Bảo hộ sở hữu công nghiệp: Chìa khoá hội nhập

Theo thống kê, đến hết tháng 12/2006, Cục Sở hữu trí tuệ đã tiếp nhận 30.898 đơn đăng ký sở hữu công nghiệp (tăng khoảng 22% so với năm 2005), bao gồm đơn sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu quốc gia và quốc tế...Trong năm 2006, đã có gần 11.000 văn bằng bảo hộ sở hữu công nghiệp được cấp...Các chuyên gia trong lĩnh vực này nhận định ý thức về bảo hộ sở hữu công nghiệp của doanh nghiệp Việt Nam đã có một bước chuyển biến tích cực.

Hiện nay, tỷ lệ tài sản vô hình của không ít doanh nghiệp chiếm phần khá lớn tổng tài sản của họ. Trên thế giới, nhiều nhãn hàng có thương hiệu nổi tiếng, tài sản vô hình chiếm từ 70% đến 90% tổng tài sản của họ, như  Walt Disney, Microsoft, Yahoo!..Không phải tự nhiên các doanh nghiệp có được những nhãn hiệu trị giá bạc tỷ như vậy. Ngay từ khi khởi nghiệp, các doanh nghiệp đều phải đăng ký bảo hộ sở hữu công nghiệp cho nhãn hiệu, sáng chế, giải pháp hay kiểu dáng của doanh nghiệp mình. Điều đó cho thấy vai trò vô cùng quan trọng của sở hữu trí tuệ nói riêng và quyền sở hữu công nghiệp nói chung đối với mỗi doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh tế. Việt Nam vừa gia nhập WTO trước đó có không ít doanh nghiệp khốn đốn vì nhãn hiệu hàng hoá, kiểu dáng công nghiệp của mình bị làm nhái, làm giả hoặc đã bị doanh nghiệp khác nhanh chân đăng ký “bảo hộ giúp”, giành mất quyền sở hữu. Lãnh đạo một công ty bánh kẹo có tiếng từng than thở rằng: “Sự gia tăng của các sản phẩm bánh kẹo giả khiến doanh thu của công ty ông giảm tới 30% so với năm trước; trong khi một nhà máy bánh kẹo khác cũng bị những sản phẩm có nhãn mác tương tự, “hao hao” đánh bại làm doanh thu giảm tới 40%”.Luật sư Kim Sao (Công ty Sở hữu công nghiệp Investip) cho biết, nhiều năm qua, doanh nghiệp Việt Nam còn ít quan tâm đến vấn đề bảo hộ sở hữu công nghiệp. Thậm chí có doanh nghiệp Việt Nam không hiểu tại sao mình lại bị “ăn theo” như vậy. Họ muốn tránh cũng không biết phải làm thế nào, gặp rắc rối thì tháo gỡ ra sao...Chính vì thế, không ít doanh nghiệp Việt Nam đã mất trắng công, của và thời gian đầu tư xây dựng một nhãn hiệu, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự và doanh thu.Tại Việt Nam, thời gian qua, việc đăng ký bảo hộ sở hữu công nghiệp đã có những chuyển biến tích cực. Tính đến hết năm 2006, cả nước có trên 16.500 bằng sáng chế, giải pháp hữu ích và kiểu dáng công nghiệp cùng 121.000 nhãn hiệu hàng hoá được bảo hộ. Theo bà Sao thì điều quan trọng là ý thức của các doanh nghiệp về vấn đề bảo hộ sở hữu công nghiệp đã chuyển biến đáng kể, từ đó họ mới có sự chuẩn bị công phu, từ việc có nhân viên pháp lý, thuê đại diện pháp lý đến việc dành những khoản kinh phí xứng đáng cho việc tra cứu, đăng ký bảo hộ sở hữu công nghiệp cho sản phẩm, dich vu seo vụ kinh doanh của mình.Đơn cử như Tập đoàn dược phẩm Viễn Đông đã có luật sư chuyên trách về pháp lý hơn 7 năm nay và hợp đồng với công ty luật chuyên nghiệp làm đại diện pháp lý cho Tập đoàn, đảm nhận các khâu trong việc xác lập quyền sở hữu trí tuệ đối với sản phẩm, dịch vụ kinh doanh. “Sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực pháp lý và quan trọng nhất là hiểu được sự cần thiết của bảo hộ sở hữu công nghiệp là bước tiến quan trọng của Viễn Đông khi hội nhập”- bà Kim Sao nhận định.Đến nay,Viễn Đông đã có gần 200 nhãn hiệu sản phẩm được đăng ký sở hữu công nghiệp, bao gồm cả nhãn chữ và nhãn hình, đồng thời tiến hành tra cứu, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của tất cả các tên thương mại, kiểu dáng công nghiệp của sản phẩm, tên doanh nghiệp cũng như logo, slogan của Tập đoàn. Viễn Đông không chỉ dừng lại ở việc đăng ký bảo hộ cho một nhãn hàng mà còn tiến hành đăng ký cả các nhãn hàng liên kết (đăng ký “bao vây”) để tránh bị doanh nghiệp khác làm nhái. Cách làm hiệu quả này hiện chưa nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam thực hiện.Ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Tập đoàn Viễn Đông cho hay, Viễn Đông cũng đã tính đến việc bảo hộ sở hữu công nghiệp cho sản phẩm, dịch vụ của mình không chỉ ở thị trường trong nước, coi đó như một bước “dọn đường” để khi sẵn sàng, sản phẩm dịch vụ của Viễn Đông hoàn toàn tự tin tiến ra thị trường nước ngoài. Đó thực sự là tín hiệu đáng mừng trong lĩnh vực bảo hộ sở hữu công nghiệp của doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế.