Tư tìm gọi” ra đời trong hoàn cảnh ấy.

Tháng Tư này, người đang sống bùi ngùi nhớ về người đồng đội đã khuất của mình; tháng Tư này, những đồng đội gọi nhau cùng nhớ về một thời máu lửa… Vũ Viết Đắc từng có khoảng thời gian không ngắn trong quân ngũ, đó là những năm 1971-1976. Tuy không trực tiếp chiến đấu tại chiến trường miền Nam nhưng anh đã từng sống trong không khí nước sôi lửa bỏng, hừng hực của cả nước tất cả vì miền Nam ruột thịt. Và hồi ức về những ngày đã xa ấy bỗng nhiên trỗi dậy trong anh sau khi gặp “Tháng Tư tìm gọi”.

Anh tâm sự “Chiến tranh đã lùi vào quá khứ, nhưng những hoài niệm về một thời để nhớ thật không dễ phôi phai. Mấy mươi năm đã qua, chúng tôi - lứa trẻ ngày ấy giờ đã lên chức ông, chức bà vẫn không thể nào quên được thứ tình cảm thiêng liêng của tình đồng đội. Họ là anh, là em, là bạn của ta. Hòa bình, độc lập, người may mắn trở về đoàn tụ cùng gia đình, người thân, nhưng cũng nhiều người vĩnh viễn ra đi”.

Về cơ bản, bài hát lấy ý thơ làm gốc, song có một số chi tiết thay đổi cho phù hợp với giai điệu âm nhạc. Nếu như trong thơ Đào Quang Thắng viết “Sư đoàn ta lật cánh xuống đồng bằng” thì Vũ Viết Đắc lại đổi thành “bộ đội ta…”, lời hát vừa quyện cùng nhạc điệu, vừa khái quát được sức mạnh to lớn của quân đội nhân dân Việt Nam. Đúng như tựa đề, “Tháng Tư tìm gọi” - tiếng gọi của quá khứ với hôm nay, của những người đang sống hôm nay cùng nhớ về một thời đã xa. Cũng trong bài hát, ngày 30-4-1975 lịch sử được khắc họa thật sắc nét. Quên sao được người đồng đội từng chia ngọt sẻ bùi với ta, trước cửa ngõ Sài Gòn dù máu đẫm ngực vẫn ôm ta hò hẹn “mai mốt về quê bạn nhớ tới thăm mẹ tớ, mây trắng xứ Đoài, nếu chết đi tớ vẫn tìm bạn, qua sông Đuống là sang làng Quan họ…”. Tháng Tư hôm nay thật xanh mà cồn cào, sao quá nghẹn ngào, cay trào nước mắt.

Kết lại bằng điệp khúc “về đi, về đây đông đủ bạn bè ơi; về đi, về đây đông đủ đồng đội ơi…” da diết khôn nguôi, bài hát gợi nhớ mảng ký ức xa xưa về tình đồng đội, cũng là lời nhắn nhủ thế hệ hôm nay: đừng quên công lao của các thế hệ cha anh đi trước.

P.V