Chung tay bảo vệ môi trường

Bảo vệ môi trường là vấn đề bức thiết được xã hội quan tâm, cần có sự vào cuộc tích cực của các cấp chính quyền, địa phương và cộng đồng.  Đối với những người làm báo chúng tôi, mỗi lần thâm nhập thực tế, mỗi bài báo đề cập vấn đề môi trường cũng là một hành động nhỏ, góp phần tuyên truyền mỗi cá nhân, mỗi tập thể xây dựng nếp sống văn minh, sống có trách nhiệm hơn nữa với môi trường bằng những việc làm cụ thể, thiết thực.

Xỉ nhôm tràn lan ở xã Văn Môn (Yên Phong) gây ô nhiễm môi trường

Điện thoại qua đường dây nóng, hoặc đăng tải một clip ngắn trên Zalo hay Facebook, người dân có thể dễ dàng phản ánh những vấn đề xã hội quan tâm, nhất là mảng đề tài môi trường. Từ những thông tin ban đầu ấy, chúng tôi đã nhanh chóng tiếp cận, xác minh để lên tiếng về những hành vi gây hủy hoại môi trường. Còn nhớ, năm 2012, khi nghe cuộc điện thoại từ đường dây nóng của người dân ở xã Yên Trung (Yên Phong) phản ánh về tình trạng bãi tập kết rác trung chuyển gần Trường Tiểu học, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng tới học tập của hàng trăm học sinh. Nắm được tình hình, chúng tôi phóng xe về ngay. Lớp học đóng kín cửa, học sinh miệng bịt khẩu trang là cảnh tượng đầu tiên khi chúng tôi bước chân vào lớp học. Nỗi khổ của hàng trăm em học sinh và các thầy cô giáo, sự bức xúc của nhiều bậc phụ huynh đã được giải tỏa khi chính quyền địa phương quyết định di rời bãi rác sang khu vực khác sau khi đăng bài báo “Ngôi trường bị “đầu độc” bằng… rác?” trên Báo Bắc Ninh. Hay câu chuyện ở xã Phương Liễu vào năm 2013, người dân địa phương cứ than phiền về tình trạng ô nhiễm nguồn nước do một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất tự do xả thải ra kênh mương gây ngập úng, ô nhiễm kéo dài khiến người dân phải bỏ hoang hơn 3 mẫu ruộng.

Những năm qua, Báo Bắc Ninh thường xuyên, tích cực  tuyên truyền vào phổ biến kiến thức pháp luật về bảo vệ môi trường; các vấn đề môi trường nổi cộm, bức xúc, các “điểm nóng” về môi trường nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đối với công tác bảo vệ môi trường. Đồng thời công khai thông tin về những cơ sở gây ô nhiễm, vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, góp tiếng nói cùng các cơ quan chức năng có thẩm quyền vào cuộc, có biện pháp xử lý và ngăn ngừa tình trạng tái vi phạm.

Khi công nghiệp về làng, nhiều làng quê xưa kia còn nghèo khó nay đã “lên phố”. Người dân phát triển kinh tế với nhiều nghề như kinh doanh, thương mại, dịch vụ, nhất là xây dựng phòng trọ cho người lao động, công nhân thuê. Bắc Ninh mấy năm gần đây trở thành điểm sáng của các nhà đầu tư lớn như SamSung, Nokia, Canon, Vsip, Foxcom… Các khu công nghiệp, cụm công nghiệp làng nghề phát triển và mở rộng, đã thu hút rất nhiều người lao động ở các địa phương khác về đây làm việc. Đó cũng là một thách thức, một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng gia tăng đột biến về rác thải sinh hoạt. Trong khi một số huyện như Quế Võ, Thuận Thành, Gia Bình, thành phố Bắc Ninh, rác thải sinh hoạt được xử lý kịp thời, thì ở các huyện như Yên Phong, Tiên Du và  thị xã Từ Sơn, rác thải sinh hoạt đã và đang trở thành vấn đề bức xúc. Ròng rã gần 1 tháng đi từ các thôn, các xã xung quanh khu vực công nghiệp từ  thành phố Bắc Ninh đi Yên Phong, sang Tiên Du, chúng tôi cũng phần nào thấu hiểu được nỗi lo về tình trạng quá tải cũng như sự ô nhiễm trầm trọng từ những bãi rác trung chuyển. Tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng gây bức xúc, nhiều người dân chỉ biết than vãn, phản ánh, không biết kiến nghị ra sao. Đi, đến và trải nghiệm thực tiễn ở cơ sở, điều mà chúng tôi tâm đắc nhất trong suốt hành trình, ấy là hình ảnh anh nông dân Quách Văn Chí (Đống Cao, phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh) dám nghĩ, dám làm, theo đuổi ước mơ xây dựng nhà máy xử lý rác thải, biến “rác” thành “hơi” của anh và cộng sự đã bước đầu đem lại hiệu quả, mở ra một hướng đi mới cho làng nghề sản xuất giấy thủ công Phong Khê.  Loạt bài “Bài toán rác thải trong xây dựng nông thôn mới” (2 kỳ) đăng trên Báo Bắc Ninh ngày 18-10-2017 của chúng tôi đã phần nào phác họa bức tranh sinh động về thực trạng cũng như đưa ra những giải pháp trước mắt và lâu dài để giải quyết vấn đề môi trường ở Bắc Ninh trong xu thế hội nhập và phát phát triển.

Đó là những chuyến đi thực tế tuy gian nan, vất vả, nhưng đã để lại trong tôi những kỷ niệm khó quên. “Chung tay bảo vệ môi trường” là một thông điệp lớn, luôn nhắc nhở bản thân tôi phải không ngừng phát hiện và phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường của các cơ sở, cá nhân trong sản xuất, kinh doanh; đồng thời tìm tòi tuyên truyền, cổ vũ các gương điển hình tiên tiến, nhân tố mới có nhiều đóng góp trong công tác bảo vệ môi trường.