Bảo vệ môi trường các khu công nghiệp tập trung

Những năm qua, Bắc Ninh triển khai nhiều hoạt động liên quan đến công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là tại các khu công nghiệp nhằm hạn chế tối đa những tác hại từ sản xuất công nghiệp ảnh hưởng đến đời sống người lao động và khu vực dân cư lân cận.

Hiện nay, Ban Quản lý các KCN Bắc Ninh đã tiến hành điều tra tổng thể chất thải tại KCN Tiên Sơn và Quế Võ kết quả cho thấy năm 2006 chất thải công nghiệp là 453,5 tấn/tháng và 156,42 m3 Chất thải nguy hại 559 kg/tháng và 1.000 lít dầu thải các loại; Chất thải sinh hoạt 288,8 tấn/tháng và 196,62 m3/tháng. Đến năm 2007, theo doanh nghiệp thống kê thì chất thải công nghiệp còn giá trị thương mại 1.614 kg/ngày; chất thải công nghiệp không còn giá trị thương mại 9.364,5 kg/ngày; Chất thải nguy hại 214,5 kg/ngày và chất thải sinh hoạt 805 kg/ngày.

Hầu hết các chất thải đã hết giá trị thương mại trong các KCN được 2 công ty môi trường Từ Sơn và Bắc Ninh ký hợp đồng vận chuyển đem chôn lấp. Riêng nước thải công nghiệp ở KCN Tiên Sơn, trước tháng 5-2008 đều do các doanh nghiệp tự xử lý và thải ra ngoài. Vì vậy có những thời điểm gây nhiều bức xúc đối với người dân xung quanh KCN. Để khắc phục vấn đề ô nhiễm môi trường này, Phòng quản lý Quy hoạch và Môi trường (Ban Quản lý các KCN tỉnh) tích cực hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc các Công ty Đầu tư hạ tầng KCN, các doanh nghiệp về công tác lập, thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) tổng thể cho 6 KCN: Tiên Sơn giai đoạn I và mở rộng; Quế Võ I, II; Yên Phong I; Thuận Thành III (khu A); Nam Sơn- Hạp Lĩnh (khu A). Đồng thời tiếp tục tiến hành ĐTM khu Quế Võ I phần mở rộng; Đại Kim; Đại Đồng-Hoàn Sơn; Yên Phong II và Thuận Thành II, III . Cam kết bảo vệ, kiểm soát ô nhiễm môi trường cho gần 130 dự án. Phối hợp với Sở Tài nguyên-Môi trường kiểm tra, thanh tra, xử lý hành chính về môi trường đối với hàng chục doanh nghiệp vi phạm. Đôn đốc việc xử lý khí thải (đốt nhiên liệu hoá thạch) tại KCN Tiên Sơn đạt 93,4%; khu Quế Võ đạt 100%. Đặc biệt, tại KCN Tiên Sơn và Quế Võ I đã xây dựng Trạm xử lý nước thải tập trung, trạm khu Tiên Sơn (giai đoạn I) hoạt động từ tháng 5-2008 có công suất thiết kế 2.000 m3 nước thải/ngày đêm và đã có gần 70 doanh nghiệp đăng ký đưa nước thải vào xử lý; Khu công nghiệp Quế Võ I đang hoàn thiện lắp đặt thiết bị, dự kiến đến tháng 8-2008 đưa vào vận hành thử, có công suất thiết kế 4.800 m3 nước thải/ngày đêm.

Tiếp tục mục tiêu đẩy mạnh phát triển công nghiệp song song với bảo vệ môi trường, Ban Quản lý các KCN Bắc Ninh chú trọng kiểm tra các chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN lập báo cáo đánh giá tác động môi trường trình Bộ Tài nguyên-Môi trường thẩm định, phê duyệt. Xác nhận cho các dự án đầu tư đã thực hiện đầy đủ, đúng các yêu cầu của Quyết định phê duyệt đánh giá tác động môi trường và Cam kết bảo vệ môi trường trước khi đưa dự án vào hoạt động chính thức. Giám sát việc thu gom, xử lý chất thải rắn thông thường, chất thải nguy hại tại các doanh nghiệp. Kiểm tra, giám sát hệ thống thu gom và xử lý nước thải tập trung, hệ thống xử lý khí thải đạt tiêu chuẩn môi trường và đôn đốc các Công ty Đầu tư hạ tầng vận hành thường xuyên. Kiểm soát ô nhiễm môi trường, xây dựng cơ sở dữ liệu ứng phó sự cố môi trường của các KCN.

Để tăng cường công tác bảo vệ môi trường tại các khu công nghiệp, hạn chế mức độ ô nhiễm tiến đến bảo đảm các loại chất thải trước khi thải ra môi trường đạt tiêu chuẩn quy định, chủ đầu tư các KCN phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung, xây dựng khu vực lưu giữ tạm thời chất thải nguy hại. Yêu cầu các dự án đầu tư trong KCN có nước thải phải xử lý cục bộ đạt tiêu chuẩn đầu vào của hệ thống xử lý nước thải tập trung trước khi thải vào hệ thống thu gom nước thải của toàn khu. Các doanh nghiệp có khí thải vượt tiêu chuẩn cho phép phải có hệ thống xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường Việt Nam. Tất cả các doanh nghiệp có chất thải nguy hại phải có hợp đồng thuê các đơn vị có chức năng và đủ năng lực để xử lý. Cương quyết tạm đình chỉ hoạt động nếu doanh nghiệp để tình trạng ô nhiễm kéo dài.

Tình trạng ô nhiễm môi trường tại một số KCN đến nay chưa được giải quyết có nhiều nguyên nhân, trong đó có khó khăn về vốn để đầu tư các công trình xử lý. Do đó, để hỗ trợ một phần vốn cho các doanh nghiệp xử lý chất thải, trong thời gian tới Ban Quản lý các KCN Bắc Ninh xác định nguyên nhân gây ô nhiễm tại một số doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp có nhận thức về trách nhiệm trong xử lý chất thải nhưng khó khăn về vốn, Ban sẽ kiến nghị Quỹ bảo vệ môi trường Quốc gia và của tỉnh cho vay ưu đãi hoặc hỗ trợ. Tuy nhiên vấn đề chính là nhận thức, từ đó các doanh nghiệp cần tích cực phối hợp với các cơ quan khoa học tổ chức nghiên cứu và chuyển giao các công nghệ xử lý chất thải nhằm bảo vệ sức khoẻ cộng đồng và người lao động.

Hoàng Mai