15 năm Ngày Toàn dân phòng cháy, chữa cháy

(tiếp theo và hết)

1. Ngày toàn dân PCCC: 4-10 hằng năm

Ngày 4-10-1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 53/LCT ban hành Pháp lệnh “Quy định Quản lý Nhà nước đối với công tác PC và CC”. Đây là văn bản đầu tiên, dấu mốc lịch sử quan trọng đối với công tác PCCC. Bản Pháp lệnh có nêu rõ: PCCC là để bảo vệ tài sản của Nhà nước, tính mạng, tài sản của nhân dân; bảo vệ sản xuất với an ninh, trật tự; đồng thời cũng khẳng định công tác PCCC là nghĩa vụ và trách nhiệm của toàn dân và của toàn xã hội.

Ngày 31-5-1991, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) có Chỉ thị số 175/TTg về công tác PCCC trong đó quy định lấy ngày 4-10 hằng năm là “Ngày truyền thống toàn dân PCCC”.

Ngày 2-6-1996, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 369/QĐ-TTg xác định hằng năm lấy ngày 4-10 là “Ngày PCCC toàn dân”. Quyết định nêu rõ: Việc tổ chức ngày này nhằm nâng cao ý thức PCCC cho toàn dân, huy động được đông đảo quần chúng tham gia vào các hoạt động thiết thực, bổ ích trong công tác này; biểu dương, khen thưởng đối với những tổ chức, cá nhân có nhiều thành tích trong phong trào toàn dân PCCC.

Qua tổng kết 35 năm thi hành Pháp lệnh, ngày 12-7-2001, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam ký Lệnh số 08/2001/L-CTN công bố ban hành Luật PCCC được Quốc hội Khóa X thông qua ngày 29-6-2001 tại kỳ họp thứ 9 và có hiệu lực thi hành từ ngày 4-10-2001. Luật PCCC quy định ngày 4-10 hằng năm là “Ngày Toàn dân PCCC”.

2. Những thành tựu trong 15 năm thực hiện Ngày Toàn dân PCCC

Vận dụng quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng, Nhà nước ta trong công tác PCCC: Huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân tham gia hoạt động PCCC, trong hoạt động PCCC lấy phòng ngừa là chính và mọi hoạt động PCCC trước hết phải được thực hiện và giải quyết bằng lực lượng và phương tiện tại chỗ. Điều đó đồng nghĩa với việc phải đẩy mạnh phong trào quần chúng PCCC, làm tốt việc PCCC từ mỗi gia đình, thôn, ấp, bản, tổ dân phố mà đỉnh cao của phong trào được xác định vào “Ngày Toàn dân PCCC”- 4-10 hằng năm đã được ghi trong Luật PCCC.

Đã hướng dẫn, chỉ đạo, vận dụng tư tưởng, quan điểm “lấy dân làm gốc” và chủ trương “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” trong công tác PCCC. Thực hiện việc này, ở nhiều khu dân cư, chợ có nguy cơ cháy cao đã tổ chức họp dân, hộ kinh doanh về bảo đảm an toàn PCCC đạt hiệu quả tốt. Nhân dân hay hộ kinh doanh có nơi đã tự tháo dỡ vật cản tạo khoảng cách chống cháy lan, đóng góp kinh phí để mua sắm phương tiện và củng cố các điều kiện PCCC.

Trong 15 năm qua, lực lượng Cảnh sát PCCC đã chủ động tham mưu cho Bộ Công an hướng dẫn, chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức các hoạt động thiết thực kỷ niệm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký lệnh công bố Pháp lệnh quy định việc quản lý của Nhà nước đối với công tác PCCC và sau này là “Ngày Toàn dân PCCC”.

Các cấp, các ngành đã triển khai nhiều hoạt động có ý nghĩa, được đông đảo các tầng lớp nhân dân hưởng ứng như: Tổ chức thi tìm hiểu Luật PCCC; hội thao nghiệp vụ PCCC; ký cam kết đảm bảo an toàn PCCC; tự kiểm tra chấn chỉnh công tác PCCC; triển khai thực hiện Quy chế dân chủ trong công tác PCCC ở cơ sở; xây dựng và nhân điển hình tiên tiến về PCCC...

Nhiều ngành, nhiều địa phương đã có những hoạt động sáng tạo, thiết thực. Điển hình là Bộ Công thương tổ chức ký cam kết đảm bảo an toàn PCCC giữa các tập đoàn và tổng công ty thành viên; tổ chức cho cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiên cứu Luật PCCC, Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật PCCC và tổ chức hội thi PCCC trong toàn ngành. Các ngành kinh tế trọng điểm như Xăng dầu, Dầu khí, Bưu chính viễn thông, Đường sắt, Công nghiệp, Hàng không dân dụng Việt Nam… đã tăng cường xây dựng lực lượng PCCC tại chỗ và tổ chức được nhiều lớp huấn luyện cho cán bộ quản lý và người sử dụng lao động trong các cơ quan, doanh nghiệp về công tác PCCC.

Tại các địa phương đã xây dựng, phát triển, nhân rộng 32 phong trào, mô hình PCCC, như phong trào “Nhà tôi có bình chữa cháy”, “Đăng ký không để xảy ra cháy”, “Hộp thư PCCC”, “Hiến đất mở rộng hẻm”, “Tôn hóa, tường hóa”, “Đăng ký không để xảy ra cháy”, mô hình “Chợ kiểu mẫu về PCCC”, “Cụm cơ quan, doanh nghiệp an toàn về PCCC”, “Chung cư an toàn PCCC”, “Cụm dân cư an toàn PCCC”, “Cụm công nghiệp an toàn PCCC”, “Xây dựng phường, xã, khu phố, thôn, ấp điểm an toàn về PCCC”, “Học kỳ PCCC”, “Một ngày làm lính chữa cháy”... gắn với biểu dương và nhân rộng điển hình tiên tiến về PCCC.

Trong điều kiện kinh tế thị trường, việc xây dựng và duy trì các phong trào tuy có khó khăn nhưng phong trào Toàn dân tham gia PCCC vẫn được duy trì và đẩy mạnh. Việc củng cố, kiện toàn, đào tạo, hướng dẫn, huấn luyện nghiệp vụ lực lượng PCCC tại chỗ (dân phòng, cơ sở, chuyên ngành) đã được các cấp, các ngành, từng cơ sở, nhất là lực lượng Cảnh sát PCCC tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Hiện nay cả nước có 171.601 đội dân phòng, đội PCCC cơ sở với hơn 1.800.000 đội viên.

Nhờ phong trào quần chúng PCCC hoạt động hiệu quả nên nhiều sơ hở thiếu sót có nguy cơ gây cháy ở các cơ sở sản xuất và khu dân cư đã được phát hiện và khắc phục kịp thời. Lực lượng dân phòng và PCCC cơ sở đã phối hợp với nhân dân phát hiện và dập tắt trên 50% tổng số vụ cháy xảy ra hằng năm, ngăn chặn nguy cơ cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng, góp phần kiềm chế sự gia tăng về số vụ cháy và thiệt hại do cháy gây ra so với tốc độ tăng trưởng kinh tế và sự phát triển của xã hội. Đã xây dựng thế trận PCCC, trong đó tổ chức bố trí lực lượng rộng khắp và theo từng đơn vị tuyến, địa bàn trọng điểm.