Bảo đảm an toàn thông tin trong chuyển đổi số

Theo các chuyên gia, để bảo đảm an toàn thông tin trong chuyển đổi số, cần quan tâm đến 3 vấn đề chính, bao gồm con người, công nghệ và quy trình. Năm 2024 xảy ra rất nhiều cuộc tấn công mạng trong đó nổi bật là cuộc tấn công vào hệ thống giao dịch chứng khoán của Công ty VNDirect bằng hình thức mã hóa dữ liệu, gây ảnh hưởng hệ thống trong suốt một tuần; sau đó là một chuỗi tấn công khác vào PVOil và hệ thống logistics...

Bảo đảm an toàn thông tin đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi số.

Thông tin này được ông Phạm Thái Sơn, Phó Giám đốc Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) trao đổi tại buổi tọa đàm với nội dung “Đảm bảo an toàn thông tin trong chuyển đổi số” do Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức mới đây.
Theo ông Sơn, với phạm vi bao quát bảo đảm an ninh mạng phạm vi toàn lãnh thổ, Trung tâm NCSC thu thập nhiều thông tin và tiếp nhận hàng triệu cảnh báo về tấn công mạng của các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp: “Xu hướng của năm nay là những cuộc tấn công có chủ đích Ransomwave. Khác với trước đây, tấn công từng máy đơn lẻ - khi máy bị vô hiệu hóa, chúng ta có thể tải lại hoặc thuê chuyên gia tải lại, song các cuộc tấn công ngày nay hoàn toàn khác, sau khi xâm nhập vào hệ thống, đối tượng leo thang và truy nhập vào hệ thống quan trọng nhất, hệ thống nắm quyền mạnh nhất, từ đó đánh cắp dữ liệu, sau đó sẽ phá hoại: Mã hóa, phá hủy dữ liệu khiến chúng ta không khôi phục được, sau đó ép buộc phải trả tiền chuộc. Đối với các đơn vị Nhà nước - thường lưu trữ các dữ liệu quan trọng, là mục tiêu nhắm đến của các đối tượng tấn công có chủ đích. Các đối tượng tấn công này không nhắm vào mục tiêu tài chính, mà là đánh cắp các tài liệu quan trọng”.
Thạc sĩ Khoa học máy tính Bùi Văn Công, Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật công nghệ cũng khẳng định, thế giới mạng luôn rình rập các mối nguy hiểm: Theo một thống kê, trong 6 tháng đầu năm, tỉ lệ các cuộc tấn công và mức độ lo ngại về an toàn thông tin đã tăng 1,3 lần so với cùng kỳ năm trước. Năm 2023, có đến 23.900 cuộc tấn công, làm thiệt hại 83 nghìn máy tính cũng như hệ thống máy chủ.
Đặt trong bối cảnh chung, công cuộc chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, song đi kèm với đó là những rủi ro và nguy cơ mất an toàn thông tin. Sự tự do, thoải mái trên không gian mạng và bỏ đi những lớp khóa vật lý luôn song hành với những cuộc tấn công mạng ngày càng nhiều hơn, tinh vi hơn, có chủ đích hơn. Hơn lúc nào hết, khi đã nhận diện những vấn đề mới trong chuyển đổi số và an toàn thông tin, vấn đề nâng cao nhận thức, xây dựng và phát triển bảo đảm kỹ năng an toàn thông tin, nhằm hình thành nhân lực trong mạng lưới chuyển đổi số đang thực sự cần thiết.
Ông Nguyễn Minh Vũ, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông cho rằng an toàn thông tin là yếu tố mang tính quyết định cho sự thành công của chuyển đổi số quốc gia. Từ thực tế của Bắc Ninh, chuyển đổi số không chỉ giúp tăng cường năng lực cạnh tranh mà còn thúc đẩy quản trị công minh bạch, hiệu quả, nâng cao đời sống của người dân và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp. Tuy nhiên, chuyển đổi số không thể thành công nếu không xây dựng được nền tảng vững chắc về an toàn thông tin. Trong môi trường số hóa, bảo vệ thông tin không là trách nhiệm chung của toàn bộ hệ thống chính trị, các tổ chức, doanh nghiệp và từng cá nhân, vì chỉ cần một sự cố an toàn thông tin mạng nhỏ cũng có thể gây nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.
Để vấn đề an toàn thông tin được bảo đảm, giảm thiểu các sự cố về an ninh mạng, các chuyên gia cùng chung quan điểm: Vấn đề đầu tiên và quan trọng nhất là nhận thức, đặc biệt là vai trò của người đứng đầu. Về giải pháp, cần quan tâm cả 3 vấn đề: Đầu tư công nghệ, làm chuẩn quy trình và có đội ngũ nhân lực. Đối với mỗi yếu tố, cần có phương án riêng, song trong điều kiện khó khăn về nhân lực, các chuyên gia cũng gợi ý giải pháp thuê bên thứ 3 có đủ năng lực chuyên môn hỗ trợ.