Cánh đồng mùa đông

Cánh đồng mùa đông có lẽ là khoảng lặng đẹp nhất trong ký ức tuổi thơ tôi. Sau những hối hả sinh sôi chắt lọc tinh túy cho hai vụ chiêm, mùa, những ngày mùa đông là khoảng thời gian duy nhất cánh đồng làng được nghỉ ngơi, phơi mình trong hanh hao, rét mướt để tích tụ dưỡng chất cho vụ xuân sang năm lúa tốt ngập bờ.

Tôi thích cái cảm giác lang thang trong những buổi chiều đông ảm đạm trên khu đồng sau làng để lắng nghe sự dich vu seo chuyển chầm chậm của thời gian, không gian, tận hưởng những tia nắng yếu ớt cuối ngày còn sót lại. Trên những thửa ruộng nứt nẻ, những gốc rạ như mắt lưới trải phơi trong hanh hao vắt kiệt nước khô xác, óp ép, xào xạc mỗi khi có chút gió nhẹ lướt qua. Tôi giựt bỏ những gốc rạ khô xếp thành đống đốt lên sưởi ấm, rồi cùng đám bạn tổ chức “tiệc khoai nướng” ngay trên đồng.

Bọn con trai loanh quanh đâu đó sử dụng các phương tiện tự chế bắt chuột đồng, gặp những con tinh quái có hang ổ ngóc ngách chúng tìm mọi cách, đổ nước, hun khói cho đến khi cả những con chuột gan lì nhất cũng không thể cố thủ được nữa, tìm cách chạy ra khỏi hang. Thế là cả đám reo hò, đuổi bắt làm huyên náo một khoảng không. Giữa mênh mang thổn thức cánh đồng, mùi ngai ngái của bùn đất, mùi khen khét nồng nồng của gốc rạ cháy, mùi khoai nướng xém cạnh… hòa quyện, lan tỏa làm cho ngày đông thêm ấm áp. Đứa nào đứa ấy đều mê mẩm, hít hà no nê mùi đặc trưng trên đồng đó. Bên đống lửa lấp lòe, đám trẻ túm tụm lại, bới tìm những củ khoai chín thơm phức rồi thưởng thức ngon lành.

Mặc cho đàn trâu gặm cỏ trên bờ ruộng, chúng tôi tổ chức các trò chơi kéo co, đuổi bắt, thả đỉa ba ba… Rồi cả trò chơi thả diều, cánh đồng lộng gió diều bay cao vút. Đám trẻ chúng tôi cứ hồn nhiên thưởng thức, kiếm tìm những niềm vui mà chẳng mảy may biết nỗi ưu tư của mẹ về mùa vụ không mấy thuận hòa, hạt giống không nảy mầm, trâu bò chết rét… mỗi khi nhiệt xuống thấp.

Những mùa đông và cánh đồng làng là nỗi niềm thổn thức, là nỗi nhớ khôn nguôi chẳng phải của riêng tôi, mà còn là nỗi nhớ khắc khoải trong sâu thẳm của những đứa trẻ sinh ra từ làng, từng gắn bó với củ khoai, củ sắn, với bùn đất, rơm rạ quê mùa. Nhớ món khoai nướng, nhớ trò chơi, nhớ những hạt thóc nở bung tìm nhặt trong đống đốt đồng… Nhớ dáng mẹ cặm cụi gạn từng gầu nước tưới cho cây màu vụ đông, rồi nhổ từng gốc rạ, gom từng bó rơm đem về chất đống trong vườn, để dành chờ đến ngày mưa rét mang ra đun bếp hay làm chất độn chuồng sưởi ấm đàn trâu bò đi qua mùa đông lạnh giá. Và cứ thế mùa đông cuộc đời không biết lúc nào đã về bên mẹ, màu thời gian nhuộm trắng mái tóc mẹ tôi.

Cánh đồng giờ đây đã là nhà máy, là khu công nghiệp. Người dân quê chẳng còn lam lũ như xưa, nông thôn đã tiến gần đô thị. Sự nghiệp CNH-HĐH mang lại nhiều thành tựu to lớn, là cuộc cách mạng đem đến no ấm, giầu sang. Cuộc sống hiện đại cuốn ta đi với tốc độ nhanh chóng với bao thông tin, dịch vụ giải trí bủa vây, với bao miền ảo chỉ cần vuốt nhẹ ngón tay luôn quyến rũ gọi mời. Giữa phố thị ồn ã, bằng sự lãng mạn và mơ mộng của bản thân, đôi lúc tôi như thấy mình được đắm chìm trong mênh mông cánh đồng chiều đông yên bình!