Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn xây dựng cầu Hồ

Chặng đường gần 28 năm tái lập tỉnh Bắc Ninh từ một tỉnh nhỏ nhất nước trở thành tỉnh tốp đầu về các chỉ số phát triển kinh tế - xã hội của cả nước có những dấu mốc và bước khởi đầu quan trọng. Trong đó, phải kể đến việc xây dựng cây cầu Hồ qua sông Đuống, kết nối các huyện Bắc và Nam phần Bắc Ninh.  

Chủ tịch nước Trần Đức Lương khi trên cương vị Phó Thủ tướng Chính phủ có nhiều sự ủng hộ và quyết sách quan trọng, cùng Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân Bắc Ninh ghi dấu ấn tại công trình đặc biệt này. 

Sông Đuống – dòng sông đầy nhạc và thơ qua các tác phẩm văn học nghệ thuật song lại là vạch chia cắt giao thông đường bộ của nhân dân hai bên bờ sông, cản trở sự phát triển chung cả tỉnh. Suốt chiều dài hơn 40km qua tỉnh Bắc Ninh, thời điểm năm 1997 chưa có một cây cầu nào, qua sông chỉ có một bến phà Hồ cũ kỹ. 

Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời tỉnh Bắc Ninh ngày 4/1/1997 quyết định 5 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó tập trung vào xây dựng hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông. Ngày 26/1/1997, Ban Thường vụ Tỉnh ủy lâm thời ban hành Nghị quyết lấy năm 1997 là “Năm giao thông”. Niềm mong mỏi của nhân dân về một cây cầu qua sông Đuống phục vụ kinh tế, dân sinh trở thành quyết tâm chính trị của toàn thể Đảng bộ và Chính quyền. Quyết tâm ấy được Trung ương ủng hộ, trực tiếp là đồng chí Trần Đức Lương - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ. 

Chủ tịch nước Trần Đức Lương thăm hỏi đời sống, việc làm của người dân thôn Chi Hồ, xã Tân Chi, huyện Tiên Du.  

Ngày 21-5-1997, Phó Thủ tướng Trần Đức Lương và lãnh đạo các Bộ: Kế hoạch Đầu tư, Công nghiệp, Xây dựng, Giao thông Vận tải và Văn phòng Chính phủ đã đi khảo sát vị trí xây dựng cầu Hồ. Đoàn công tác của Phó Thủ tướng từ Hà Nội về Bắc Ninh qua huyện Thuận Thành, vượt sông Đuống bằng phà Hồ. Trên đoạn đê bờ bắc thuộc xã Tân Chi, huyện Tiên Du, Phó Thủ tướng thị sát trực tiếp vị trí xây cầu. Có nhiều phương án dự kiến, song cần quyết định một vị trí tối ưu, vừa tiết kiệm chi phí, lại thuận lợi cho thi công. Dừng chân trên đê khu vực thôn Chi Trung, ngay lối xuống chùa Giáo Đường (ngoài bãi sông), Phó Thủ tướng chỉ về khu vực phía đông cách đó hơn 100m: đấy là nơi thuận tiện mặt bằng thi công, ít phải giải tỏa công trình dân sinh, mặt khác còn phù hợp kết nối hệ thống giao thông phát triển cho một tương lai xa. Gợi mở của Phó Thủ tướng Trần Đức Lương không đơn thuần là của người lãnh đạo cấp cao, thể hiện tầm nhìn của chính khách từng là nhà khoa học.  

Trong chặng đường cách mạng phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân, ông từng có thời gian dài học chuyên ngành địa chất (từ sơ cấp đến trung cấp rồi đại học), công tác tại Cục Bản đồ, tham gia khảo sát, chỉ đạo xây dựng nhiều công trình quốc phòng và dân sinh. Chuyến công tác tại Bắc Ninh lần này của  Phó Thủ tướng Trần Đức Lương còn khảo sát trực tiếp cả những khu vực dự kiến xây dựng các khu công nghiệp Quế Võ, Tiên Sơn. Ngay sau chuyến thị sát, làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Thủ tướng khẳng định: "Bắc Ninh hiện tại là một tỉnh nghèo, nhưng tương lai rất sáng sủa". Kết luận mang tính dự báo đó là tầm nhìn và tư duy khoa học của người lãnh đạo. 

Cầu Hồ

Từ khát vọng đến quyết tâm chính trị của cả hệ thống để hiện thực một mong ước của nhân dân là cả một chặng dài gian nan nỗ lực. Ngày 10/10/1998, cầu Hồ chính thức khởi công xây dựng trong sự vui mừng phấn khởi của toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân. Hạnh phúc nhất là người dân các làng hai bên bờ sông gần công trường thi công cầu, vừa lao động sản xuất vừa nhìn về phía cây cầu đang dần hình thành, có chút rảnh rỗi là đến sát công trường xem làm cầu. 

Chính cái tâm thế hạnh phúc ấy đã tạo hòa âm tiếng cười sảng khoái vui sướng của cả người lãnh đạo và nhân dân. Ngày 27/9/2000, Chủ tịch nước Trần Đức Lương thăm, làm việc tại tỉnh Bắc Ninh, ông trở lại nơi xây dựng cầu Hồ. Trên công trường thi công cầu, ngay tại nhịp đầu tiên mới bắc, Chủ tịch nước Trần Đức Lương trò chuyện cùng nông dân Tân Chi, những người “ngày nào cũng ra xem làm cầu”. Trước khi chia tay rất đông người dân đang phấn khích, Chủ tịch hỏi thật lớn: “Đảng và Nhà nước đầu tư xây dựng cây cầu này, bà con có phấn khởi không?”. Tất cả đồng thanh: “Phấn khởi lắm ạ!”. Tiếng cười vang vọng cả vùng sông nước… 

Ngày 20/12/2000, khánh thành cầu Hồ, từng đoàn người hớn hở đi trên cầu. Rất nhiều người khoe: chính tại nơi này họ đã thấy, đã gặp, đã nói chuyện và cười rất vui cùng Chủ tịch nước Trần Đức Lương. Đó mãi là dấu ấn đặc biệt trong cuộc đời.