Bước đầu xây dựng thành phố thông minh

Bắc Ninh đang khẩn trương xây dựng mô hình thành phố thông minh (TPTM). Đây là một đề án lớn với nhiều dự án hợp phần cần bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ bảo đảm tính tổng thể của cả đề án.

Trên cơ sở chủ trương của Thường trực Tỉnh ủy tại Thông báo số 458-TB/TU ngày 16/02/2017 về ưu tiên một số lĩnh vực triển khai trước gồm hạ tầng, an toàn, y tế, giáo dục, môi trường, an toàn thực phẩm, UBND tỉnh đã phê duyệt các dự án hợp phần về thành phố thông minh được triển khai theo kế hoạch hàng năm.

Một góc thành phố Bắc Ninh.

Hầu hết các dự án hợp phần về TPTM có quy mô vừa và lớn, sử dụng các công nghệ hiện đại, liên quan tới hoạt động của nhiều cơ quan trong khi thiếu các thực tiễn tương tự tại Việt Nam, vì thế đòi hỏi phải thận trọng trong việc lựa chọn giải pháp kỹ thuật công nghệ, tổ chức triển khai. Bên cạnh đó, một số dự án hợp phần như camera giám sát, trung tâm điều hành đòi hỏi cần tổ chức tốt các hoạt động quản trị, vận hành hệ thống và điều hành nghiệp vụ, thậm chí cần tạo ra các quy trình mới hoặc thay đổi một số quy trình nghiệp vụ hiện có. Một trong các phương pháp hiệu quả để giúp các cấp quyết định và các cơ quan liên quan có cái nhìn trực quan hơn về tính khả thi là thiết lập mô hình chạy thử nghiệm với dữ liệu thực tế.

Đầu tháng 5-2019, Công ty cổ phần tiến bộ Quốc tế AIC trình bày mô hình và những tiện ích TPTM, bao gồm các chương trình, phần mềm ứng dụng. Trong đó, đi sâu phân tích chức năng của Trung tâm điều hành từ Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh. Từ các Trung tâm này đã tích hợp các dữ liệu tổng quan về các lĩnh vực, các ngành theo thời gian thực; trên cơ sở đó có các phân tích và đưa ra các chỉ dẫn kịp thời và các phương án xử lý phù hợp. Đối với các Sở, ngành cũng tích hợp các dữ liệu, chuẩn hóa dữ liệu, phân tích dữ liệu giúp lãnh đạo sở nắm bắt và chỉ đạo công việc của ngành mình phụ trách. Với 20 hợp phần được ứng dụng phần mềm như Trung tâm điều hành vật lý, hạ tầng CNTT, trục tích hợp, trung tâm dữ liệu, mạng xã hội…cho phép thống nhất về mặt thông tin, dữ liệu, đồng thời các cơ quan có thể dùng chung những thông tin này. Qua đó giúp lãnh đạo các cấp nắm bắt mọi luồng dư luận, thông tin để kịp thời đưa ra các ứng xử phù hợp. Bên cạnh đó người dân, doanh nghiệp cũng có thể thông qua ứng dụng này thông báo với các ngành chức năng những vấn đề cấp thiết cần giải quyết, khắc phục, hoặc đề đạt những kiến nghị của mình đến chính quyền các cấp.

Hiện nay, Bắc Ninh đang xây dựng Trung tâm dữ liệu TPTM, đây là dự án nền tảng đầu tiên để triển khai xây dựng thành phố thông minh. Dự án thực hiện đầu tư toàn bộ cơ sở hạ tầng vật lý cho trung tâm dữ liệu, hệ thống máy chủ phiến, phần mềm đám mây, hệ thống lưu trữ tập trung, hệ thống kho dữ liệu tập trung, các thiết bị mạng, thiết bị bảo mật. Đến nay, giai đoạn 1 của dự án đã hoàn thành và đi vào hoạt động cung cấp hạ tầng cho các hệ thống CNTT dùng chung của tỉnh, các hệ thống CNTT của các ngành triển khai trong thời gian vừa qua. Chủ tịch UBND tỉnh cũng vừa ban hành chỉ thị số 06/CT-UBND ngày 19/4/2019, trong đó yêu cầu các cơ quan có lộ trình chuyển đổi hạ tầng CNTT về Trung tâm dữ liệu tỉnh trong năm 2019. Hiện nay, giai đoạn 2 của dự án đang được triển khai, dự kiến sẽ  hoàn thành trong năm 2019, giúp nâng cao năng lực xử lý, khả năng bảo đảm an toàn thông tin. Dự kiến khi Trung tâm dữ liệu thành phố thông minh đi vào hoạt động, toàn bộ các máy chủ, các hệ thống phần mềm riêng rẽ của các sở, ban, ngành sẽ được di chuyển về trung tâm dữ liệu thành phố thông minh để quản lý tập trung và giảm thiểu chi phí quản lý vận hành trang thiết bị công nghệ thông tin cũng như rủi ro trong vấn đề an toàn thông tin. Ngoài ra, trung tâm dữ liệu thành phố thông minh còn là nền tảng để triển khai hệ thống các ứng dụng thông minh cho tỉnh, triển khai hệ thống các cảm biến về môi trường, hệ thống camera giám sát tập trung trên toàn tỉnh và hệ thống trung tâm điều hành của tỉnh Bắc Ninh. Toàn bộ dữ liệu từ các hệ thống thông tin, các cảm biến sẽ được truyền về và lưu trữ tập trung và duy nhất tại trung tâm dữ liệu thành phố thông minh.

Về dự án triển khai camera giám sát trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, đây là một dự án thí điểm để đánh giá, rút kinh nghiệm cho việc triển khai dự án camera giám sát tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới. Hiện đã lắp đặt 258 camera giám sát tại các điểm trọng yếu, cơ quan Nhà nước cấp tỉnh, địa điểm công cộng như bệnh viện, trường học, công viên và các điểm nút giao thông quan trọng. Hệ thống giúp điều tra nhanh và xử lý các vụ việc nhất là về an ninh trật tự, an toàn giao thông. Sở Thông tin và Truyền thông cũng thí điểm lắp đặt các camera giám sát giao thông, giám sát an ninh tại một số điểm nút giao thông trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, huyện Quế Võ, huyện Tiên Du, với các chức năng nhận dạng biển số xe, thống kê lưu lượng xe tham gia giao thông, nhận biết xe vi phạm như đỗ sai làn, vượt đèn đỏ,...

Về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân, doanh nghiệp, đã triển khai xây dựng cổng Thông tin điện tử với các cổng thông tin điện tử thành phần và các trang thông tin điện tử đến cấp xã. Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ thị các cơ quan phải đăng tải đầy đủ, chính xác, kịp thời thông tin theo quy định để bảo đảm chỉ số minh bạch thông tin của tỉnh. Cổng TTĐT được tích hợp với hệ thống tiếp nhận, xử lý và trả lời phản ánh kiến nghị của người dân doanh nghiệp và Hệ thống Quản lý văn bản Điều hành để giảm thiểu tối đa thời gian trả lời phản ánh kiến nghị của người dân doanh nghiệp. Năm 2018, trên Hệ thống Quản lý văn bản và Điều hành đã xử lý tổng số 316.663 văn bản đi, tiếp nhận 338.756 văn bản, giúp giảm chi phí văn phòng, và nâng cao hiệu quả công việc. Bên cạnh đó, hệ thống thông tin một cửa điện tử tích hợp Dịch vụ công trực tuyến của tỉnh được xây dựng, triển khai tập trung, thống nhất trên quy mô toàn tỉnh, cho tất cả các Sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, UBND cấp xã, trong đó đã cung cấp hơn 800 dịch vụ công mức độ 3 và mức độ 4.

Những kết quả trên là nền tảng quan trọng để triển khai tiếp các nhiệm vụ xây dựng mô hình TPTM. Trong thời gian tới, Bắc Ninh tập trung triển khai giai đoạn 2 của dự án xây dựng trung tâm dữ liệu TPTM của tỉnh, kết hợp với việc chuyển đổi hạ tầng CNTT của các cơ quan về Trung tâm dữ liệu tỉnh để bảo đảm an toàn, bảo mật và tăng cường khả năng tích hợp dữ liệu, đáp ứng yêu cầu xây dựng chính quyền điện tử. Tiếp tục phối hợp, tham vấn các chuyên gia trong và ngoài nước nhằm từng bước hoàn thiện mô hình thành phố thông minh tại Bắc Ninh.