Bất cập từ việc xã hội hoá công tác vệ sinh môi trường nông thôn ở Hoà Long

Thực hiện chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới, việc xử lý môi trường đảm bảo xanh, sạch đẹp, không ô nhiễm là vấn đề cấp thiết được cấp uỷ, chính quyền đoàn thể xã Hoà Long thành phố Bắc Ninh đặt ra, bởi đây là một tiêu chí xếp loại, đánh giá mức độ thực hiện, đảm bảo cho tiến trình phát triển bền vững của địa phương.

Là xã thuần nông, Hoà Long có hơn 10.600 nhân khẩu tập trung tại 7 thôn,  ruộng đất nhiều, người dân cần cù chịu khó nên đời sống của dân cư nơi đây ổn định và khá phát triển. Trong xã các hộ đều làm nhà kiên cố, nhiều hộ có nhà cao tầng, đường làng hầu hết bê tông hoá, cơ sở hạ tầng khang trang. Nhìn tổng quan, kinh tế xã hội Hoà Long khá phát triển, song vấn đề môi trường nông thôn vẫn còn nhiều việc đáng quan tâm. Rác thải sinh hoạt, chất thải chăn nuôi chủ yếu do các hộ tự xử lý. Ở một số thôn, sau mỗi cơn mưa, chất thải vương đầy ngõ xóm, mùi xú uế  được dịp phát tán ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của người dân.

Để khắc phục tình trạng này, thực hiện chủ trương xã hội hoá của thành phố Bắc Ninh về công tác vệ sinh môi trường, từ nhiều năm nay 7 thôn trong xã đã tiến hành thành lập các tổ vệ sinh môi trường thu gom rác thải, mỗi tổ từ 3-5 người, riêng thôn Viêm Xá do dân cư tập trung đông nên tổ thu gom rác có từ 7- 10 người. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, các tổ đều tự hạch toán thu chi trên cơ sở thu phí vệ sinh hàng tháng từ các hộ dân và nguồn hỗ trợ từ tài chính thôn; đảm bảo mức thu nhập ổn định cho người lao động.

Ông Đỗ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND xã Hoà Long cho biết: Mấy năm trước việc thu gom rác trong xã rất thuận lợi khi có xe chuyên dụng của Công ty Môi trường thành phố về chuyên chở để xử lý tập trung theo quy định. Tuy nhiên thời gian gần đây tình trạng rác thải ngày càng gia tăng trong khi xe chở rác của Công ty môi trường thành phố chỉ có thể tiếp cận chở rác của địa phương dọc theo tuyến liên thôn Xuân Viên, Quả Cảm, Xuân Đồng và Viêm Xá. Ba thôn còn lại là Xuân Ái, Hữu Chấp và Đẩu Hàn rác thải sinh hoạt thường bị ách tắc dẫn đến tình trạng một số bãi rác tự phát mọc lên gây ô nhiễm môi trường khu dân cư.

Cuối năm 2011, tín hiệu vui đến với Hoà Long khi địa phương được tiếp nhận dự án “Mỗi làng một điểm trung chuyển tập kết rác thải” theo Nghị quyết số 156 ngày 6-5-2010 của HĐND tỉnh và Quyết định số 50 ngày 20-5-2010 của UBND tỉnh về quy định hỗ trợ xây dựng điểm tập kết, vận chuyển rác thải khu vực nông thôn; kinh phí đầu tư cho mỗi điểm là 200 triệu đồng.

Theo ông Đỗ Văn Hoan: Đến giờ toàn xã đã có 4 điểm trung chuyển rác thải được xây dựng tại các thôn Viêm Xá, Hữu Chấp, Đẩu Hàn và Xuân Ái, mỗi điểm có diện tích từ 220 - 240m² xa khu dân cư, có hệ thống tường bao. Để hiện thực hoá chủ trương này,  địa phương đã chủ động hỗ trợ về mặt bằng cũng như công tác giữ gìn trật tự trị an khi nhà thầu tiến hành xây dựng. Đến giờ cơ bản cả bốn điểm trung chuyển đều xây dựng xong nhưng do đường vào chưa hoàn thiện nên chưa thể đi vào khai thác sử dụng.

Ông Nguyễn Văn Sơn, Trưởng thôn Hữu Chấp xã Hoà Long cho biết: Tổ vệ sinh môi trường thôn có 6 người, thành lập và đi vào hoạt động từ nhiều năm nay. Lượng rác thải sinh hoạt ngày càng lớn nên hàng ngày các thành viên trong tổ đều phải đi thu gom và tự phát đổ ra nhiều khu vực khác nhau. Gần đây ngay sát điểm trung chuyển rác của Viêm Xá-Hữu Chấp trên trục đường liên thôn đã xuất hiện một bãi rác thải tự phát ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

Xã hội hoá công tác vệ sinh môi trường là một hướng đi đúng đắn trong quy hoạch phát triển đô thị cũng như thực hiện chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới của thành phố Bắc Ninh. Tuy nhiên để chủ trương này phát huy hiệu quả thiết thực trong cuộc sống, rất cần sự vào cuộc đồng bộ của các cấp các ngành và sự chung tay góp sức từ mỗi người dân. Điều này đang là vấn đề đặt ra đối với xã Hoà Long, không chỉ riêng với các điểm trung chuyển rác thải, xa hơn là việc nâng cao ý thức từ chính cộng đồng dân cư, hướng tới một môi trường xanh sạch đẹp và phát triển bền vững.